Robert Brasillach (1909–1945) – francuski prozaik, poeta, krytyk literacki, dramaturg, publicysta i tłumacz, kolaborant w okresie II wojny światowej.

  • Faszyzm był dla nas przede wszystkim poezją – poezją XX stulecia (tak samo jak komunizm). Jestem głęboko przekonany, że ta poezja nie może umrzeć.
  • Jestem przekonany, że nie dożyję wiele ponad trzydziestkę. Niekiedy z przykrością myślę o śmierci. Ale równie często myślę, że warto nie starzeć się, nie mieć brzucha, psujących się zębów, Legii Honorowej… Tyle tylko, że przedtem należy żyć.
  • Musimy oddalić wszystkich Żydów, nie pomijając nawet dzieci.
    • Opis: podczas akcji deportowania francuskich Żydów do niemieckich obozów zagłady.
    • Źródło: „Je suis partout”, 25 września 1942; cyt. za: Tony Judt, Brzemię odpowiedzialności. Blum, Camus, Aron i francuski wiek dwudziesty, tłum. Michał Filipczuk, Wyd. Krytyki Politycznej, Warszawa 2013, s. 145.
    • Zobacz też: Żydzi
  • Pozwalamy sobie na oklaskiwanie w kinie Charlie Chaplina, pół-Żyda; na wielbienie Prousta, pół-Żyda; na oklaskiwanie Yehudi Menuhina, Żyda; a głos Hitlera niesie się na falach radiowych nazwanych nazwiskiem Żyda Hertza. (…) Nie chcemy nikogo zabijać ani organizować żadnych pogromów. Uważamy jednak, że najlepszym sposobem zapobieżenia nieprzewidzianym aktom odruchowego antysemityzmu jest właśnie urządzenie antysemityzmu rozsądnego.
    • Opis: w 1938 r.
    • Źródło: Slavoj Žižek, Od tragedii do farsy, czyli jak historia się powtarza, tłum. M. Kropiwnicki, B. Szelewa, Wyd. Krytyki Politycznej, Warszawa 2011, s. 84.
    • Zobacz też: antysemityzm

O Robercie Brasillach edytuj

  • Głównie dzięki wysiłkom François Mauriaca z rąk do rąk zaczęła krążyć petycja z prośbą o ułaskawienie Brasillacha. Wśród licznych jej sygnatariuszy znaleźli się sam Mauriac, Jean Paulhan, Georges Duhamel, Paul Valèry, Louis Madelin, Thierry Maulnier, Paul Claudel i Albert Camus. Poparcie Camusa jest wielce znaczące. Zgodził się złożyć swój podpis dopiero po długich wahaniach, zaś w niepublikowanym liście do Marcela Aymè, datowanym na 27 stycznia 1945, wyjaśniał powody, które go do tego skłoniły. Był po prostu przeciwnikiem kary śmierci. Co się jednak tyczyło samego Brasillacha, Camus „żywił dlań najgłębszą pogardę”.
    • Autor: Tony Judt, Brzemię odpowiedzialności. Blum, Camus, Aron i francuski wiek dwudziesty, tłum. Michał Filipczuk, Wyd. Krytyki Politycznej, Warszawa 2013, s. 146.
  • Nigdy nie podałbym mu ręki – z przyczyn, których sam Brasillach nigdy by nie zrozumiał.
    • Autor: Albert Camus
    • Źródło: Tony Judt, Brzemię odpowiedzialności. Blum, Camus, Aron i francuski wiek dwudziesty, tłum. Michał Filipczuk, Wyd. Krytyki Politycznej, Warszawa 2013, s. 146.