Zofia Nałkowska: Różnice pomiędzy wersjami

Usunięta treść Dodana treść
Alessia (dyskusja | edycje)
+1, formatowanie automatyczne
Salicyna (dyskusja | edycje)
sortowanie alfabetyczne, poprawki cytatów, źródła, kilka nowych
Linia 1:
'''[[w:Zofia Nałkowska|Zofia Nałkowska]]''' (1884–1954) – polska pisarka, publicystka i dramatopisarka.
{{IndeksPL}}
[[Plik:Zofia Nałkowska tomb.jpg|mały|Grób Zofii Nałkowskiej]]
'''[[w:Zofia Nałkowska|Zofia Nałkowska]]''' (1884–1954) – polska pisarka, publicystka i dramatopisarka.
* Czyżby miłość naprawdę była niemożliwa bez kochania?
 
<!-- == A == -->
* Miłość poznaje się tylko po cierpieniu.
 
== B ==
* Przy ograniczeniu ścisłym zakresu wrażeń życie wewnętrzne rozrasta się jak jemioła.
* Ból nie jest rzeczą trudną. Z oczami zamkniętymi cierpieć można, schować się przed groźnym światem głęboko w swoich ciemnościach. Ale sam mówiłeś mi kiedyś: należy mieć odwagę ponosić szczęście życia... Ach, jakże to cudnie powiedziałeś: mieć odwagę ponosić także i szczęście — kiedy idzie od przeznaczenia — —
** Źródło: ''Narcyza'', Wydawnictwo Literackie, Kraków 1976, str. 252.
 
* Było to tym gorsze według niej, że zamknięte w dziedzinie spekulacji, w obrębie projektu. Rzecz dokonana miałaby wytłumaczenie w wielkiej komplikacji powodujących ją okoliczności i przyczyn. Rzecz pomyślana nie ma złagodzeń, jest prosta i niewątpliwa.
* Religia nie powinna zawierać się w formułkach, a w duszy.
** Źródło: ''Narcyza'', Wydawnictwo Literackie, Kraków 1976, str. 114.
 
* By służyć życiu, nie należy go kochać zbyt silnie.
* Zło wojny wydaje się rzeczą niewątpliwą, rzeczą zbyt oczywistą, by należało podejmować trud przekonywania o tym innych.(...) A przecież obrońcy pokoju zmuszeni są wciąż do poszukiwania nowych środków perswazji, do przytaczania nowych dowodów, zobowiązani do największej czujności wobec klas panujących mijającego ustroju, którym do przetrwania wojna jest potrzebna.
** Źródło: ''Książę'', Czytelnik, Warszawa 1976, str. 12.
** Źródło: [http://mbc.malopolska.pl/dlibra/doccontent?id=14092 ''O pokoju'', „Życie Literackie” 1951, nr 1 (4 lutego), s. 2]
** Zobacz też: [[wojna]], [[pokój]]
 
===''Granica''= C ==
* Człowiek robi się podobny do swojego losu.
* Jest się takim, jak miejsce, w którym się jest.
** Źródło: ''Niedobra miłość'',
 
* Człowiek chciałby się kończyć na swej skórze – ale się nie kończy.
* To, czym jesteśmy dla ludzi, jest ważniejsze niż to, czym jesteśmy we własnych oczach.
** Źródło: ''Romans Teresy Hennert'', [w:] ''Pisma wybrane'' t. 1, Czytelnik, Warszawa 1956, str. 192.
 
* Czyżby miłość naprawdę była niemożliwa bez kochania?
* Są tacy ludzie, którzy sami sobie niejako aranżują świat i im właśnie wszystko się udaje, choć można by mniemać, że działają pośród fikcji.
** Źródło: ?
 
== D ==
* Samotność jest złudzeniem. Myśli człowieka krążą zawsze koło innych ludzi i łączą go z ich obcym losem, który na próżno stara się odepchnąć.
* Dla mnie niedostępne są takie etyczne subtelności jak zbrodnie myślane... Jedynym możliwym sprawdzianem jest czyn, tylko czyn leży w obrębie odpowiedzialności ludzkiej — —
** Źródło: ''Narcyza'', Wydawnictwo Literackie, Kraków 1976, str. 75.
 
