NKWD

tajna policja w ZSRR

Narodnyj Komissariat Wnutriennich Dieł (pol. Ludowy Komisariat Spraw Wewnętrznych, ros. НКВДНародный комиссариат внутренних дел) – centralny organ administracji państwowej w sowieckiej Rosji i ZSRR, policja polityczna, centrala sił bezpieczeństwa jednocząca wszystkie służby milicyjne i porządkowe, zarząd Gułagu oraz wywiad polityczny, stanowiący główne narzędzie stalinowskiego terroru.

  • Człowiek to dumnie brzmi,
    powiedział ich wielki Maksym,
    a oni tu biją cię w mordę
    i mówią, że jesteś sukinsyn.
    Cóż począć taki syn chce
    za kratą NKWD?
    Mówmy k. mać jak paciorek
    spłowiałej gwieździe czerwonej.
Logo NKWD
  • Praca konspiracyjna przeciw NKWD jest bez porównania trudniejsza niż przeciw gestapo.
  • W armii terror NKWD, zanik reakcji duszy, morale tak jak u zwierząt, strach przed NKWD i chęć najedzenia się.
    • Opis: raport Komendy Okręgu AK Białystok z 10 października 1944 r.
    • Źródło: Białostocczyzna 1944–1945 w dokumentach podziemia i oficjalnych władz, oprac. J. Kułak, „Dokumenty do dziejów PRL”, zesz. 10, Warszawa 1998, s. 39–47.
  • Według zaobserwowanych przejawów życia sowieckiego NKWD jest w Rosji instytucją boską…
    • Opis: raport Komendy Okręgu AK Białystok z 10 października 1944 r.
    • Źródło: Białostocczyzna 1944–1945 w dokumentach podziemia i oficjalnych władz, op. cit., s. 39–47.
  • Wyżsi oficerowie prowadzą życie luksusowe, przeważnie każdy wozi z sobą oficjalną kochankę – wzorem byłej armii carskiej.
    • Opis: raport Komendy Okręgu AK Białystok z 10 października 1944 r.
    • Źródło: Białostocczyzna 1944–1945 w dokumentach podziemia i oficjalnych władz, op. cit., s. 39–47.