Demon i panna Prym

Demon i Panna Prym (port. O Demônio e a Srta. Prym) – powieść Paulo Coelho z 2000 roku; tłumaczenie – Barbara Stępień i Grażyna Misiorowska.

A B C Ć D E F G H I J K L Ł M N O Ó P Q R S Ś T U V W X Y Z Ź Ż

A

• Aby zapanować nad człowiekiem, trzeba sprawić, by zaczął się bać.
  • Zobacz też: człowiek, strach

B

• Bo cisza nie zawsze równoważna jest z przyzwoleniem. Z reguły zdradza jedynie niezdolność ludzi do szybkiej reakcji.

• Być może, pojedynek między Dobrem i Złem nie ustaje ani na chwilę w ludzkich sercach: tym polu bitwy wszystkich aniołów i demonów. Będą walczyć przez tysiąclecia o każdy skrawek terytorium, aż w końcu jednej z tych sił uda się drugą unicestwić.
  • Postać: mąż Berty

C

• Chcę wiedzieć, czy istnieje jakiś ułamek sekundy, w którym Dobro mierzy się ze Złem, ułamek sekundy, w którym Dobro ma szansę zwyciężyć.
  • Postać: Obcy

• Chińczycy, jako jedyni, wyjaśniają w sposób przekonujący rodowód demonów: są złe, bo doświadczyły zła na własnej skórze, i teraz pragną zaszczepić je innym w cyklu wiecznej zemsty.

• Człowiek potrzebuje tego, co w nim najgorsze, by dosięgnąć tego, co w nim najlepsze.

D

• Dałem panu najważniejszą lekcję życia (…). Ilekroć zechce pan coś osiągnąć, musi pan mieć oczy szeroko otwarte i skupić się, żeby wiedzieć, czego dokładnie pan pragnie. Nikt nie trafia do celu z zamkniętymi oczami.
  • Postać: mąż Berty

• Dobro i Zło mają to samo oblicze, wszystko zależy jedynie od momentu, w którym staną na drodze człowieka.
  • Postać: nieznajomy
  • Zobacz też: dobro, oblicze, zło

• Dobro nie istnieje, a cnota to tylko jedno z obliczy strachu – mówił ten głos – gdy człowiek to zrozumie, zda sobie również sprawę, że ten świat to igraszka Boga.
  • Postać: Demon

H

• Historia jednego człowieka jest historią całej ludzkości.
  • Zobacz też: historia, ludzkość

I

• Ilekroć zechce pan coś osiągnąć, musi pan mieć oczy szeroko otwarte i skupić się, żeby wiedzieć, czego dokładnie pan pragnie. Nikt nie trafia do celu z zamkniętymi oczami.

• Istnieją dwa powody, które nie pozwalają ludziom spełnić swoich marzeń. Najczęściej po prostu uważają je za nierealne. A czasem na skutek nagłej zmiany losu pojmują, że spełnienie marzeń staje się możliwe w chwili, gdy się tego najmniej spodziewają. Wtedy jednak budzi się w nich strach przed wejściem na ścieżkę, która prowadzi w nieznane, strach przed życiem rzucającym nowe wyzwania, strach przed utratą na zawsze tego, do czego przywykli. Ludzie tęsknią za całkowitą odmianą, a jednocześnie pragną by wszystko pozostało takie jak dawniej.

• Istnieją dwa rodzaje głupców – tacy, których łatwo zastraszyć i przestają działać, i tacy, którzy sądzą, że zdołają czegoś dokonać, gdy zastraszą innych.
  • Postać: Ahab

J

• Jakby nie było, od zarania swych dziejów człowiek jest skazany na życie w odwiecznym Podziale na Dobro i Zło. My, ludzie współcześni, żywimy te same wątpliwości, co nasi przodkowie.
  • Źródło: Od autora

• Ja nie wiem, czy Bóg jest sprawiedliwy czy nie. W każdym razie nie traktował mnie łaskawie, a ja nic ni mogłam na to poradzić. Poczucie bezsilności zniszczyło mi duszę. Nie udaje mi się być tak dobrą, jak bym chciała, ani tak złą, jak moim zdaniem być powinnam.
  • Postać: Chantal Prym

• Jedna sekunda wydaje się niczym, ale w chwili śmierci czas płynie inaczej.
  • Postać: Obcy

• Jeśli ktoś zbyt długo żyje w miejscu doskonałym, zaczyna się nudzić.
  • Postać: Chantal Prym
  • Zobacz też: doskonałość, nuda, życie

• Jeżeli zaś chodzi o Dobro, to ono nie istnieje ani na ziemi pełnej tchórzy, ani w niebie wszechwładnego Boga, który sieje rozpacz na chybił trafił, tylko po to, byśmy przez całe życie błagali Go, aby nas wyciągnął z tarapatów.

K

• Każda istota ludzka na ziemi potrafi czynić zło, zależy to tylko od okoliczności.

