Ferdinand Foch

marszałek Francji i Polski

Ferdinand Foch (1851–1929) – francuski dowódca i teoretyk wojskowy, marszałek Francji, Wielkiej Brytanii i Polski.

  • Mój środek ustępuje, prawe skrzydło się cofa, sytuacja jest idealna, atakuję.
    • Mon centre cède, ma droite recule, situation excellente, j'attaque. (fr.)
    • Opis: telegram w czasie bitwy nad Marną, wrzesień 1914.
    • Źródło: Raymond Recouly, Foch: Le Vainqueur de la Guerre (1919)
Ferdynand Foch
  • [Na wojnie] przegrywa ten, kto pierwszy zwątpi.
    • Accepter l'idée d'une défaite, c'est être vaincu. (fr.)
    • Źródło: Commandant A. Grassez, Préceptes et Jugements du marechal Foch (1919)
    • Zobacz też: porażka, zwycięstwo
  • Narody tracąc pamięć, tracą życie.
  • Nie przejdą!
    • Ils ne passeront pas! (fr.)
    • Opis: zawołanie dowodzonych przez Focha obrońców Verdun w 1916 przed atakiem wojsk niemieckich.
    • Zobacz też: Nie przejdą!
  • Pamiętajcie, następnym razem Niemcy się nie pomylą, przedrą się do Północnej Francji i zajmą porty nad kanałem do działań przeciw Anglii.
    • Opis: po podpisaniu traktatu wersalskiego.
  • Samoloty to interesujące zabawki, ale nie mają zastosowania militarnego.
    • Les avions sont des jouets intéressants mais n'ont aucune utilité militaire. (fr.)
    • Opis: w 1911.
    • Źródło: Clifford A. Pickover, Time: A Traveler's Guide (1998)
    • Zobacz też: samolot
  • To nie jest traktat pokojowy, to jest zawieszenie broni na 20 lat.
    • Ce n'est pas une paix, c'est un armistice de vingt ans. (fr.)
    • Opis: w 1919 o traktacie pokojowym w Wersalu.
    • Źródło: Paul Reynaud, Memoires (1963)
  • Trzymasz w ręku zapaloną pochodnię: jeśli trzymasz ją prosto, płomień kieruje się ku niebu; jeśli ją przechylisz, płomień wznosi się wciąż ku niebu; jeśli ją odwrócisz, czy płomień zwróci się ku ziemi? Niezależnie od ustawienia pochodni, płomień nie zna innej drogi: zawsze wznosi się ku niebu. Najpotężniejszą bronią na ziemi jest rozpalona ludzka dusza.
  • Wojna w okopach to, w gruncie rzeczy, z obu stron objaw bezsilności. Niemcy nie mogą nic przeciwko nam, my nic nie możemy przeciwko nim.