Mazury

region etnograficzny i geograficzny w północno-wschodniej Polsce

Mazury – kraina historyczno-etnograficzna w Polsce północno-wschodniej.

  • Mazury – w ubiegłym roku kandydujące do miana jednego z siedmiu cudów przyrody na świecie – są miejscem wyjątkowym na mapie Polski. To nie jest doceniane – jak mi się zdaje – ani przez większą część społeczeństwa, ani przez rządzących. Jako jedyny region w Polsce nie mają parku narodowego. Dlatego teraz chodzi przede wszystkim o to, aby przynajmniej na obszarze obecnego Mazurskiego Parku Krajobrazowego (…) powstał Mazurski Park Narodowy.
Mazury wśród innych krain dawnych Prus
  • Pamiętam Mazury powojenne. Po raz pierwszy pojechałem tam z rodzicami na wakacje w 1948 roku. Mieszkaliśmy w domu Frau Szczepanek, Mazurki, we wsi, która wówczas, tak jak rzeka, nazywała się Krutynia. Byli tam jeszcze autochtoni – Mazurzy. Przeważnie Mazurki z dziećmi. Ich mężowie, ojcowie, bracia zginęli na wojnie albo byli w niewoli. Te samotne kobiety prowadziły swoje skromne gospodarstwa w bardzo trudnych warunkach, a mimo to pamiętam je pogodne i uśmiechnięte.
  • Porwanych sieci nie ma gdzie suszyć
    I szpaki boją się łączyć w stada,
    Nie można z domu na krok się ruszyć,
    Bo na Mazurach ciągle pada.
  • Prędzej zginą rzeki, góry,
    Niźli Polska i Mazury.
  • Wokół tematu wypędzeń wciąż funkcjonuje w Polsce wiele stereotypów. W czasach PRL-u ze wszystkich sił dążono do tego, by państwo było etnicznie jednorodne. Pokłosiem tego myślenia, i to funkcjonującym do dzisiaj, jest stosowanie prostych podziałów, w których nie ma miejsca na etniczne niuanse. Bo przecież łatwiej jest nazwać kogoś Niemcem i usprawiedliwić w ten sposób krzywdę, która go spotkała niż zastanawiać się, kim byli Mazurzy czy Warmiacy i czy to, czego doświadczyli, zasługuje na potępienie.