Mobutu Sese Seko

dyktator Zairu w latach 1965–1997

Mobutu Sese Seko Kuku Ngbendu wa za Banga (właśc. Joseph-Désiré Mobutu; 1930–1997) – kongijski wojskowy i dyktator, prezydent Zairu w latach 1965–1997.

  • Gotówka jest najważniejsza. Przywódca potrzebuje pieniędzy, złota i diamentów, żeby utrzymać swoje sto pałaców, karmić tysiąc swoich kobiet, kupować samochody dla milionów lizusów, wzmacniać lojalne wojsko i mieć jeszcze tyle, by zasilić tajne konta w Szwajcarii.
    • Źródło: Adam Leszczyński, Co każdy dyktator wiedzieć powinien, „Ale Historia”, w: „Gazeta Wyborcza”, 13 sierpnia 2012
    • Zobacz też: dyktatura
Mobutu Sese Seko (1983)
  • Jacy oni są naiwni, ci rewolucjoniści! Oni naprawdę wierzą w człowieka!
    • Opis: wybuchając śmiechem.
    • Źródło: Marcin Giełzak, Wieczna lewica. Myśli i aforyzmy, wyd. Theatrum Illuminatum, 2023, s. 76.
    • Zobacz też: rewolucjonista
  • Jeden naród, jedno państwo, jeden wódz.
    • Opis: ulubiony slogan polityczny Mobutu.
    • Źródło: Jean-Pierre Langellier, Mobutu, ucieczka „Wielkiego Lamparta” w: Ostatnie dni dyktatorów, wyd. Znak Horyzont, Kraków 2014, tłum. Anna Maria Nowak, s. 225.
  • Jeśli kradniecie, nie kradnijcie za dużo naraz. Bo mogą was zamknąć… Kradnijcie mądrze, po trochu.
    • Opis: udzielając rad w kwestii korupcji.
    • Źródło: Simon Sebag Montefiore, Potwory. Historia zbrodni i okrucieństwa, tłum. Jerzy Korpanty, wyd. Świat Książki, Warszawa 2010, ISBN 9788324715480, s. 285.
  • Kongo jest obłożnie chore. Potrzebna jest mu interwencja chirurga. Moje rządy są rządami ratunku. Moi poprzednicy stosowali bezskutecznie wobec chorego jedynie maść. Ja zamierzam zastosować nóż chirurgiczny. W 1966 roku ten chory będzie operowany. W 1967–będzie rekonwalescentem. W 1968 roku – będzie wyleczony i, mam nadzieję, w doskonałym zdrowiu.
    • Opis: w swoim pierwszym przemówieniu po objęciu władzy w 1965.
    • Źródło: Kazimierz Kozub, Politycy z pierwszych stron gazet, wyd. Iskry, Warszawa 1976, s. 280.
  • Lud kongijski jest jeden i terytorium republiki należy do wszystkich.
    • Opis: hasło Mobutu
    • Źródło: Kazimierz Kozub, Politycy z pierwszych stron gazet, wyd. Iskry, Warszawa 1976, s. 281.
  • Nie potrzebujemy opozycji. My wolimy stać wszyscy obok siebie.
    • Źródło: Jean-Pierre Langellier, Mobutu, ucieczka „Wielkiego Lamparta” w: Ostatnie dni dyktatorów, op. cit., s. 225.
  • Nikt nigdy nie powie o mnie: „Oto były prezydent Zairu”.
    • Źródło: Jean-Pierre Langellier, Mobutu, ucieczka „Wielkiego Lamparta” w: Ostatnie dni dyktatorów, op. cit., s. 220.
  • Pokażcie mi choć jedną wioskę, w której rządzi dwóch wodzów.
    • Źródło: Jean-Pierre Langellier, Mobutu, ucieczka „Wielkiego Lamparta” w: Ostatnie dni dyktatorów, op. cit., s. 225.
  • Politycy nie chcieli się porozumieć. Odsunęliśmy ich na bok.
    • Opis: o dokonanym przez siebie zamachu stanu z 24 listopada 1965.
    • Źródło: Jean-Pierre Langellier, Mobutu, ucieczka „Wielkiego Lamparta” w: Ostatnie dni dyktatorów, op. cit., s. 224.
  • Przywróciłem porządek.
    • Opis: o swym udziale w zabójstwie Patrice’a Lumumby.
    • Źródło: Jean-Pierre Langellier, Mobutu, ucieczka „Wielkiego Lamparta” w: Ostatnie dni dyktatorów, op. cit., s. 223.
  • Wszechpotężny wojownik, który nie zaznał porażki z powodu swej niezwykłej wytrzymałości i niezłomnej woli i który, krocząc od zwycięstwa do zwycięstwa, pozostawia za sobą zgliszcza.
    • Mobutu Sese Seko Kuku Ngbendu wa za Banga.
    • Opis: imię, jakie sobie przybrał w 1972 po dojściu do władzy i zarządzeniu afrykanizacji imion i nazwisk oraz nazw miejsc.
    • Źródło: Simon Sebag Montefiore, Potwory. Historia zbrodni i okrucieństwa, rozdział Mobutu Sese Seko, op. cit., s. 285.
  • W tym kraju wszystko jest na sprzedaż i wszystko można kupić.
    • Źródło: Michela Wrong, In the Footsteps of Mr Kurtz
  • Zaangażowanie Kościoła katolickiego w sercu Afryki, mimo olbrzymich trudności wszelkiego rodzaju i ofiar – nieraz za cenę życia – przyniosło szczęśliwe rezultaty, z których dzisiaj słusznie możemy być dumni. Wasza Świątobliwość jest Papieżem trudnych czasów, ponieważ pontyfikat Waszej Świątobliwości stoi w obliczu problemów współczesnego świata, w którym bogate narody w sposób skandaliczny wyzyskują narody najuboższe, gdzie przemoc ogranicza wolność ludzi i narodów, gdzie panuje terroryzm i przemoc, gdzie władza pieniądza osłabia ubogich, gdzie narody nadal występują przeciwko sobie z nienawiścią.
    • Opis: poczas wizyty Jana Pawła II w Kinszasie na początku maja 1980.
    • Źródło: Jan Paweł II w Afryce, Instytut Wydawniczy Pax, Warszawa 1985, s. 50.
  • Zawdzięcza mi wszystko, ja jemu – nic.
    • Opis: o własnym narodzie.
    • Źródło: Jean-Pierre Langellier, Mobutu, ucieczka „Wielkiego Lamparta” w: Ostatnie dni dyktatorów, op. cit., s. 225.