* Dziwne, jakie złoża cierpienia czekają w człowieku całkiem gotowe, przeznaczone dla drugiego człowieka.
* ... A już najpiękniej mówił o cierpieniu. Że jedyną drogą do Boga jest cierpienie. Cierpienie i pokora. Że cała wielkość człowieka jest w jego pokorze przed Bogiem. I całe szczęście...
** Źródło: ''Dzienniki'', t. 4. cz. 1., Czytelnik, Warszawa 1988, str. 217.
 
<!-- == E ==
* Strach przechodzi mię na myśl, że świat jest tak wielki – że przecież moglibyśmy się nie spotkać.
 
== F ==
* Umiera się w byle jakim miejscu życia. I dzieje człowieka zawarte między urodzeniem jego a śmiercią wyglądają niekiedy jak nonsens. Któż bowiem jest w możności o każdej chwili przemijającej pamiętać, by mogła ona być na wszelki wypadek jego gestem ostatnim? Śmierć nieraz chwyta człowieka ''in flagranti'', zanim zdążył przedsięwziąć jakiekolwiek środki ostrożności. Najbardziej logiczny plan życia, najściślej wyprowadzona formuła jego wartości rozpada się nagle, gdy ujawniona zostanie ostatnia niewiadoma.
 
== G ==
* Musi coś przecież istnieć, jakaś granica, za którą nie wolno przejść, za którą przestaje się być sobą.
 
== H ==
* Młodość Zenona jest ciężka i gorzka, jest niezgodą na świat i niezgodą na siebie, jest od początku zmaganiem się z czułością i cierpieniem.
 
== I == -->
* – Nie lubię kaktusów – powiedziała [pani Cecylia] do pani Żanci, gdy już zasiadły przy stole. Ale pani Żancia lubiła kaktusy. Nigdy nie wiadomo, gdzie im wyrośnie liść i jak będzie wyglądał, ani kiedy któremu przyjdzie do głowy zakwitnąć. Zawsze można po nich oczekiwać jakiejś niespodzianki.
 
== J ==
* Wystarczy umrzeć, aby stać się zupełnie bezbronnym.
* Jam już widziała tyle zła, które wypłynęło z dobra — — takiego zła, z którym walczyć nie wolno — bo z niego daleko gdzieś — znowu wypłynie dobro...
** Źródło: ''Książę'', Czytelnik, Warszawa 1976, str. 12.
 
* Jedyną rzeczą, po jakiej poznaję swoje uczucie, jest cierpienie.
* Zerwać jest najłatwiej. Na to nie trzeba wiele rozumu (...) Ale wytrzymać, ale umieć to jakoś w sobie przemóc – to jest trudniej.
** Źródło: ''Dzienniki'', t. 4. cz. 1., Czytelnik, Warszawa 1988, str. 229.
 
* Jest się takim, jak miejsce, w którym się jest.
* Nic nie jest niewątpliwe, nic nie jest pewne – a za to możliwe jest wszystko.
** Źródło: ''Granica'', [w:] ''Pisma wybrane'' t. 2, Czytelnik, Warszawa 1956, str. 219.
 
* Jest to czarowny stosunek między mężczyzną i kobietą, którego nie psuje miłość. Jest w nim namiętność zakwefiona, nie stępiona tkliwością, nie osłabiona zbliżeniem, jest wrogość, nie dopuszczająca odkrywania stron słabych, wzajemne hiperbolizowanie się, prowadzące do szczytów patosu.
* Mężczyźni! Jakiś niższy gatunek ludzki, rodzaj zwierząt, które należy opanowywać, ujarzmiać, tresować, które trzeba umieć trzymać.
** Źródło: ''Książę'', Czytelnik, Warszawa 1976, str. 58.
 
* Jest w tym właśnie jakieś obrzydliwe tchórzostwo czekać tak na tę śmierć, jak zwierzę, póki sama nie przyjdzie. Jest małoduszność w takim bezwarunkowym godzeniu się na życie.
* Wszelka indywidualna niezależność to jest złudzenie.
** Źródło: ''Narcyza'', Wydawnictwo Literackie, Kraków 1976, str. 104.
 
