Vladimir Nabokov

Vladimir Nabokov (1899–1977) – pisarz pochodzenia rosyjskiego.

Lolita

Poniżej znajdują się wybrane cytaty, więcej znajdziesz w osobnym haśle Lolita (powieść).

Lolito, światło mego życia, płomieniu mych lędźwi. Mój grzechu, moja duszo. Lo-li-ta: czubek języka schodzący w trzech stąpnięciach wzdłuż podniebienia, aby na trzy trącić o zęby. Lo. Li. Ta. (…) W rybaczkach Lola. W szkole nazywała się Dolly. Na wykropkowanej linii do wypełnienia Dolores. A w moich ramionach zawsze Lolita.
- Źródło: wyd. PIW, Warszawa 1991, s. 9, tłum. Robert Stiller.

Wiesz, co w umieraniu jest najstraszniejsze, to że jesteś tak zupełnie zdana tylko na siebie.
- Źródło: wyd. PIW, Warszawa 1991, s. 317, tłum. Robert Stiller.

Gdybym nie był całkowicie pewny swojej siły pisarskiej i cudownej zdolności wyrażania myśli z największą gracją i żywością…

Miałem poczucie, że Cambridge i wszelkie jego słynne osobliwości – majestatyczne wiązy, kolorowe szyby, kurantowe zegary na wieżach, arkady, szaroróżowe mury pokryte pikowymi asami bluszczu – nie mają same przez się żadnego znaczenia, istniejąc wyłącznie po to, ażeby ujmować w ramy i wspierać moją nieznośną nostalgię.

Moi amerykańscy przyjaciele najwyraźniej mi nie wierzą, kiedy opowiadam, że przez piętnaście lat życia w Niemczech nie zawarłem bliższej znajomości z żadnym Niemcem, nie przeczytałem żadnej niemieckiej gazety czy książki i nigdy nie odczuwałem najmniejszej niedogodności z powodu nieznajomości języka niemieckiego.

Przechodzimy więc do lata 1905 roku: matka jest z trojgiem dzieci w petersburskim majątku; ojca zatrzymują w stolicy sprawy polityczne. Podczas jednego ze swoich krótkich pobytów u nas, w Wyrze, zauważył, że obaj z bratem czytamy i piszemy po angielsku, nie znamy jednak rosyjskiego alfabetu (pamiętam, że nie potrafiłem przeczytać po rosyjsku niczego prócz takich słów jak kakao). Postanowiono zatem, że wiejski nauczyciel będzie przychodził co dzień, żeby dawać nam lekcje i prowadzić na spacery.

Wśród mnóstwa ludzkich uczuć – nie pozwalającej zasnąć nadziei, cudownego jej spełnienia, choć w cieniu leży śnieg, niepokojów próżności i uciszenia osiągniętego celu – pół wieku moich przygód z motylami, zarówno podczas łowów, jak w laboratoriach, umieszczam na honorowym miejscu.

Całe dotychczasowe życie wydało mu się chwiejnym szeregiem różnokolorowych parawanów, którymi osłaniał się przed kosmicznymi przeciągami. Isabel to tylko najnowsza barwna szmatka. Ile już było tych jedwabnych łachmanów, jak bardzo się starał zakryć nimi czarną zionącą wyrwę! Podróże, książki w delikatnych oprawach i siedem lat ekstatycznej miłości. Szmaty wzdymały się od wiatru, który wiał na dworze, darły się i spadały jedna po drugiej.
- Źródło: Cios skrzydła

Istnieje ogromna różnica pomiędzy sentymentalizmem i zdolnością doznawania szlachetnych uczuć. Człowiek sentymentalny może być w życiu codziennym niebywale okrutny. Człowiek zdolny do szlachetnych uczuć natomiast nie będzie nigdy człowiekiem bez serca.
- Źródło: Strącić Dostojewskiego z piedestału (1991)

Postawienie niewiasty na piedestale usprawiedliwić można jedynie chęcią dokładniejszego obejrzenia jej nóg.

Szczycę się tym, że nie jestem osobą przyciągającą publiczne zainteresowanie. Nigdy w życiu nie byłem pijany. Nigdy nie używałem sztubackich wyrazów o czterech literach. Nigdy nie pracowałem w biurze ani kopalni węgla. Nigdy nie należałem do żadnego klubu ani grupy. Żadne wierzenie religijne czy szkoła nigdy nie wywarły na mnie najmniejszego wpływu. Nic nie nudzi mnie bardziej niż powieści polityczne i literatura o zacięciu społecznym.
- Opis: 1962.

To, czego nienawidzę, to proste – głupota, ucisk, zbrodnia, okrucieństwo, lekka muzyka. Moje przyjemności są najintensywniejsze, jakie zna człowiek: pisanie i polowanie na motyle.
- Opis: cytat z wypowiedzi z 1962.

Wiem więcej niż umiem wyrazić, a to, co umiem wyrazić, mogę wyrazić jedynie dlatego, że wiem więcej.
- Opis: odpowiedź na pytanie, czy wierzy w Boga.

Bezsporne jest, że stał się za życia najważniejszym z pisarzy amerykańskich. Takich rekordów jeszcze kilka trzeba mu przypisać. Choćby jego dominującą rolę w odnowieniu powieści jako gatunku przed nim już na pozór wyczerpanego. Choćby ogrom jego dorobku. Choćby to, że właściwie nie ma w nim pozycji słabej. Choćby rozmaitość uprawianych gatunków: co prawda głównie powieść, ale obok niej opowiadania, poezje i problemy szachowe, dramat, prace literaturoznawcze i entomologiczne, wspomnienia i przekłady. Uważa się go bez ogródek za najświetniejszego stylistę języka angielskiego swych czasów.
- Autor: Robert Stiller
- Źródło: Lolita jako gra i paradoks w: Lolita, wyd. PIW, Warszawa 1991, s. 421.