Wikicytaty

Wolność zgromadzeń

jedna z podstawowych wolności politycznych jednostki

Wolność zgromadzeń – jedna z podstawowych wolności politycznych jednostki, polegająca na prawie do publicznego i pokojowego gromadzenia się ludzi, umożliwiająca wyrażanie przez nich własnych poglądów oraz wpływanie na procesy społeczne i polityczne. W państwie demokratycznym jest zwykle gwarantowana przez przepisy prawa, w tym przez Konstytucję.

  • Europejski Trybunał Praw Człowieka zwraca m.in. uwagę na prawo do kontrdemonstracji i przywiązuje istotną wagę do ochrony zgromadzeń publicznych, jeśli tylko mają pokojowy charakter. Natomiast standard dotyczący obowiązków państwa związanych z odbyciem większej liczby zgromadzeń w jednym miejscu i czasie ETPCz ustanowił w wyroku z 21 czerwca 1988 r., że uczestnicy kontrdemonstracji mają prawo wyrażać swoją niezgodę z demonstrantami. Z orzeczeń tych wynika zatem jasno, że obowiązkiem Państwo jest ochrona prawa do zgromadzania się obu demonstrujących grup i poszukiwania środków najmniej restrykcyjnych, które co do zasady umożliwiłyby odbycie obu demonstracji.
  • Wolność zgromadzeń jest prawem politycznym o dramatycznej doniosłości dla opozycji, w szczególności w okresie wyborczym, ale też o szczególnym znaczeniu dla rządzącej większości, zwłaszcza dlatego, że pozwala rządzącym na uniknięcie sytuacji, w której tracą kontakt ze społeczeństwem. Dlatego też ustawa dotycząca wolności zgromadzeń powinna być ustawą ponadpartyjną, wypracowaną w drodze konsensualnej, zgodnie z obowiązującym w Polsce modelem państwa demokratycznego.
  • Wolność zgromadzeń polega na swobodzie organizowania publicznych, odbywanych z reguły pod gołym niebem, spotkań osób i uczestniczenia w nich, bez względu na to, jaki jest cel takich spotkań. Zgromadzenie jest wydarzeniem z natury ograniczonym w czasie, nie posiada stałych ram organizacyjnych, może być otwarte dla nieograniczonej liczby uczestników. Organizatorzy zgromadzenia nie muszą uzyskiwać na jego przeprowadzenie zezwolenia władz publicznych, winni natomiast powiadomić je o takim zamiarze. Są też zobowiązani do zapewnienia pokojowego przebiegu zgromadzenia. Organizowanie zgromadzeń, których uczestnicy posługują się przemocą dla osiągnięcia swoich celów jest niedopuszczalne. Zakazane jest także uczestniczenie w takich zgromadzeniach. Władze publiczne mogą nie dopuścić do jego przeprowadzenia, a także rozwiązać je, gdy już trwa. Ograniczenia wolności zgromadzeń wprowadzić może ustawa (...). Jej postanowienia muszą odpowiadać wymogom określonym w art. 31 ust. 2 (por. też art. 233 ust. 1 i 3) [konstytucji].
    • Autor: Piotr Winczorek, Komentarz do Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r., Warszawa 2000, s. 78–79.
  • Zaprezentowana przez Trybunał Konstytucyjny nowa koncepcja relacji między jednostką a państwem nie ma żadnego oparcia w obecnie obowiązującej Konstytucji. Jest to bowiem koncepcja zakładająca sterowanie jednostką przez władzę publiczną poprzez prawne uprzywilejowywanie takich sposobów korzystania przez jednostkę z przysługujących jej wolności, które służą realizacji celów wyznaczonych przez władzę publiczną. W świetle tej koncepcji jedynym sposobem rozstrzygnięcia kolizji konstytucyjnych praw i wolności jest odebranie owych praw i wolności tym, którzy nie realizują dobra wspólnego w takim znaczeniu, jakie pojęciu temu nadaje władz publiczna. Określenie skutków prawnych glosowanego orzeczenia dla praktyki stosowania zakwestionowanych przepisów utrudnia fakt, że postępowanie przed Trybunałem Konstytucyjnym, w którym orzeczenie to zostało wydane, jest nieważne z uwagi na nieprawidłowo obsadzony skład orzekający.
Źródło: „https://pl.wikiquote.org/w/index.php?title=Wolność_zgromadzeń&oldid=471705”