Teoria spiskowa

próba wyjaśnienia zdarzenia za pomocą spisku

Teoria spiskowa – hipoteza zakładająca, że grupa ludzi działa świadomie i w utajnieniu dokonuje aktów dążących do uzyskania korzyści własnych lub/oraz na szkodę innych grup.

  • (…) istnieje tajne stowarzyszenie, które ma odgałęzienia na całym świecie i które uknuło spisek polegający na tym, żeby szerzyć pogłoskę, że istnieje spisek powszechny.
  • Najważniejsze jest chyba to, że spisek zdejmuje winę z nas samych. Nie zrobiłem kariery, bo miałem zawistnego szefa. Albo dlatego, że akurat jacyś Żydzi…
    • Autor: Umberto Eco, rozmowa Miłady Jędrysik, Wszyscy mamy paranoję, „Książki. Magazyn do czytania” nr 2/październik 2011.
  • Nie ma wielkiego spisku. Bywają tylko ułomni ludzie i ich brudne tajemnice.
  • Od poczęcia, od kołyski,
    My, Polacy, knujem spiski. (…)
    Spiskujących krąg olbrzymi
    Splótł się nawet z umarłymi.
  • Opracowanie szczegółów właściwego dla danej kampanii spisku to zadanie Mistrza Gry (…).
    Planowanie spisku można wykonać na dwa sposoby – albo podejść do sprawy dokładnie i metodycznie, albo puścić sprawy na żywioł i po prostu wymyślać spisek na bieżąco. Podejście pierwsze zaowocuje przemyślanym spiskiem (a także mnóstwem pracy, którą gracze, myszkując po kątach kampanii, mogą łatwo obejść albo zniweczyć), podejście drugie zaś potencjalnie chaotyczną i dziwaczną konspiracją (której niedostatki można oczywiście tłumaczyć naturą spisków).
    Jakikolwiek spisek podsuwa Mistrz Gry swoim graczom, powinien zrobić to delikatnie.
  • Społeczna teoria spisku… jest konsekwencją braku odniesienia do Boga i wynikającego stąd pytania: „Kto jest na jego miejscu?”
  • U osób, u których doświadczenie tragedii nie idzie w parze bądź z zaangażowaniem modlitewnym, bądź ze świadectwem kultury solidarności, natychmiast rodzi się potrzeba znalezienia kozła ofiarnego. Teoria spisku jest najprostszym wyjaśnieniem dla niektórych środowisk. (…) Takie reakcje, niezależnie od tego, czy występują w Ameryce, czy u nas, są wyrazem głębokich kompleksów.