Leszek Biały

książę krakowski, sandomierski i mazowiecki

Leszek Biały (1184/1185–1227) – książę krakowski, mazowiecki i kujawski, z dynastii Piastów.

Leszek Biały

O Leszku Białym

edytuj
  • Książę Leszek może dlatego był Biały, że był czysty. Jest to jedyny polski władca (poza legendarną królewną Wandą, która utonęła w Wiśle), o którym z całą pewnością wiadomo, że się kąpał. Nieznani sprawcy, którzy mieli go zabić, zaskoczyli go w łaźni. Co prawda Leszek Biały zdołał im uciec i nagi skoczył na konia, jednak zabójcy dopadli go parę kilometrów dalej. Biały książę, który wyskoczył z łaźni i został zasieczony, pod sam koniec życia musiał być czerwony. A może dlatego Biały, że niewinny? Był ofiarą rozbicia dzielnicowego, ale nie bardziej niż my wszyscy. Jego wyeliminowanie miało zresztą służyć opanowaniu chaosu, w wyniku którego już nikt nie wiedział, kto rządzi i gdzie. Jest też możliwe, że zyskał swój przydomek dlatego, że był blady jak ściana. Wiadomo o nim, że z napojów spożywał tylko piwo. Może więc przez cały czas źle się czuł? A może został przez potomnych wybielony?
  • Na drzeworytach wyobrażany bywa stojący, w koronie, futrze, z mieczem berłem, oraz ozdobną tarczą z orłem. Na innych bywa w sukni krótkiej do kolan, z rękawami krótkiemi, z wąsami i bródką, trzymający w ręku wagę, na której dwóch szalach Goworek przeważający koronę. U nóg chorągwie przypominające zwycięstwo pod Zawichostem.
  • Okazywał zawczasu chwalebne cechy rycerskości.
    • Źródło: Mistrza Wincentego Kronika polska, tłum. K. Abgarowicz, B. Kürbis, Warszawa 1974
  • Panował w trudnych czasach, musiał przystosować się do nowych warunków, w jakich znalazły się ziemie polskie. Sądzę, że udało mu się to zrobić. Był też prawdopodobnie pierwszym twórcą polskiego antywojennego planu ekspansji na ziemie pruskie.
    • Autor: Henryk Samsonowicz, Leszek Biały w: Poczet królów i książąt polskich, red. A. Garlicki, Warszawa 1984