Przysłowia polskie/U

Przysłowia polskie

• U skąpego zawsze po obiedzie.
  • Źródło: Samuel Adalberg, Księga przysłów, przypowieści i wyrażeń przysłowiowych polskich, Drukarnia Emila Skiwskiego, Warszawa 1889-1894, s. 500.

• U wdowy chleb gotowy.
  • Wariant: U wdowy chleb gotowy, ale nie każdemu zdrowy.
  • Źródło: Samuel Adalberg, Księga przysłów…, op. cit., s. 584.
  • Zobacz też: wdowa

• Ubogi jak mysz kościelna.
  • Wariant: Ubogi jak kościelna mysz.
  • Źródło: Oskar Kolberg, Lud. Jego zwyczaje, sposób życia, mowa, podania, przysłowia, obrzędy, gusła, zabawy, pieśni, muzyka i tańce, seria 3, Kujawy, cz. 1, Druk. Jana Jaworskiego, Warszawa 1867, s. 201.

• Ubogi mało ma przyjaciół.
  • Źródło: Samuel Adalberg, Księga przysłów…, op. cit., s. 569.

• Ubogi nie ma tego, owego, a bogacz łakomy wszystkiego.
  • Źródło: Samuel Adalberg, Księga przysłów…, op. cit., s. 569.

• Ubogi śmierci się nie lęka.
  • Źródło: Samuel Adalberg, Księga przysłów…, op. cit., s. 569.

• Ubogi za psa u bogacza stoi.
  • Źródło: Samuel Adalberg, Księga przysłów…, op. cit., s. 569.

• Ubogi żywi się jak może, a bogaty jako chce.
  • Źródło: Samuel Adalberg, Księga przysłów…, op. cit., s. 569.

• Ubogiego zdanie: nie dba nikt na nie.
  • Źródło: Samuel Adalberg, Księga przysłów…, op. cit., s. 569.

• Ubogiemu dzieciątko, bogatemu cielątko.
  • Źródło: Samuel Adalberg, Księga przysłów…, op. cit., s. 569.

• Ubogiemu kawał chleba (dać), to most do nieba.
  • Źródło: Oskar Kolberg, Lud. Jego zwyczaje, sposób życia, mowa, podania, przysłowia, obrzędy, gusła, zabawy, pieśni, muzyka i tańce, seria 8, Krakowskie, cz. 4, Powieści, przysłowia i język, Akademia Umiejętności, Kraków 1875, s. 269.

• Ubogiemu łacniej być dobrym.
  • Źródło: Samuel Adalberg, Księga przysłów…, op. cit., s. 569.

• Ubogiemu zawsze wiatr w oczy.
  • Źródło: Samuel Adalberg, Księga przysłów…, op. cit., s. 569.
  • Wariant: Ubogiemu zawsze wiatr w oczy a droga pod górkę.

• Ubóstwo cnoty nie traci.
  • Źródło: Samuel Adalberg, Księga przysłów…, op. cit., s. 569.

• Ubóstwo nie hańbi.
  • Wariant: Nie hańbi ubóstwo, ale niecnota i głupstwo.
  • Źródło: Samuel Adalberg, Księga przysłów…, op. cit., s. 570.

• Ubóstwo nie jest ohydą.
  • Źródło: Samuel Adalberg, Księga przysłów…, op. cit., s. 570.

• Ubóstwo nikogo nie krzywdzi.
  • Źródło: Samuel Adalberg, Księga przysłów…, op. cit., s. 570.

• Ubóstwo szlachectwa nie traci.
  • Źródło: Samuel Adalberg, Księga przysłów…, op. cit., s. 570.

• Ubóstwo uczciwe nie bywa wstydliwe.
  • Źródło: Samuel Adalberg, Księga przysłów…, op. cit., s. 570.

• Ubrał się, jak dudek w pawie pióra.
  • Źródło: Samuel Adalberg, Księga przysłów…, op. cit., s. 570.

• Ubrany jak pan, a głupi jak baran.
  • Źródło: Samuel Adalberg, Księga przysłów…, op. cit., s. 570.

• Ucieczka jest zawsze haniebna, ale czasem zbawienna.
  • Źródło: Samuel Adalberg, Księga przysłów…, op. cit., s. 570.

• Ucieczka winnym czyni.
  • Źródło: Samuel Adalberg, Księga przysłów…, op. cit., s. 570.

• Ucieka świńskim truchtem.
  • Źródło: Samuel Adalberg, Księga przysłów…, op. cit., s. 571.

