Makbet

sztuka teatralna (autor: William Shakespeare)

Makbet – tragedia Williama Szekspira z 1606 roku.

Scena z Makbeta przedstawiająca trzy wiedźmy wyczarowujące zjawę, akt IV, scena I; mal. William Rimmer

Tłumaczenie Józefa Paszkowskiego

edytuj
  • – A co to jest zdrajca?
    – Ten, co przysięga i kłamie.
    • Postacie: Synek i Lady Makduf
    • Źródło: akt IV, scena II
  • Być tym, czym jestem, jest to niczym nie być,
    Jeślibym nie mógł być tym bez obawy.
    • Postać: Makbet
    • Źródło: akt III, scena I
  • Chcąc świat oszukać, stosuj się do świata,
    Ubierz w uprzejmość oko, dłoń i usta,
    Wyglądaj jako kwiat niewinny, ale
    Niechaj pod kwiatem tym wąż się ukrywa.
    • Postać: Lady Makbet
    • Źródło: akt I, scena V
  • Chceli los, abym był królem,
    Niech mię bez przyczynienia się mojego
    Ukoronuje.
    • Postać: Makbet
    • Źródło: akt I, scena III
  • Ciągle to jutro, jutro i znów jutro
    Wije się w ciasnym kółku od dnia do dnia,
    Aż do ostatniej głoski czasokresu;
    A wszystkie wczora to były pochodnie,
    Które głupocie naszej przyświecały
    W drodze do śmierci.
    • Postać: Makbet
    • Źródło: akt V, scena V
  • Ciężkie to czasy, w których człek jest zdrajcą,
    Nie wiedząc o tym.
    • Postać: Rosse
    • Źródło: akt IV, scena II
  • Czemu tak samotny,
    W ponurych tylko marzeń towarzystwie?
    Żywiący ciągle owe myśli, które
    Powinny były umrzeć razem z tymi
    Co je wzbudzają. Na co nie ma środka,
    Nad tym się nie ma i co zastanawiać;
    Co się raz stało, już się nie odstanie.
    • Opis: Lady Makbet do Makbeta.
    • Źródło: akt III, scena II
  • Gdzie nadmiar złego, tam złe musi ustać
    Albo powrócić do dawnego stanu.
    • Postać: Rosse
    • Źródło: akt IV, scena II
  • I to jest tylko we mnie, czego nie ma.
    • Postać: Makbet
    • Źródło: akt I, scena III
  • Idźmy i szydźmy z świata jasnym czołem:
    Fałsz serca i fałsz lic muszą iść społem.
    • Postać: Makbet
    • Źródło: akt I, scena VII
  • Jeśli to, co się ma stać, stać się musi,
    Niechby przynajmniej stało się niezwłocznie.
    • Postać: Makbet
    • Źródło: akt I, scena VII
  • Krwawa nauka, którą dajem, spada
    \Na własną naszą głowę.
    • Postać: Makbet
    • Źródło: akt I, scena VII
  • Makbet! bądź mężny, nieugięty, srogi,
    Gardź siłą ludzką i skrytymi wrogi,
    Z tych bowiem, których rodziła kobieta,
    Nikt potężnego nie zmoże Makbeta.
    • Opis: słowa Zjawiska.
    • Źródło: akt IV, sena I
  • Miejmy otuchę! Ta tylko noc nęka,
    Po której nigdy nie ma wznijść jutrzenka.
    • Postać: Malkolm
    • Źródło: akt IV, scena III
  • (…) natura
    I śmierć spór teraz wiodą o ich życie.
    • Postać: Lady Makbet
    • Źródło: akt II, scena II
  • Nie byłbym zdolny zdradzić nawet diabła
    Przed diabłem.
    • Postać: Malkolm
    • Źródło: akt IV, scena III
  • Nieba patrzyły na to i ścierpiały
    Taką okropność?
    • Opis: Makduf na wieść o ataku na jego zamek.
    • Źródło: akt IV, scena III
  • Otrząście z siebie sen, tę maskę śmierci (…).
    • Postać: Makduff
    • Źródło: akt II, scena III
  • Sprawiedliwość
    Zwraca podaną przez nas czarę jadu
    Do własnych naszych ust.
    • Postać: Makbet
    • Źródło: akt I, scena VII
  • Szpetność upięknia, piękność szpeci.
    • Postać: Czarownice
    • Źródło: akt I, scena I
  • Tak ponurego dnia i tak pięknego,
    Jak żyję, nigdy jeszcze nie widziałem.
    • Postać: Makbet
    • Źródło: akt I, scena III
  • Uderzcie w dzwony! Dmij, wichrze! wrzej, toni!
    Mamli umierać, umrę z mieczem w dłoni.
    • Postać: Makbet
    • Źródło: akt V, scena V
  • Wszak aniołowie jaśnieć nie przestają,
    Choć najjaśniejszy z nich upadł.
  • Zamiary są wiatrem,
    Kiedy nie idą z wykonaniem w parze.
    • Postać: Makbet
    • Źródło: akt IV, scena I
  • Zgaśnij wątłe światło!
    Życie jest tylko przechodnim półcieniem,
    Nędznym aktorem, który swoją rolę
    Przez parę godzin wygrawszy na scenie
    W nicość przepada – powieścią idioty,
    Głośną, wrzaskliwą, a nic nie znaczącą.
    • Postać: Makbet
    • Źródło: akt V, scena V
  • Żyję na świecie, na którym zło często
    Bywa chwalebnym, a dobro jest miane
    Za zgubne głupstwo. Biada mi! Czyż zdołam
    Znaleźć obronę w tych jedynie słowach:
    Jestem niewinną?
    • Postać: Lady Makduf
    • Źródło: akt IV, scena II

