Wikicytaty

Maria Dąbrowska

pisarka polska, autorka "Nocy i dni"

Maria Dąbrowska (1889–1965) – polska powieściopisarka i publicystka.

Maria Dąbrowska

Dzienniki

edytuj
  • Kocham panią Zofię (…). A właściwie nie kocham jej – co za głupstwo – tylko mam do niej zawsze ciekawość, ponieważ jest tak innym jak ja, tak zamkniętym na sobie samej człowiekiem. Zawsze mi się zdaje, że powinna się drugi raz narodzić, ale to nigdy nie nastąpi.
  • Nic nie chcieć dowodzić. Przed zdumionymi oczyma rozpostrzeć obraz świata. Tak chcę pisać. To niech będzie moja dewiza przed rozpoczęciem drugiego tomu. Już się teraz nie martwię, że nie mam żadnej idei.
    • Opis: o powieści Noce i dnie; 22 marca 1929.
  • Zapędy do fanaberyjnego hrabskiego życia przy środkach prawie żadnych.

Na wsi wesele

edytuj
  • – A bo to języków nie mawa? (…) To my językami rusali, rusali, a tak my się wsędy pytali, pytali, jaz my się dopytali.
  • Aniela zawsze była z rodzeństwa najładniejsza, lecz po zamęściu, w czarnej wiejskiej robocie i ona zordynarniała, zmarniała.

Noce i dnie

edytuj
   Poniżej znajdują się wybrane cytaty, więcej znajdziesz w osobnym haśle Noce i dnie.
  • Bo gdy nas nie stać na miłość, stać nas zawsze na zazdrość.
  • Bo wszystko zło, którego się wiecznie spodziewała, może się stać lub nie. Ale to jedno czeka na pewno i ją, i tych czworo, siedzących wesoło przy stole. Nieunikniony rozpad i rozkład, choroba, męka i śmierć.
  • Człowiek jest tajemnicą – z tajemnicy przybywa i w tajemnicę odchodzi.
  • Człowiek może służyć tylko czemuś, nigdy komuś.
  • Człowiek pragnący czegoś dokonać nie może być krytykiem i historykiem swoich czynów.
  • Czyżbym się łudził i okłamywał? A może takie okłamywanie się jest również rodzajem prawdy. Prawdy chcianej… I czy taka prawda może mieć jakieś rzeczowe znaczenie?
  • Despotyczna młodość łaknie aprobaty nawet od świata, który skazuje na zagładę.
  • Gdy miłość otwiera świat, otwiera go nawet nieszczęśliwa.
  • Gdy te hamulce pękną, a bywa, że wystarczy, aby jeden się obluzował, wszystko się rozprzęga i toczy choć na złamanie karku, byle ku jakiejś odmianie. Aż póki znów nieprzewidziane względy ruchu nie zatamują.
  • Idea rośnie przede wszystkim krwią swoich ofiar.
  • Interes, władza, maszyna – te rzeczy nie widzą człowieka, potrzebują tylko masy.
  • Jak to bywa, że jednemu dolega, co kiedy złego doznał, a drugiemu – co kiedy złego zrobił.
  • Kompromisy mogą zawierać tylko ci, których dusza nie zna, co to kompromis. Że każde warunki mogą przyjąć jedynie ci, co są niezależni od jakichkolwiek warunków.
  • Kto odda się cały jednej wielkiej czy małej sprawie, w dodatku sprawie beznadziejnej, ten musi umrzeć w końcu za nią albo też przez nią.
  • Kto wszedł w cudze (…) tego łatwo wystraszyć.
  • Kto zna prawdę niewątpliwą, ten o nią nie zabiega, nie walczy, bo ta prawda walczy za niego.
  • Miłość fałszuje obraz świata. Ukazuje go dobrym pomimo wszystko.
  • Najszczęśliwsze, z czystej miłości małżeństwo zawiera tyle samo niedoli, ile chwil szczęścia bywa w najbardziej chłodnym związku.
  • Nie wraca się nigdy na dobre tam, skąd się niegdyś wyszło.
  • Niejeden walczy z przemocą nie dlatego, że jej nienawidzi, ale dlatego, że ją kocha. Tylko że w najcenniejszej skrytce duszy sam jeden czuje się uprawniony do jej wywierania.
  • Niemożność porozumienia się z drugim człowiekiem jest jedną z najcięższych mąk życia na ziemi.
  • Pewne zaniedbanie formy jest konieczne, by duch mógł przez nią przezierać.
  • Rewolucje zaczynają się nie od dołu, jak to się mniema powszechnie, ale od góry.
  • To, co wiecznie, zawodzi, wiecznie też jest przedmiotem nadziei.
  • To prawda, że dobra tego świata są ograniczone i ludzie zawsze je muszą sobie wydzierać. Niedole tylko zdają się nie mieć granic.
  • Tracić siebie dla drugich to jest właśnie odnajdywać najprawdziwszego siebie.
  • Tych rzeczy najlepszych: serca, które nas kocha, słońca, które nam świeci, i tak na własność mieć niepodobna.
  • Za silna dawka pobożności jest niebezpieczna.
  • Zwalczyć samemu pokusę może się to wydawać zwycięstwem, lecz świadomość, że ktoś nie uległ pokusie, którą myśmy byli dla niego, boli jak niepowetowana porażka.
  • W życiu bywają noce i bywają dnie powszednie, a czasem bywają też niedziele. Rzadziej się to zdarza niż w kalendarzu.

