Zamach 20 lipca

Zamach 20 lipca 1944 – nieudany zamach stanu, mający na celu m.in. zabicie Adolfa Hitlera, przeprowadzony 20 lipca 1944 przez oficerów Wehrmachtu pod przywództwem pułkownika Clausa von Stauffenberga.

Niemieccy towarzysze i towarzyszki! Nie wiem, który to już raz zaplanowano i dokonano zamachu na moje życie. Jeśli dzisiaj do was przemawiam, to robię to z dwóch powodów: Po pierwsze, byście usłyszeli mój głos i wiedzieli, że jestem cały i zdrowy. Po wtóre, byście dowiedzieli się czegoś więcej o zbrodni, która nie ma sobie równych w historii Niemiec. Mała grupka samolubnych, pozbawionych sumienia i jednocześnie zbrodniczych, głupich oficerów uknuła spisek, by mnie usunąć i wraz ze mną niemieckie dowództwo wojskowe. Bomba, którą podłożył pułkownik hrabia von Stauffenberg, wybuchła dwa metry po mojej prawej stronie… Wyszedłem całkowicie bez szwanku z wyjątkiem drobnych zadrapań, potłuczeń i oparzeń. Przyjmuję to jako potwierdzenie mojego wyzwania, zleconego przez Opatrzność, by dalej realizować mój cel życiowy, tak jak to dotychczas czyniłem. Grupa ludzi, którą ci uzurpatorzy reprezentują, nie ma nic wspólnego z niemieckim Wehrmachtem i niemiecką armią. Tym razem rozliczymy nasze krzywdy w stylu narodowych socjalistów!
- Autor: Adolf Hitler w przemówieniu radiowym z 21 lipca 1944
- Źródło: Lucas Delatre, Fritz Kolbe. Der wichtigste Spion des Zweiten Weltkrieges, Piper, Monachium, Zurych 2003, s. 324, cyt. za: Jerzy Szynkowski, Wilczy Szaniec, Algraf, 2009, ISBN 9788360926321, s. 79.

Rewolucja przy telefonie.
- Autor: Joseph Goebbels o puczu, który miał nastąpić po śmierci Hitlera w zamachu
- Źródło: Kurt Finker, Stauffenberg und der 20. Juli 1944, Union Verlag, Berlin 1973, s. 324–325, cyt. za: Jerzy Szynkowski, Wilczy Szaniec, op. cit., s. 79.

Teraz jestem spokojny! To jest ratunek dla Niemiec! Wreszcie mam tych łajdaków, którzy od lat sabotowali moje dzieło… Teraz mam na to dowód! Cały sztab generalny jest skażony. Ci zbrodniarze, którzy chcieli mnie pokonać, nawet nie przeczuwają, co mogłoby się przytrafić narodowi niemieckiemu. Nie znają planów naszych wrogów, którzyś chcą zniszczyć Niemcy, aby już nigdy się nie odrodziły. Mylą się, jeśli wierzą, że mocarstwa zachodnie są bez Niemców wystarczająco silne, by powstrzymać bolszewizm. Ta wojna musi być przez nas wygrana, w przeciwnym razie Europa zostanie zniszczona przez bolszewizm. Jestem jedynym człowiekiem, który zdaje sobie sprawę z tego niebezpieczeństwa i jedynym, który może temu zapobiec.
- Autor: Adolf Hitler
- Źródło: według Christy Schroeder, sekretarki Hitlera, cyt. za: Jerzy Szynkowski, Wilczy Szaniec, op. cit., s. 188.
- Zobacz też: bolszewizm

W Niemczech działała opozycja, która należała do najszlachetniejszych i największych, jakie ukształtowały się w politycznej historii wszystkich narodów. Ci ludzie walczyli bez pomocy z wewnątrz czy z zewnątrz – motywowani jedynie niespokojnym sumieniem. Za życia byli dla nas niewidoczni, bo musieli się ukrywać. Ale przez ich śmierć, ruch oporu stał się widoczny. Te czyny nie mogą usprawiedliwić tego wszystkiego, co wydarzyło się w Niemczech. Ale ich czyny i ofiara są niezniszczalnym fundamentem odbudowy.
- Autor: Winston Churchill, słowa z 1946
- Źródło: Ulrich Heinemann, Der 20. Juli 1944 und das Erbe des deutschen Widerstands, LIT Verlag Münster, 2005, s. 190.

Zamach na Hitlera był największym nieszczęściem Niemiec i Europy. Nie dlatego, że został dokonany, lecz dlatego, że się nie powiódł.
- Autor: Traudl Junge, sekretarka Hitlera, cyt. za: Jerzy Szynkowski, Wilczy Szaniec, op. cit., s. 181.