Tłumaczenie Jerzego S. Sity

edytuj
  • Nie sposób wyczytać z twarzy człowieka ścieżek jego umysłu…
    • Postać: Duncan
    • Źródło: akt I, scena VI
  • Fałszywy uśmiech osłoni fałsz serca.
    • Źródło: akt I, scena VII
  • Co ma przyjść, przyjdzie, co ma minąć, minie
    W dni najburzliwsze czas jednako płynie.
    • Źródło: akt I, scena III
  • Gdyby ten jeden cios mógł sprawić wszystko
    I być wszystkim kresem – tu, tu właśnie,
    Na tej krawędzi i mieliźnie czasu,
    Wzgardzić by można nawet przyszłym życiem. –
    Lecz w sprawach takich tu nas czeka wyrok;
    tak więc, gdy krwawych nauk udzielamy,
    Wracają one do nauczyciela,
    By go zniweczyć.
    • Źródło: akt I, scena VII
  • Jestem gotów
    I wszystkie moce zbiorę, wykonać
    Ów czyn okropny. Idźmy oczy zwodzić.
    Niech fałsz lic: uśmiech piękny i godziwy,
    W fałszywym sercu skryje czyn straszliwy.
    • Źródło: akt I, scena VII
  • Czy widzę sztylet przed sobą, zwrócony
    Ku mojej dłoni rękojeścią?
    • Źródło: akt II, scena I
  • Do jakich trzech rzeczy składania trunek?
    Matko Boża, panie, do zamiany barwy nosa, do snu i do szczania.
    • Opis: Odźwierny na pytanie Macduffa.
    • Źródło: akt II, scena II
  • Gwiazdy, zgaście swe ognie promienne!
    Skryjcie pragnienie mroczne i bezdenne.
    Niech oko na dłoń nie zerka, lecz widzi,
    Co dłoń uczyni, choć się czynu wstydzi.
    • Źródło: akt I, scena VI
  • Makbet sen morduje!
    • Źródło: akt II, scena II
  • Miej jasne spojrzenie.
    kto lica zmienia, budzi podejrzenie.
    • Opis: Lady Makbet do Makbeta.
  • Niczym król, jeśli król nie jest bezpieczny
    • Źródło: akt III, scena I
  • nie brak ci nawet ambicji,
    Lecz nie ma zła w niej, które iść z nią winno.
    Pragniesz prawdziwie, lecz pragniesz uczciwie.
    • Opis: Lady Makbet o Makbecie.
    • Źródło: akt I, scena V
  • Nie słuchaj dzwonu, Duncanie, nie trzeba;
    Wzywa do piekła cię on, lub do nieba.
    • Opis: Makbet, słysząc bicie dzwonów.
    • Źródło: akt II, scena I
  • Niech fałsz lic: uśmiech piękny i godziwy,
    W fałszywym sercu skryje czyn straszliwy.
    • Opis: Makbet do Lady Makbet.
    • Źródło: akt I, scena VII
  • Pociechę myśl daje
    Że po najdłuższej nocy dzień powstaje
    • Postać: Malcolm
    • Źródło: akt III, scena III
  • Śmiem czynić wszystko, co uczyni człowiek.
    Kto może więcej nie jest nim.
    • Opis: Makbet do Lady Makbet.
    • Źródło: akt I, scena VII
  • Tu gdzie jesteśmy, sztylety
    W ludzkim uśmiechu są skryte: im bliższy
    Krewny, tym krwawszy.
    • Opis: Donalbain do Malcolma.
    • Źródło: akt II, scena III
  • Życie jest cieniem ruchomym jedynie,
    Nędznym aktorem, który przez godzinę
    Pyszni i miota się po scenie, aby umilknąć później na zawsze.
    Jest bajką opowiedzianą przez głupca, pełnego
    Furii i wrzasków, które nic nie znaczą.
    • Postać: Makbet
    • Źródło: akt V, scena V
  • Żyję, póki grożę:
    Słowem zbyt zimnym czyn gorący mrożę.
    • Źródło: akt II, scena I