• Ucieka, aż się za nim kurzy.
  • Źródło: Oskar Kolberg, Lud…, seria 8, Krakowskie, cz. 4, op. cit., s. 269.

• Ucieka, jak Cygan na kradzionym koniu.
  • Źródło: Samuel Adalberg, Księga przysłów…, op. cit., s. 571.
  • Zobacz też: Romowie

• Ucieka, jak od zgniłego psa.
  • Źródło: Samuel Adalberg, Księga przysłów…, op. cit., s. 571.

• Ucieka, jak pies oparzony.
  • Źródło: Samuel Adalberg, Księga przysłów…, op. cit., s. 571.

• Ucieka, jak przed zbrojnymi goły.
  • Źródło: Samuel Adalberg, Księga przysłów…, op. cit., s. 571.

• Ucieka, jak zając przed chartem.
  • Źródło: Samuel Adalberg, Księga przysłów…, op. cit., s. 571.

• Uciekającego i bojaźliwy goni.
  • Źródło: Samuel Adalberg, Księga przysłów…, op. cit., s. 571.

• Uciekać nie ładnie, ale pożytecznie.
  • Źródło: Samuel Adalberg, Księga przysłów…, op. cit., s. 571.

• Ucz się, ucz, bo nauka to do potęgi klucz.

• Ucz się jak druciorz; jakżeś pojętny – siedem roków, jak słaby – aż do śmierci.
  • Źródło: Nowa księga przysłów i wyrażeń przysłowiowych polskich, red. Julian Krzyżanowski, PIW, Warszawa 1969, t. 3, s. 578.

• Ucz swoje dzieci kamienie gryźć.
  • Źródło: Samuel Adalberg, Księga przysłów, przypowieści i wyrażeń przysłowiowych polskich, druk E. Skiwskiego, Warszawa 1889–1894, s. 572.

• Uczący drugich sam się uczy.
  • Źródło: Nowa księga przysłów…, red. Julian Krzyżanowski, op. cit., t. 3, s. 578.
  • Wariant: Ucząc (innych) uczymy się.
  • Docendo discimus. (łac.)
    • Źródło: Czesław Jędraszko, Łacina na co dzień, Nasza Księgarnia, Warszawa 1968, s. 43.

• Uczepił się, jak pchła kożucha.
  • Źródło: Samuel Adalberg, Księga przysłów…, op. cit., s. 571.

• Uczepił się, jak rzep psiego ogona.
  • Źródło: Nowa księga przysłów…, red. Julian Krzyżanowski, op. cit., t. 3, s. 130.

• Uczonego zawsze kochają, nieuczonym wszędzie pogardzają.
  • Źródło: Samuel Adalberg, Księga przysłów…, op. cit., s. 571.

• Uczony do artylerii, bogaty do kawalerii, pijak na flotę, a głupiec w piechotę.
  • Źródło: Samuel Adalberg, Księga przysłów…, op. cit., s. 571.

• Uczonym nie łacno zostać.
  • Źródło: Samuel Adalberg, Księga przysłów…, op. cit., s. 571.

• Uderz w stół, a nożyce się odezwą.
  • Wariant: Uderz w stół, a ozwą się nożyce.
  • Źródło: Nowa księga przysłów…, red. Julian Krzyżanowski, op. cit., t. 2, s. 655–656.

• Umarłego płaczem nie wskrzesi.

• Umiem uprać, umiem uszyć, tylko mi się nie chce ruszyć.
  • Źródło: Nowa księga przysłów…, red. Julian Krzyżanowski, op. cit., t. 3, s. 589.

• Umiesz liczyć, licz na siebie.

• Upartego i kijem nie przekona.
  • Źródło: Nowa księga przysłów…, red. Julian Krzyżanowski, op. cit., t. 3, s. 592.

• Upił się jak bąk.
  • Źródło: Samuel Adalberg, Księga przysłów…, op. cit., s. 575.

• Upił się jak świnia.
  • Źródło: Nowa księga przysłów…, red. Julian Krzyżanowski, op. cit., t. 2, s. 859.

• Uroda rzecz nietrwała.
  • Źródło: Samuel Adalberg, Księga przysłów…, op. cit., s. 577.

• Urodził się – ochrzcili, podrósł – ożenili, umarł – pochowali i na grobie napisali, że był błazen.
  • Źródło: Nowa księga przysłów…, red. Julian Krzyżanowski, op. cit., t. 3, s. 62.

• Uszom prędzej można dogodzić, niż oczom.
  • Źródło: Samuel Adalberg, Księga przysłów…, op. cit., s. 570.