Inwersja

Inwersja (inaczej: hyperbaton, przekładnia, przestawnia, transgressiotaki) – taki szyk wyrazów w zdaniu, który na tle powszechnego języka literackiego odczuwa się jako niezwykły z powodu zmiany normalnej kolejności zależnych od siebie składniowo wyrazów lub z powodu rozbicia jednolitych grup składniowych przez wtrącenie słów do nich nie należących.

• Da pospolite prawo nieskończone
  Imię strażom swych dadzą i bronione
  Granice zbroją koronne poczciwą
  Od zdradnych sąsiad sławą wiecznie żywą.
  • Autor: Mikołaj Sęp Szarzyński, Pieśń IV. O cnocie szlacheckiej
  • Opis: przykład zastosowania inwersji; część fragmentu ze zwykłym szykiem wyrazów brzmiałaby: „Granice koronne i bronione od zdradnych sąsiad poczciwą zbroją dadzą sławą wiecznie żywą”.

• Nałóg z występków cnoty porobił modele.
  • Autor: Adam Naruszewicz, Reduta
  • Opis: przykład zastosowania inwersji.

• Sztylet uderza w zamku cicho,
  Sto uszu każdy kąt ma pusty,
  Więc Hamlet nie chcąc budzić licha,
  Bezgłośnie śmieje się przed lustrem.
  • Autor: Andrzej Bursa, Hamlet
  • Opis: przykład zastosowania inwersji.
  • Zobacz też: Hamlet

• Twojego Dafnis brzegu stojąc podle,
  Cudnej się we szkle przygląda urodzie.
  • Autor: Adam Naruszewicz, Do strumienia
  • Opis: przykład zastosowania inwersji.