O Mobutu Sese Seko

edytuj
  • Amerykanie uznali: silny człowiek z przyszłością.
    • Autor: Władysław B. Pawlak, Księga zamachów. Od Sarajewa do Dallas, Państwowe Wydawnictwo Iskry, Warszawa 1975, s. 247.
  • Jego prezydentura okazała się rządami okrutnego i nieudolnego kleptokraty, będącego ucieleśnieniem skorumpowanego do szpiku kości afrykańskiego przywódcy.
    • Autor: Simon Sebag Montefiore, Potwory. Historia zbrodni i okrucieństwa, op. cit., s. 285.
  • Kiedy studiowałem, on był prezydentem; kiedy pełniłem funkcję gubernatora, on wciąż był prezydentem; dziś objąłem prezydenturę, a on nadal jest prezydentem!
    • Autor: Bill Clinton
    • Źródło: Jean-Pierre Langellier, Mobutu, ucieczka „Wielkiego Lamparta” w: Ostatnie dni dyktatorów, op. cit., s. 229.
  • Mobutu zadzwonił, aby mi pogratulować.
    • Autor: Sakombi Inongo, minister informacji w rządzie Mobutu
    • Opis: o aprobacie Mobutu, którą wyraził za pomysł przedstawiania wizerunku prezydenta pojawiającego się z chmur.
    • Źródło: Jean-Pierre Langellier, Mobutu, ucieczka „Wielkiego Lamparta” w: Ostatnie dni dyktatorów, op. cit., s. 226.
  • Na wściekłe koszta wojażowania utyskiwał ponoć generał Mobutu, prezydent Zairu. Nic dziwnego. Jadąc za granicę, zamawiał dla siebie cały hotel lub nawet kilka hoteli, gdzie upychał krocie spędzonych ze sobą wojskowych i polityków. Czyżby swą mrówczą ilością mieli przydawać mu splendoru? Owszem, ale także spokoju. Prezydent brał ich w podróż ze sobą, bo im nie ufał. Obawiał się, że pozostawieni w kraju mogliby go, pod jego nieobecność, zdetronizować. Nie chciał być drugim Nkrumahem.
  • Niepokonany kogut, który pokrywa wszystkie kurki w kurniku.
    • Opis: nieoficjalna, acz równie znana wersja tłumaczenia imienia Mobutu Sese Seko Kuku Nbendu Wa Za Banga
    • Źródło: Jean-Pierre Langellier, Mobutu, ucieczka „Wielkiego Lamparta” w: Ostatnie dni dyktatorów, op. cit., s. 226.
  • Oprócz Mobutu i jego rodziny, jest tu tylko 80 ważnych osób. W jednej chwili dwudziestu jest ministrami, dwudziestu uchodźcami, dwudziestu siedzi w więzieniu, dwudziestu to ambasadorzy. Co trzy miesiące muzyka przestaje grać i Mobutu tasuje grupy.
  • Rządy USA udzielały poparcia krwawym dyktaturom Batisty, Somozów, Mobutu, Suharto, Pahlawiego… Miliony zabitych, miliardowe fortuny dyktatorów, grabież bogactw narodowych w przymierzu z ponadnarodowymi koncernami.
    • Autor: Ladislau Dowbor, w rozmowie z Alicją i Piotrem Pacewiczami, Szalony świat wymyka się z rąk, „Gazeta Wyborcza”, 11–12 sierpnia 2012