• Każdy dzień ma swoje troski, ale jutro jest nowy dzień.

• Każdy sądzi, że panuje nad wszystkim, gdy tymczasem nie panuje nad niczym.

• Kiedy chcesz coś osiągnąć rozejrzyj się dookoła, zastanów się i pomyśl, czego dokładnie chcesz. Nikt nie dojrzy celu z zamkniętymi oczami.

• Kto ma wielkie pragnienie, nie powinien pić zachłannie.
  • Zobacz też: pragnienie

• Kto sprzedaje swój towar poniżej ceny, robi tak, bo rozpaczliwie potrzebuje pieniędzy. Kto wykorzystuje tę sytuację, okazuje głęboką pogardę dla pracy człowieka, który w pocie czoła tę rzecz wyprodukował.
  • Postać: Ahab

• Kto w kochaniu spodziewa się wzajemności traci tylko czas.

• – Który dzień w naszym życiu nigdy nie nadchodzi?
  – Jutro.
  • Zobacz też: dzień

L

• Ludzie, którzy nie mają nic do stracenia, nie myślą wcale o życiu wiecznym.
  • Postać: Chantal Prym

• Ludzie tęsknią za całkowitą odmianą, a jednocześnie pragną, by wszystko pozostało takie jak dawniej.

M

• Moje życie byłoby znośniejsze, gdybym to ja miał rację, a świat okazał się zły. Cierpieć będę nadal tak samo, bo to nie ukoi mojego cierpienia, jednak jeśli cierpią wszyscy, ból jest łatwiejszy do zniesienia. Natomiast jeśli tylko niektórzy są skazani na wielkie tragedie, to w dziele stworzenia tkwi ogromny błąd.

N

• Najłatwiej osłabić przeciwnika wtedy, gdy się uda go przekonać, że stoimy po jego stronie.
  • Postać: Chantal Prym

• Na początku świata mało było niesprawiedliwości. Każde kolejne pokolenie dokładało maleńką cegiełkę od siebie, sądząc, że nie ma to znaczenia, i sami widzicie, jaki świat jest teraz.
  • Postać: Ahab

• Na próżno próbujesz odkryć, dlaczego istnieję – szeptał demon. – Chcesz wyjaśnienia? Po prostu jestem jedynym sposobem, jaki Bóg odkrył, by ukarać samego siebie za to, że w chwili nieuwagi zdecydował się stworzyć wszechświat.

• Niech pani nie wierzy w obietnice. Świat jest ich pełen. Obietnic bogactwa, zbawienia, wiecznej miłości. Niektórzy sądzą, że mogą wszystko obiecać, inni zaś na to przystają, bo łudzą się, że zapewni im to lepszą przyszłość (…). Ci, którzy łamią obietnice, czują się bezsilni i sfrustrowani! To samo dzieje się z tymi, którzy gorączkowo chwytają się cudzych obietnic.

• Nikt nie może dopisać ani jednej joty, ani jednej kropki do tego, co już zapisane (…). Wolimy żyć w takiej iluzji, bo to daje nam poczucie bezpieczeństwa (…). Chociaż, głupotą jest wierzyć w złudne bezpieczeństwo – to sprawia, że nie jesteśmy przygotowani do życia.
  • Postać: Berta

O

• Odgrywanie roli wspaniałomyślnego nadaje się w sam raz dla tych, którzy boją się przyjąć na siebie odpowiedzialność za własne życie. O ileż prościej jest wierzyć w swoją szlachetność, niż stawić czoło innym i walczyć o swoje prawa. O ileż wygodniej jest wysłuchać obelgi i nie obrazić się, zamiast zdobyć się na odwagę i rzucić do walki z silniejszym przeciwnikiem. Można przecież zawsze udać, że rzucony w nas kamień chybił celu. I tylko nocą – gdy zostajemy sami ze sobą, a nasi bliscy śpią – tylko nocą możemy w ciszy zapłakać nad własnym tchórzostwem.

• Od kiedy to można wierzyć obietnicom polityków?
  • Postać: mieszkaniec Viscos

P

• Piekłem dla Boga jest jego miłość do ludzi, bo ludzkie czyny bolą Go w każdym ułamku sekundy Jego wiecznego życia.

R

• Równowaga kosmosu jest bardzo chwiejna.
  • Źródło: Od autora

S

• Szatanowi nie trzeba wiele czasu, by zasiać spustoszenie – tak samo jak burzom, huraganom czy lawinom, które w kilka sekund wyrywają z korzeniami drzewa zasadzone przed dwustu laty (…). Demony wciąż przychodzą i odchodzą, nie zawsze odciskając trwałe ślady. Krążą nieustannie po świecie, czasem tylko po to, by popatrzeć, co się dzieje, innym znów razem, by wywieść na pokuszenie jakąś duszyczkę. Są w ciągłym ruchu, zmieniają cel na chybił trafił, bez żadnej logiki, dla samej przyjemności stoczenia bitwy.