* Jestem kimś, kto musi żyć powoli. Widzę wtedy urok życia, doznaję go w całości.
===''Kobiety''===
** Źródło: ''Dzienniki'', t. 4. cz. 1., Czytelnik, Warszawa 1988, str. 60.
* Nie cierpię już: w delirium męki przeszłam tę granicę, poza którą wrażenia nie różniczkują się już na radość i ból, za którą noc nieszczęścia nie przeciwstawia się już dniowi.
 
===''Książę''= K ==
* Każda miłość ma chwile martwe, ale wówczas powinno się nad nią czuwać.
* – Nie można pojąć krzywdy, jeśli jej się samemu nie doznało.<br />– Można – jeżeli się samemu krzywdziło.
** Źródło: ''Węże i róże'', Czytelnik, Warszawa 1977, str. 192.
 
* Kobieta niekochana, kobieta zaniedbywana dla innej — może być z natury pełna życia, radosna, urocza, stworzona do tryumfów i panowania. Jednak ta rola ją zmieni, przeistoczy do gruntu, uczyni zależną i niepewną, da jej poczucie niższości wobec tamtej drugiej, poczucie upośledzenia, da jej wreszcie niepokój i zakłopotanie wobec każdego.
* Jam już widziała tyle zła, które wypłynęło z dobra – takiego zła, z którym walczyć nie wolno – bo z niego daleko gdzieś – znowu wypłynie dobro...
** Źródło: ''Niedobra miłość'', Czytelnik, Warszawa 1979, str. 114.
<!--
== L ==
-->
== M ==
* Mężczyźni! Jakiś niższy gatunek ludzki, rodzaj zwierząt, które należy opanowywać, ujarzmiać, tresować, które trzeba umieć <span style="letter-spacing:0.15em;">trzyma</span>ć.
** Źródło: ''Granica'', [w:] ''Pisma wybrane'' t. 2, Czytelnik, Warszawa 1956, str. 61.
 
* Między charakterami ludzi nie ma nic. W miejscu, gdzie kończy się nasza dusza, zaraz zaczyna się inna. Nasza złość przylega ściśle do cudzej dobroci, kurczy się od jej wielkości albo ją sobą pomniejsza i ogranicza. Nasza pycha mierzy się cudzym poniżeniem i jest przez nie ciasno zewsząd opasana. Pożądanie władzy i szczęścia rozrasta się wcale nie w próżni, ale każdym swym nasyceniem sięga w głąb cudzej krzywdy.
* By służyć życiu, nie należy go kochać zbyt silnie.
** Źródło: ''Niedobra miłość'', Czytelnik, Warszawa 1979, str. 9.
 
* Młodość Zenona jest ciężka i gorzka, jest niezgodą na świat i niezgodą na siebie, jest od początku zmaganiem się z czułością i cierpieniem.
* Wierność cenna jest tylko w takiej kobiecie, którą ona coś kosztuje.
** Źródło: ''Granica'', [w:] ''Pisma wybrane'' t. 2, Czytelnik, Warszawa 1956, str. 11.
 
* Mnie się wydaje, że człowiek rodzi się każdy możliwy. Właśnie tak muszę to powiedzieć: <span style="letter-spacing:0.15em;">każdy możliw</span>y. Wszystko z nim może być — najbardziej odmienne, najbardziej mu zaprzeczające, najdalsze.
===''Narcyza''===
** Źródło: ''Niedobra miłość'', Czytelnik, Warszawa 1979, str. 8.
* Jest w tym właśnie jakieś obrzydliwe tchórzostwo czekać tak na tę śmierć, jak zwierzę, póki sama nie przyjdzie. Jest małoduszność w takim bezwarunkowym godzeniu się na życie.
 
* Moja miłość jest na całej przestrzeni mnie, na wszystkich szczeblach, jestem nią cała objęta, nie chcę zostawić dla siebie nic.
* Dla mnie niedostępne są takie etyczne subtelności jak zbrodnie myślane... Jedynym możliwym sprawdzianem jest czyn, tylko czyn leży w obrębie odpowiedzialności ludzkiej.
** Źródło: ''Dzienniki'', t. 4. cz. 1, Czytelnik, Warszawa 1988, str. 354–355.
 
