Michel Foucault

Michel Foucault (1926–1984) – francuski filozof, socjolog i historyk; przedstawiciel poststrukturalizmu.

Ani władza nie może być praktykowana bez wiedzy, ani wiedza nie może nie płodzić władzy.
- Źródło: Gry władzy, tłum. T. Komendant, [w:] „Literatura na świecie” nr 6/1988.
- Zobacz też: władza

Biowładza była, próżno w to wątpić, niezbędnym elementem rozwoju kapitalizmu – mógł przetrwać jedynie za cenę kontrolowanego wtłoczenia ciał w aparat wytwórczy i dostosowania zjawisk populacyjnych do procesów ekonomicznych.
- Źródło: Historia seksualności

Człowiek jest odkryciem niedawnym, jak wykazuje bez trudności archeologia naszego myślenia. Wykazuje też ona możliwość jego rychłego kresu.

Francuski kapitalizm bardzo potrzebuje dryfującego znaczącego w postaci bezrobocia. (…) Z tej perspektywy zaczynamy widzieć jedność form represji: ograniczenia wobec przyjeżdżających do Francji cudzoziemców, skoro już stwierdzono, że najtrudniejsze i najbardziej niewdzięczne prace wykonują cudzoziemcy; następnie represje w fabrykach, bo Francuzów trzeba przyuczyć na nowo do cięższej pracy; walka z młodzieżą i represje w systemie oświatowym.
- Źródło: Intelektualiści a władza (rozmowa między Michelem Foucault a Gilles’em Deluze’em), przeł. Sławomir Magala, „Miesięcznik Literacki” nr 11/1985.
- Zobacz też: bezrobocie, praca

Jedyny cel, jaki może wytknąć sobie rozum, wyznacza stan ciała ze względu na właściwą mu konieczność oczyszczenia.
- Źródło: Historia seksualności

Jesteśmy poddani produkcji prawdy przez władzę i nie możemy sprawować władzy inaczej jak tylko przez produkcję prawdy. (…) Władza nigdy nie zaprzestaje swej ingerencji, swej inkwizycji, swej rejestracji prawdy. Ona instytucjonalizuje, profesjonalizuje i nagradza jej poszukiwanie.
- Źródło: Porządek dyskursu, tłum. M. Kozłowski, wyd. Słowo/Obraz Terytoria, Gdańsk 2002.

Kapitalizm mógł przetrwać jedynie za cenę kontrolowanego wtłaczania ciał w aparat wytwórczy i dostosowania zjawisk populacyjnych do procesów ekonomicznych.
- Źródło: Historia seksualności, t. 1 Wola wiedzy, tłum. B. Banasiak, K. Matuszewski, Czytelnik, Warszawa 2000.
- Zobacz też: kapitalizm

Legalnie zabija się ludzi, którzy stanowią dla innych coś w rodzaju biologicznego zagrożenia.
- Źródło: Historia seksualności

Masy najwyraźniej same dobrze wiedzą, o co chodzi, nie mają złudzeń – wiedzą znacznie lepiej od niego [intelektualisty] i z pewnością są w stanie wyrażać swoje poglądy.
- Źródło: Intelektualiści a władza (rozmowa między Michelem Foucault a Gilles’em Deluze’em), przeł. Sławomir Magala, „Miesięcznik Literacki” nr 11/1985.
- Zobacz też: intelektualista

Przestępstwo jest zbyt pożyteczne, aby można było marzyć o tak niedorzecznej i tak w końcu niebezpiecznej sprawie, jak społeczeństwo bez przestępstw. Bez przestępstwa nie ma policji. Co pozwala ludności zaakceptować obecność policji, kontrolę policyjną, jeśli nie lęk przed przestępcą? To cudowna gratka. On i tylko on usprawiedliwia tę tak nową a tak potężną instytucję.
- Źródło: Gry władzy, tłum. T. Komendant, [w:] „Literatura na świecie” nr 6/1988.
- Zobacz też: policja

Wypada raczej uznać, że władza produkuje wiedzę (…); że władza i wiedza wprost się ze sobą wiążą; że nie ma relacji władzy bez skorelowanego z nimi pola wiedzy, ani też wiedzy, która nie zakłada i nie tworzy relacji władzy.
- Źródło: Nadzorować i karać. Narodziny więzienia, tłum. T. Komendant, Fundacja Aletheia, Warszawa 1998.
- Zobacz też: wiedza

Starodawną potęgę śmierci, symbol władzy suwerennej, starannie pokrywa teraz administracja ciał i wyrachowane zarządzanie życiem.
- Źródło: Historia seksualności

Uprawianie seksu z osobą, którą się kocha, może być tak samo rutynowe, jak codzienne mycie zębów.

Władzę suwerenną zastąpiła dziś władza pastoralna.
- Źródło: Historia seksualności