Carmen

Carmen – opera Georges’a Bizeta z 1875 roku z librettem Henri Meilhaca i Ludovica Halévy’ego, opartym na noweli Prospera Merimée.

Plakat operowy z 1875 r.

Cytaty z libretta

• Bo miłość jak cygańskie dziecię:
  Ani jej ufaj, ani wierz,
  Gdy gardzisz, kocham cię nad życie,
  Lecz gdy pokocham, to się strzeż!
  • L’amour est enfant de bohême,
    Il n’a jamais connu de loi;
    Si tu ne m’aimes pas, je t’aime,
    Et si tu m’aimes, prends garde à toi. (fr.)
  • Opis: słowa tej habanery napisał kompozytor.
  • Źródło: akt I

• Karo! Pik! To śmierć!
  • Postać: Carmen
  • Opis: wróżąc z kart.

O operze

• • Carmen jest wbrew pozorom bardzo trudną rolą. Jest inna w każdym akcie. Teraz piszę habilitację na jej temat. Moja Carmen na początku była chyba zbyt emocjonalna. Dziś inaczej przeżywam i odczuwam tę rolę.
  • Autor: Małgorzata Ratajczak
  • Źródło: Magdalena Jasińska, Zatracać się w swoich pasjach, „Express Bydgoski” nr 189, 14 sierpnia 2012

• Cyganie, robotnice, żołnierze, przemytnicy – żywi ludzie zamiast konwencjonalnych figur operowych – nie mieli powodzenia u premierowej publiczności. Mało tego – dyrektorowi Opera Comique udzielono dymisji za to, że ośmielił się wystawić taką „okropność”, co było chyba wypadkiem bez precedensu w dziejach opery. Wielkiej sławy Carmen, jaka przyszła niedługo po tym pierwszym przedstawieniu, francuski kompozytor już nie dożył. Zmarł w trzy miesiące po premierze.
  • Autor: Janusz Ekiert, Czy wiesz? Zagadki muzyczne, Warszawa 1995, wyd. Alfa, s. 244.

• Droga do roli mojego scenicznego życia była wielce nietypowa. Pamięcią wracam do czasów stypendium u jednej z najwybitniejszych wykonawczyń tej roli, marzenia nie tylko mezzosopranów! To pod wokalną opieką prof. Iriny Archipowej poznawałam partie Carmen. Po powrocie do kraju, niemal na drugi dzień, otrzymałam zaproszenie do opery w Tallinie, aby wystąpić w Carmen. Jedna próba ansamblowa, bez tenora śpiewającego partię Josego, jedna orkiestrowa i jedna sceniczna… „Co mam robić?” – zapytałam asystenta reżysera i odpowiedź brzmiała: „Diełajcie, szto chatitie”. No i tak zadebiutowałam w tej najpiękniejszej partii – najbliższej memu sercu.
  • Autor: Jadwiga Teresa Stępień
  • Źródło: Arkadiusz Jędrasik, Być artystą to powołanie i służba, „Nasz Dziennik”, 11 września 2006

• To wcale nie jest partia dla wielkiego mezzosopranu. Nawet aria „z kartami” powinna być zaśpiewana bardzo cicho, bo Carmen śpiewa tylko dla siebie.
  • Autor: Teresa Berganza
  • Opis: o roli tytułowej.
  • Źródło: Janusz Ekiert, Czy wiesz? Zagadki muzyczne, Warszawa 1995, wyd. Alfa, s. 225.

Zobacz też

• miłość