Przygody człowieka myślącego

edytuj
  • Ani różnica poglądów, ani różnica wieku, nic w ogóle nie może być powodem zerwania wielkiej miłości. Nic, prócz jej braku.
    • Źródło: wyd. Czytelnik, 1972, s. 172.
  • Cierpienie nic nie wyzwala, to my się z niego wyzwalamy.
  • Dyskrecja może być szacunkiem wobec cudzych tajemnic, ale może być i obojętnością.
  • I w ograniczeniu do jednej techniki można coś osiągnąć, choćby próbę stosowania różnych technik w tej jednej.
  • Inteligencja jest tą przyprawą, która z najpospolitszych rzeczy robi cuda.
  • Jakby cierpienie uczyło, to Polska byłaby jednym z najmędrszych krajów świata.
  • Katolicyzm ma zbyt słabe (jak dotąd) powiązania z krytycznym myśleniem, a zbyt silne ze sztuką.
  • Konsekwencje się przeżywają i zamieniają w konwenans, a ten jest śmiercią sztuki.
  • Marzenia zwykle się spełniają, ale nie tak i nie wtedy, kiedy tego pragniemy.
  • Nawet nasze próby laicyzacji myśli (…) są przesiąknięte rozmaitymi tabu i magicznym myśleniem, a z ateizmu robi się dogmat tak samo nietykalny, jak dogmaty wyznaniowe.
  • Pismo i sztuka to jedyni świadkowie naszych czasów.
  • Prócz tego, co jest możliwe, jest jeszcze to, co jest konieczne.
  • Wódz naczelny Armii Krajowej generał Bór-Komorowski. Mały człowiek, któremu powierzono los narodu i stolicy i o którym jeszcze w tym czasie mawiano tu i owdzie: – No przecież ostatecznie Bór ma jakiś plan, wie, co robi. Jeśli nie kapituluje, to znaczy jest jakaś nadzieja na pomoc. Leżący na podłodze i nasłuchujący armat rosyjskich generał nie miał żadnego planu i nie wiedział co robi.
  • Wszelki rewolucjonizm (nawet i w sztuce) jest nim, póki nie chwyci władzy w ręce, wtedy staje się zaraz despotyzmem.
  • Za każdym Don Kichotem wszczynającym awantury idzie zawsze Sanszo Pansa, który je wykorzystuje.

Inne

edytuj
  • Broniono się przed zniesieniem pańszczyzny, a wreszcie – za pomocą idei czynszów – przed uwłaszczeniem, a dziś usiłuje się nie dopuścić do przeobrażenia Polski w kraj chłopski i oparty na drobnej własności rolnej. (…) Byt i los dwudziestomilionowej masy chłopskiej jest dla przyszłości Polski ważniejszy niż interes garści ziemian.
  • Czasem stary pisarz, świeżo przez nas poznany, staje się nowym.
  • Czasem wystarczy przyprowadzić do ładu i lśniącej czystości powszednie rzeczy, aby dźwignąć się z rozterki, pokonać rozpacz i zwątpienie
  • Historia rzadko ma coś wspólnego z elegancją.
    • Źródło: Leksykon złotych myśli, wyboru dokonał K. Nowak, Warszawa 1998.
  • Jak człowiek przyzwyczaja się do każdej rzeczy, która trwa. Jak trudno oderwać się nawet od złej przeszłości.
  • Jest na świecie jeden zawód, jedno jedyne powołanie – być dobrym dla drugiego człowieka.
    • Źródło: Marta Żurawiecka, Z księdzem Twardowskim 2014, Wyd. Diecezjalne i Drukarnia w Sandomierzu, Sandomierz 2013, s. 126.
  • Jesteśmy wobec samych siebie, na własnej ziemi jak w nieprzyjacielskim kraju, gdzie postarano się ze wszystkich sił, by każdemu życie uprzykrzyć i utrudnić.
  • Mężczyzna zdolny jest do zazdrości nawet wobec kamienia, który jego znudzona partnerka wyróżniła jako szczególnie piękny.
  • Nie ma innego zaklęcia na szczęście – jak tylko umieć i lubić pracować.
  • Nie masz innej radości prócz tej, że życie się toczy, lecz ta właśnie wystarczy, by żyć.
  • Odwaga cywilna jest w Polsce rzadsza jak skłonność do natychmiastowego umierania.
  • Sztuka zmierza do maksymalnej kondensacji wyrazu. (…) Czy proza powieściowa może tego dopiąć bez unicestwienia samej siebie?
  • Śmiech, sen i nadzieja – to 3 rzeczy nam dane po to, aby osłodzić przykrości życia.
  • Trochę sukcesu przydaje się nawet ludziom najmniej dbającym o sławę.
  • Wanda Wasilewska wyparła się ojczyzny wtedy, kiedy Polska leżała zdruzgotana i pokonana. Wyparła się aktywnie, nie już krytykując, ale spotwarzając Polskę.
  • W normalnej przebudowie społecznej nie powinno się jednych krzywd zastępować innymi.
    • Źródło: Rozdroże. Studjum na temat zagadnień wiejskich
  • Wartość Polaka mierzy się stosunkiem do tego, co polskie nie jest.
  • Życie nie byłoby tak szalenie trudne, gdyby nie to, że wszyscy mają trochę racji. Idzie o to, jaka racja jest na poziomie czasów.

O Marii Dąbrowskiej

edytuj
  • Odnosiłem się do pani Marii z należytym szacunkiem, ale nigdy nie przyszło mi do głowy, że można na nią spojrzeć jak na kobietę. Ten trochę zezowaty karzełek, z grzywką przyciętą na pacholę, był dla mnie ostatnią istotą, do której mógłbym zwracać erotyczne zapały.

Zobacz też

edytuj
Źródło: „https://pl.wikiquote.org/w/index.php?title=Maria_Dąbrowska&oldid=582358”