Václav Havel
pisarz i prezydent Republiki Czeskiej
Václav Havel (1936–2011) – czeski pisarz, dramaturg i polityk.
- Czasami czuję się jak bohater bajki, który tak długo walił głową w mur, że ten mur w końcu się rozwalił, a on został królem i rządził długo i szczęśliwie. To prowokuje mnie do ironicznego spojrzenia na samego siebie.
- Źródło: „Gazeta Prawna”, 2004/209 (cytat dnia)
- Człowiek zmuszony jest żyć w kłamstwie, ale może być do tego zmuszony jedynie dlatego, że zdolny jest tak żyć. Nie tylko więc system wyobcowuje człowieka, ale wyobcowany człowiek wspiera zarazem ten system jako swój mimowolny projekt. Jako upadły obraz swego własnego upadku. Jako dokument tego, że sam zawiódł.
- Źródło: Siła bezsilnych (1978)
- Zobacz też: człowiek
- Długo uważałem się za socjalistę… Były po prostu takie czasy, kiedy za socjalistę podawał się każdy, kto był po stronie uciskanych i poniżanych, wcale więc nie po stronie panów, kto był przeciwnikiem niezasłużonych korzyści, odziedziczonych przywilejów, wykorzystywania bezsilnych, niesprawiedliwości społecznych i niemoralnych barier poniżających człowieka skazanego na rolę służebną. Takim „uczuciowym” i „moralnym” socjalistą byłem więc i ja – i jestem nim do dzisiaj.
- Źródło: Zaoczne przesłuchanie (1986), cyt. za: Aleksander Kaczorowski, Czy Havel był komunistą?, krytykapolityczna.pl, 12 lutego 2013
- Zobacz też: socjalizm
- Istnieją dwa powody, dla których możemy wypaść z pierwszej grupy kandydatów do Unii Europejskiej. Pierwszym jest czeska obojętność i brak przygotowania, drugim – strach samej unii przed nowymi członkami.
- Opis: podczas konferencji prasowej.
- Na zewnątrz wysyłamy taki komunikat: niech prądy świata nas omijają i pozwolą spokojnie siedzieć we własnym ogródku.
- Źródło: „Lidové noviny”, 12 listopada 2000
- Odnoszę takie wrażenie, że (w Polsce) jak najwcześniej powinny się odbyć wolne wybory. Uważam, że byłoby w interesie wszystkich obywateli Polski, gdyby na te wybory zostali zaproszeni międzynarodowi obserwatorzy.
- Opis: podczas konferencji na Wawelu w Krakowie, 3 września 2007.
- Polityka nie jest sztuką tego, co możliwe, lecz tego, co niemożliwe.
- Zobacz też: polityka
- Prawda i miłość muszą zwyciężyć nad kłamstwem i nienawiścią.
- Teraz lub nawet za dziesięć lat powinno paść zdanie, że kończymy z rozszerzaniem NATO. Inaczej przekształci się ono w nową nieograniczoną instytucję… nową OBWE lub nową ONZ.
- Źródło: PAP, 9 grudnia 2001
- To należy do rosyjskiego rytuału.
- Opis: o niezadowoleniu Rosji z amerykańskiej tarczy antyrakietowej.
- Źródło: „Forum”, 26 marca 2007
- Tragedią współczesnego człowieka jest nie to, że wie on coraz więcej o sensie swego życia, lecz że coraz mniej zajmuje się tym pytaniem.
- Źródło: Wielka księga mądrości, wybór Jacek i Tomasz Ilga
- W imię prawdziwej przyjaźni z Rosją należy z nią rozmawiać jak równy z równym (…). Szacunek do Rosji nie powinien nam pozwalać na to, aby traktować ją jak upośledzonego, chorego czy jak dziecko, które wymaga specjalnej troski i którego kaprysy, choćby nie wiem jak niebezpieczne, należy rozumieć i tolerować.
- Opis: podczas konferencji przywódców państw Europy Środkowej na temat rozszerzenia NATO.
- W miarę, jak wzrasta (…) liczba tych, którzy przedwcześnie i nagle rozstają się z życiem, rośnie znaczenie wiedzy, tłumaczącej sens biologicznego życia i śmierci. W dzisiejszej, globalnej cywilizacji, chrześcijańska spowiedź i rozgrzeszenie tracą swój uniwersalny wymiar. Cieszmy się więc, że nasze czasy podsuwają nam tak wiele nowych poglądów i punktów widzenia na podstawowe kwestie naszej egzystencji.
- Źródło: posłowie do Tybetańskiej księgi życia i śmierci Sogjala Rinpocze (1996), cyt. za: Aleksander Kaczorowski, Czy Havel był komunistą?, krytykapolityczna.pl, 12 lutego 2013
- Zamilkłem jako autor, ale nie znaczy to, że nie pisałem. Nigdy w życiu nie pisałem tyle, ile w czasie mojej prezydentury. Nie potrafiłbym przeczytać przemówienia, które napisał ktoś inny. Więc w każdy weekend pisałem przemówienia albo projekty oświadczeń, rozporządzeń, poleceń… Wiem, że to nietypowe, aby dramaturg wyskoczył na 13 lat do funkcji prezydenta, a potem wrócił do pisania. Dzisiaj wiem także, że nie jest to łatwe.
