Louis de Saint-Just

Louis Antoine Léon de Saint-Just (1767–1794) – francuski polityk, jeden z przywódców jakobinów.

• Czas już by wszyscy powrócili do zasad moralnych, a w stosunku do wrogów zastosowany został terror. Czas wypowiedzieć wojnę rozpasanej korupcji, zobowiązać wszystkich do oszczędnego i skromnego życia oraz przestrzegania cnót obywatelskich i unicestwić wrogów ludu, którzy pochlebiają występkom i namiętnościom zdeprawowanych jednostek, aby tą drogą tworzyć kliki, uzbrajać obywateli przeciwko obywatelom i wśród niezgody domowej przywrócić tron i służyć zagranicy.
  • Źródło: Saint-Just, Wybór Pism, tłum. I. Bibrowska, Wyd. KiW, Warszawa 1954.

Louis Antoine Léon de Saint-Just

• Karzcie nie tylko zdrajców, lecz nawet obojętnych; karzcie każdego, kto zachowuje się w Republice biernie i nic dla niej nie robi.
  • Opis: „zalecenia” podczas terroru jakobińskiego.
  • Źródło: Paweł Jasienica, Rozważania o wojnie domowej, Warszawa 2008.

• Monarchia, jakimikolwiek otaczałaby się iluzjami, na jakiekolwiek powoływałaby się umowy, jest wieczystą zbrodnią i każdy ma prawo przeciwko niej powstać i wystąpić zbrojnie. Ona jest jednym z tych zamachów, którego nawet zaślepienie całego narodu nie może usprawiedliwić. Naród ten przez przykład, jaki daje, staje się zbrodniarzem wobec natury, która obdarza wszystkich ludzi tajemnym posłannictwem niszczenia tyranii na całym świecie.
  • Opis: mowa oskarżycielska w procesie Ludwika XVI.
  • Zobacz też: monarchia

• Nie ma wolności dla wrogów wolności.

• Nie można panować i być bez winy.
  • On ne peut régner innocemment. (fr.)
  • Zobacz też: władza

• Nie wszyscy uwięzieni są winni; większość ich była tylko zbłąkana. Jednak w walce ze spiskiem ocalenie ojczyzny jest prawem najwyższym.
  • Źródło: Saint-Just, Wybór Pism, tłum.I. Bibrowska, Wyd. KiW, Warszawa 1954.

• Ogień wolności oczyścił nas, tak jak roztopiona ruda wyrzuca wszelki brud.
  • Źródło: Saint-Just, dz. cyt.

• Rewolucja nie pożre swoich dzieci, pożre natomiast swoich wrogów, choćby ukrywali się oni pod najbardziej nieprzeniknioną maską.
  • Źródło: Saint-Just, dz. cyt.

• W łonie Konwencji Narodowej uwiło sobie gniazdo sprzysiężenie mające na celu restytucję tyranii.
  • Źródło: Saint-Just, dz. cyt.

• Wprowadźcie w życie ustawy, które wypleniają anarchię, zmiażdżcie partie chcące ujarzmić wolność, zahamujcie wszelką politykę na własną rękę; przeciwstawcie tyranom partię wszystkich Francuzów; sparaliżujcie nieład, którego oparciem i pomocą jest sprzeczność zasad; oddajcie pod sąd tego okrutnego wroga kraju [Ludwika XVI], którego zbrodnie są pisane krwią ludu i wezwijcie lud do cnoty republikańskiej.
  • Źródło: J.M. Thompson, Przywódcy Wielkiej Rewolucji Francuskiej, Warszawa 1938, s. 223.

• Za wiele wydaje się praw, za mało daje się przykładów.
  • Źródło: Saint-Just, dz. cyt.

• Żeby zbudować nowy świat, należy zniszczyć stary. W tym celu trzeba zniszczyć ludzi z tego świata. Jeśli zajdzie konieczność wymordowania 90% Francuzów, należy zabić 90% Francuzów. Te 10%, które zostanie wystarczy, by odtworzyć ludność Francji.
  • Źródło: Andrzej M. Cisek, Kłamstwo Bastylii, Wyd. Fronda, Warszawa 2010, s. 247. (brak wiarygodnego źródła dotyczacego tego cytatu).