• Straciłem to, co dla człowieka najważniejsze – wiarę w bliźnich.
  • Postać: Obcy

Ś

• Świat mógł istnieć bez rolnictwa, bez hodowli, bez religii, bez muzyki, ale nigdy bez broni.

• Śmiałem się i płakałem nad ironią – Boga, który pokazał mi w najbardziej absurdalny sposób, że jestem narzędziem Dobra i Zła.
  • Postać: Obcy

T

• Tak zazwyczaj zachowują się starzy ludzie: bez końca rozpamiętują przeszłość i czasy młodości, przyglądają się światu, z którym powoli zaczynają się żegnać, i szukają pretekstu do rozmów z sąsiadami.

• Teraz z jej duszy, jak z grobu zaczęły wypełzać potwory i sprawiać, że poczuła się nieszczęśliwa, pokrzywdzona, opuszczona przez Boga i oszukana przez własne przeznaczenie. Wróciła gorycz, która przepełniała ją w dzień i w nocy, w lesie i w pracy, podczas rzadkich spotkań z przyjaciółmi i w częstych chwilach samotności.
  • Postać: Chantal Prym

• To przecież nie chęć stosowania się do reguł prawa sprawia, że wszyscy zachowują się tak, jak nakazuje społeczny obyczaj, lecz strach przed karą. Każdy z nas nosi w sobie taką małą szubienicę.
  • Postać: Obcy

• Tragedia może wtargnąć w życie każdego człowieka, a nasze uczynki nie mają wpływu na pasmo nieszczęść, które nas czeka!

W

• W głębi duszy chciałaby pani być taka jak inni mieszkańcy Viscos, bo w gruncie rzeczy wszyscy chcemy być podobni do innych. Ale los przypisał pani inną historię.
  • Postać: Obcy

• Wierzyć innym to ryzykowna sprawa.
  • Postać: Chantal Prym

• W każdej z tych osób na cudownej plaży, o przepięknym zachodzie słońca, mieszkał strach. Strach przed samotnością; strach przed ciemnością, która zapełnia wyobraźnię demonami; strach przed zrobieniem czegokolwiek, co wykracza poza ramy dobrego wychowania; strach przed Boskim sądem; strach przed ludzką oceną; strach przed sprawiedliwością, która nieubłaganie wytyka najmniejszy błąd; strach przed ryzykiem i przegraną; strach przed powodzeniem i ludzką zawiścią; strach przed miłością i odrzuceniem; strach przed prośbą o podwyżkę, przed przyjęciem zaproszenia, przed podróżą w nieznane, przed zmianami, przed starością, przed śmiercią; strach, że ktoś wytknie nam wady, że nikt nie doceni naszych zalet; strach, że nikt nas nie zauważy mimo naszych wad i zalet… Strach, strach, strach! Życie to dyktatura obezwładniającego strachu, cień gilotyny (…). Wszyscy są przerażeni, nie jesteś sam.
  • Opis: Demon do Obcego.
  • Zobacz też: dyktatura, gilotyna

• Wyzwanie nie czeka. Życie nie ogląda się za siebie. Tydzień to aż nadto, by zdecydować, czy godzimy się na nasz los, czy nie.
  • Źródło: Od autora

Z

• Zawsze byłem zdania, że głębokie przemiany czy to jednego człowieka, czy całych społeczeństw, dokonują się w bardzo krótkim czasie. Wtedy, gdy najmniej się tego spodziewamy, życie stawia przed nami wyzwania, by poddać próbie naszą odwagę i pragnienie zmiany. W takich chwilach udawanie, że nic się nie stało, czy usprawiedliwienie, że jeszcze nie jesteśmy gotowi, na niewiele się zda. Wyzwanie nie czeka. Życie nie ogląda się za siebie.
  • Źródło: Od autora

• Zawsze ten strach – pomyślał ksiądz – Aby zapanować nad człowiekiem, trzeba sprawić, by zaczął się bać.
  • Postać: ksiądz

• Ze zła nigdy nie płynie dobro, choć wszyscy, jakby na przekór, chcieli w to wierzyć. Kiedy w końcu odkryją prawdę, będzie już za późno.
  • Postać: Berta

• Zrozumiałem swoją nikczemność! Zrozumiałem, dlaczego stałem się nikczemny: po prostu uznałem, że nie zasługuję na to, co mnie spotkało.
  • Postać: Obcy

Ż

• Żaden głos nie podniósł się przeciwko temu wyborowi (…). Proboszcz wiedział jednak, że owa jednomyślność mogła być zarówno dobrym, jak i złym znakiem, bo cisza nie zawsze jest równoważna z przyzwoleniem. Z reguły zdradza jedynie niezdolność ludzi do szybkiej reakcji.
  • Postać: ksiądz

• Życie może być krótkie albo długie, lecz ważne jest, w jaki sposób je przeżywamy.