Tłumaczenie Stanisława Barańczaka

edytuj
  • (…) waleczny Makbet–
    Który Fortuną gardzi, a Brawurę
    Ma za kochankę (…)
    • Źródło: akt I, scena II
  • Lecz słabnę; usta moich ran wołają
    o pomoc.
    • Źródło: akt I, scena II
  • Co zdrajca stracił-wierny
    wódz dostanie.
    • Źródło: akt I, scena II
  • Dupiasta pokraka!
    • Źródło: akt I, scena III
  • Pierwszy raz w życiu widzę dzień tak szpetny,
    A tak świetności pełen.”
    • Źródło: akt I, scena III
  • Nieraz siły Mroku
    chcąc nas usidlić, odsłaniają cząstki
    Prawdy, zyskując nas tym dla swej sprawy–
    By w ostatecznym rozrachunku zdradzić.
    • Źródło: akt I, scena III
  • Nowe dostojeństwa
    Są wciąż dla niego jak szaty spod igły,
    Wygodne, tylko po dłuższym noszeniu.
    • Źródło: akt I, scena III
  • Niech dzieję się co chce. Czas niby strumień
    Płynie, drwiąc sobie z ludzkich żądz i sumień.
    • Źródło: akt I, scena III
  • W niebie oszczędzają:
    Zgasili wszystkie świeczki gwiazd.
    • Źródło: akt II, scena I
  • Niech Pan Bóg łaski ci udziela
    Zmieniaj zło w dobro, wroga w przyjaciela!
    • Źródło: akt II, scena IV
  • Noc nie jest pewna, czy ma się zwać świtem.
    • Źródło: akt III, scena IV

Tłumaczenie Leona Ulricha

edytuj
  • To życie tylko cieniem jest przelotnym,
    Nędznym aktorem, co przez swą godzinę
    Na scenie świata pawi się i puszy,
    I milknie potem; to opowiadana
    Z krzykiem i furią powieść przez idiotę,
    Nic nie znacząca.
    • Life’s but a walking shadow, a poor player.
      That struts and frets his hour upon the stage.
      And then is heard no more. It is a tale.
      Told by an idiot full of sound and fury,
      Signifying nothing.
      (ang.
    • Źródło: akt V, scena V

Zobacz też

edytuj