Wikicytaty

Voltaire: Różnice pomiędzy wersjami

Przeglądaj historię interaktywnie
← poprzednia edycjanastępna edycja →
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
Alessia (dyskusja | edycje)
128 610 edycji
m Wycofano edycje użytkownika Cyberbrain666666 (dyskusja). Autor przywróconej wersji to Tommy Jantarek.
m dr zmiana
Linia 2:
'''[[w:Voltaire|Voltaire]]''' (1694–1778) – francuski filozof, wolnomularz, dramaturg i poeta.
==''Kandyd, czyli optymizm''==
(fr. ''Candide ou l'optimismel’optimisme'', tłum. [[Tadeusz Żeleński-Boy]])
* Co to takiego ''optymizm''? spytał Kakambo. — Ach, odparł Kandyd, to obłęd dowodzenia, że wszystko jest dobrze, kiedy nam się dzieje źle.
** Postać: Kandyd
** Zobacz też: [[optymizm]]
** Źródło: [[s:Kandyd/XIX|rozdz. XIX]], wyd. Biblioteka Boy’aBoya, Warszawa 1931, s. 62.
 
* Człowiek zrodzony jest, aby żyć w konwulsjach niepokoju, lub też w letargu nudy.
** Opis: słowa Marcina, manichejczyka
** Źródło: [[s:Kandyd/XXX|rozdz. XXX]], wyd. Biblioteka Boy’aBoya, Warszawa 1931, s. 100.
 
* Praca oddala od nas trzy wielkie niedole: nudę, występek i ubóstwo.
** Źródło: [[s:Kandyd/XXX|rozdz. XXX]], wyd. Biblioteka Boy’aBoya, Warszawa 1931, s. 102.
 
* Trzeba uprawiać nasz ogródek.
** ''Il faut cultiver notre jardin.'' (fr.)
** Opis: ostatnie słowa powieści.
** Źródło: [[s:Kandyd/XXX|rozdz. XXX]], wyd. Biblioteka Boy’aBoya, Warszawa 1931, s. 102.
 
==Inne==
Linia 43:
===G===
* Gdyby Bóg nie istniał, koniecznością stałoby się wynalezienie go.
** ''Si Dieu n'existaitn’existait pas, il faudrait l'inventerl’inventer.'' (fr.)
** Inne tłumaczenie: Gdyby Boga nie było, należałoby Go wymyślić.
** Opis: podobna myśl występuje w pismach arcybiskupa Canterbury Johna Tillotsona (1630–1694).
** Źródło: ''Epitre à l'auteurl’auteur du nouveau livre des trois imposteurs'', w. 22 (1769)
** Zobacz też: [[Bóg]]
 
===J===
* Jeden Polak to istny czar, dwóch Polaków – to awantura, trzech Polaków – och, to już jest polski problem.
** ''Un polonais – c'estc’est un charmeur; deux polonais – une bagarre; trois polonais, eh bien, c'estc’est la question polonaise.'' (fr.)
** Opis: komentarz do I rozbioru Polski.
** Zobacz też: [[Polacy]]
Linia 67:
 
* „Lepiej” jest wrogiem „dobrego”.
** ''Le mieux est l'ennemil’ennemi du bien.'' (fr.)
** Źródło: ''Dictionnaire philosophique. Art dramatique'', 1764
** Opis: znane już wcześniej, występuje w komentarzu M. Giovanniego do ''[[Dekameron]]u'' [[Giovanni Boccaccio|Boccaccia]] (1574). Podobne zdanie występuje w ''Królu Learze'', akt I, scena 4 [[William Shakespeare|Szekspira]] (1607)
Linia 75:
 
* Ludzie używają słów tylko po to, by ukryć swe myśli.
** Opis: myśl pochodzi ze starożytności, cytowana później nie tylko przez Voltaire'aVoltaire’a.
** Źródło: ''Kapłon i pularda'' (fr. ''Le Chapon et la poularde'')
 
Linia 117:
* Pierwszej miłości postrzał najgłębiej kaleczy.
 
* Pierwszy miesiąc małżeństwa jest (...…) miesiącem miodu, drugi zaś miesiącem piołunu.
** Źródło: ''Zadig, czyli Los'' 3 (1747), tłum. Tadeusz Żeleński-Boy
 
Linia 153:
===T===
* Tak oto właśnie pisze się historię.
** ''Et voilà justement comme on écrit l'histoirel’histoire.'' (fr.)
** Opis: występuje wcześniej w liście Voltaire'aVoltaire’a do markizy du Deffand z 24 września 1766 roku. Prawdopodobnie jest aluzją do traktatu Lukiana ''Jak należy pisać historię''.
** Źródło: ''Charlot ou la Comtesse de Givry'', I, 7 (1767)
 
* Tak toczy się światek.
** ''Le Monde connu comme il va.'' (fr.)
** Źródło: tytuł powiastki filozoficznej z 1746 roku, przekład Tadeusz Żeleński-Boy
 
* Taka jest słabość rodzaju ludzkiego i taka jego przewrotność, że niewątpliwie na lepsze mu wychodzi znosić jarzmo wszelkich możliwych zabobonów, byleby nie były zabójcze, niż żyć bez religii. Człowiek zawsze potrzebował wędzidła, a chociaż okrywał się śmiesznością składając ofiary faunom, satyrom i najadom, rozsądniej i korzystniej było czcić te fantastyczne wyobrażenia bóstwa niż oddać się ateizmowi.
Linia 202:
 
* Zmiażdżcie nikczemność.
** ''Ecrasez l'infâmel’infâme.'' (fr.)
** Opis: o Kościele katolickim. Zdanie to stało się mottem antyklerykałów.
 
Linia 209:
 
==Cytaty błędnie przypisywane==
* Nie zgadzam się z Twoimitwoimi poglądami, ale po kres moich dni będę bronił Twegotwego prawa do ich głoszenia.
** ''I disapprove of what you say, but I will defend to the death your right to say it.'' (ang.)
** Autor: [[Evelyn Beatrice Hall]]
** Opis: cytat pochodzi z fabularyzowanej biografii Woltera pt. ''Przyjaciele Woltera'' z 1906 r. Sama autorka skomentowała przypisywanie tego cytatu Wolterowi słowami: ''Nie miałam zamiaru sugerować, że Wolter użył dokładnie tych słów i byłabym zaskoczona, gdyby znaleziono je w jakimkolwiek jego dziele. (I did not mean to imply that Voltaire used these words verbatim and should be surprised if they are found in any of his works.)''
** Źródło: „Saturday Review”, 11 maja 1935, s. 13
** Zobacz też: [[wolność słowa]]
Źródło: „https://pl.wikiquote.org/wiki/Voltaire”