- Zawsze byłem zwolennikiem socjalizmu, rozumianego jako uspołecznienie środków produkcji… Klucz do tego przekonania, tak jak ono stopniowo we mnie narastało, upatruję we wczesnym dzieciństwie, w tym wstydzie z powodu wszystkich przywilejów, jakimi się wtedy cieszyłem. Sam pan widzi, że nie ma w tym nic oryginalnego. Najradykalniejsi socjaliści często pochodzili właśnie z takich rodzin.
- Źródło: rozmowa Antonína J. Liehma, „Literárne listy”, kwiecień 1968, cyt. za: Aleksander Kaczorowski, Czy Havel był komunistą?, krytykapolityczna.pl, 12 lutego 2013
- Zupełnie nie boję się Rosji. Nie widzę z jej strony żadnego zagrożenia. Zmiany w Rosji będą zmierzać w kierunku stabilizacji i demokracji. Ale droga jaką Rosja ma do przebycia będzie niewspółmiernie dłuższa niż ta jaką przeszły kraje Europy Wschodniej.
- Źródło: „Paris Match”, 18 kwietnia 1999
- Żyjemy (…) w pierwszej cywilizacji ateistycznej, czyli w cywilizacji, która utraciła związek z nieskończonością i wiecznością. Dlatego przeważa w niej zawsze korzyść krótkotrwała nad długotrwałą. Ważne jest, czy jakaś inwestycja zwróci się w ciągu dziesięciu albo piętnastu lat, a mniej ważne, jak wpłynie na życie naszych potomków za lat sto.
O Václavie Havlu
edytuj- Był najlepszym ambasadorem Czech za granicą.
- Był prawdziwym Europejczykiem, mistrzem demokracji i wolności przez całe swoje życie. Wspominam z wielkim wzruszeniem kontakty z nim, gdy pełnił urząd, najpierw prezydenta Czechosłowacji a potem Republiki Czeskiej; a także jako z człowiekiem kultury i europejską osobowością.
- Człowiek kultury i pisarz obdarzony wielkim talentem (…) ucieleśniał niezmordowane zaangażowanie na rzecz demokracji i wolności.
- Dzięki Bogu i przywództwu m.in. Reagana, Thatcher, Havla czy Wałęsy runął mur, komunizm upadł, a wolność wygrała.
- Autor: Mike Pence
- Źródło: „Dzięki Bogu i przywództwu Reagana, Thatcher, Havla czy Wałęsy runął mur”, tvn24.pl, 18 lutego 2017
- Zobacz też: Ronald Reagan, Margaret Thatcher, Lech Wałęsa
- Kiedy spotykało się Vaclava Havla, spotykało się człowieka skromnego, cichego, nie narzucającego swojego zdania. Ale też w tej swojej nieporadności życiowej bardzo silnego, swoimi przekonaniami, wartościami, dążeniami.
- (…) pan prezydent był symbolem tego, co się tutaj stało w 1989 roku
- Vaclav Havel był jednym z największych Europejczyków naszych czasów. Jego głos nawołujący do wolności wyznaczył drogę dla zjednoczonej i wolnej Europy.
- Vaclav Havel był pionierem rozszerzenia EU, bez niego droga do demokracji w Europie Środkowowschodniej nie byłaby możliwa. Był duszą rewolucji w Czechach. Oddaję hołd temu wielkiemu bojownikowi o demokrację i wolność.
- (…) Vaclav Havel był symbolem Republiki Czeskiej, powszechnie poważaną osobą i niezmiernie dużo uczynił dla naszego kraju.
- Vaclav Havel był wielkim Europejczykiem. Jeśli de Gasperiego, Adenauera, Schumana, Monneta uznajemy za ojców założycieli współczesnej Europy, to bez wątpienia Havel należał do grona tych, dzięki którym Europa Środkowa mogła powrócić do jedności z resztą kontynentu.
- Vaclav Havel był wybitnym mężem stanu naszych czasów: jego wpływ na świat wynikał z miłości, nie nienawiści, z potęgi jego idei, nie pałek policyjnych, z jego wiary w zasadniczą przyzwoitość natury ludzkiej i z jego czarującej zdolności cieszenia się życiem. Był człowiekiem, który naprawdę podniósł ludzkość na duchu.
- Vaclav Havel był zarazem wielkim politykiem i humanistą. Jego odejście to wielka strata. On wytyczał drogę swojemu narodowi i Europie.
- Vaclav Havel pozostanie niezapomniany za swoje poszanowanie wolności i demokracji i za swój wielki humanizm.
- Vaclav Havel pozostanie symbolem współczesnego państwa czeskiego. Miał zasługi nie tylko w walce przeciwko systemowi totalitarnemu, ale również jako przywódca naszej Aksamitnej Rewolucji, jako pierwszy prezydent naszego wolnego kraju.
- Vaclav Havel ten świat czynił lepszym, zarówno w czasach, gdy oznaczało to ryzyko polityczne – jako dysydent, ważny opozycjonista w Czechosłowacji – jak i potem, jako prezydent wolnej, niepodległej, demokratycznej Republiki Czeskiej.
- Vaclav Havel to człowiek, który przez dziesięciolecia kształtował rzeczywistość Europy Środkowo-Wschodniej i jeden z niewielu, którzy tak pozytywnie wpłynęli na całą Europę.
- Vaclav Havel to nie tylko wybitny polityk, może najwybitniejszy czeski polityk drugiej połowy XX wieku, ale to także pisarz, myśliciel, wybitny dramaturg, także autor utworów poetyckich, o czym się mało wie, wybitny eseista wreszcie.