* (...) musi coś przecież istnieć. Jakaś granica, za którą nie wolno przejść, za którą przestaje się być sobą.
* Było to tym gorsze według niej, że zamknięte w dziedzinie spekulacji, w obrębie projektu. Rzecz dokonana miałaby wytłumaczenie w wielkiej komplikacji powodujących ją okoliczności i przyczyn. Rzecz pomyślana nie ma złagodzeń, jest prosta i niewątpliwa.
** Źródło: ''Granica'', [w:] ''Pisma wybrane'' t. 2, Czytelnik, Warszawa 1956, str. 218.
 
* Myślę z przestrachem, że świat jest tak wielki (...) przecież mogliśmy wcale się nie spotkać.
* Nie jestem kobieta wyzwolona, nie jestem nawet wyzwalająca się kobieta. Boję się wolności dla siebie jak opuszczenia i śmierci. Boję się jej jak nieskończoności. Właśnie chcę oddana być w niewolę i móc w niewolę brać. Chcę pętać sobą – i chodzić w cudzym zaczarowaniu.
** Źródło: ''Granica'', [w:] ''Pisma wybrane'', Czytelnik, Warszawa 1956, str. 152.
 
* Myśli mają melodię i mają kształt. Można być artystą wiedzy, estetą matematyki, wyznawcą piękna intelektualnego, można zachwycać się właśnie wytwornością nauki (...) Są karty u Kanta i u Schopenhauera, przed którymi staje się z bijącym sercem. Zupełnie, jak przed wielkim jakimś dziwem natury. To jest upajające, jak widok krateru wulkanicznego, albo jak widok morza. — — Głębia tego, co pomyśleć może — człowiek.
* Ból nie jest rzeczą trudną. Z oczami zamkniętymi cierpieć można, schować się przed groźnym światem głęboko w swoich ciemnościach. Ale sam mówiłeś mi kiedyś: należy mieć odwagę ponosić szczęście życia. Ach, jakże to cudnie powiedziałeś: mieć odwagę ponosić także i szczęście – kiedy idzie od przeznaczenia...
** Źródło: ''Węże i róże'', Czytelnik, Warszawa 1977, str. 141.
 
== N ==
* Wolność jest rzeczą zupełną, rzeczą doskonałą. Jest wyzwoleniem się z pewnych stosunków do spraw świata, jest tendencją do znalezienia się na zewnątrz cudownych zawiłości życia, organicznych powiązań. Prawdą życia jest powrót, jest niewola w zamęcie potęg ziemi i nieba, niewola, zamykająca w sobie panowanie. Człowiek wolny jest ten, który nie pozostaje do życia w żadnym stosunku. Człowiek wolny nie może władać.
* Największym urokiem świata jest urok drugiego człowieka.
** Źródło: ''Węzły życia'', [w:] ''Pisma wybrane'' t. 2, Czytelnik, Warszawa 1956, str 545.
 
* Należy unikać brania gotowej piękności prosto z życia. Model nie powinien sam przez się być doskonałym dziełem sztuki, ale zaledwie okazją do samodzielnego poszukiwania piękności.
** Źródło: ''Węże i róże'', Czytelnik, Warszawa 1977, str. 227.
 
* Nic nie jest niewątpliwe, nic nie jest pewne — a za to możliwe jest wszystko.
** Źródło: ''Granica'', ?
 
* Nie cierpię: w delirium męki przeszłam tę granicę, poza którą wrażenia nie różniczkują się już na radość i ból, za którą noc nieszczęścia nie przeciwstawia się już dniowi.
** Źródło: ''Kobiety'', Czytelnik, Warszawa 1976, str. 69.
 
* Nie jestem kobieta wyzwolona, nie jestem nawet wyzwalająca się kobieta. Boję się wolności dla siebie jak opuszczenia i śmierci. Boję się jej jak nieskończoności. Właśnie chcę oddana być w niewolę i móc w niewolę brać. Chcę pętać sobą – i chodzić w cudzym zaczarowaniu.
** Źródło: ''Narcyza'', Wydawnictwo Literackie, Kraków 1976, str. 134.
 
* Nie jest jeden człowiek. Jest szereg kawałków czasu, nawleczonych na nitkę jednej pamięci.
** Źródło: ''Narcyza'', Wydawnictwo Literackie, Kraków 1976, str. 291.
 
===''Węże i róże''===
* Nie lubi się ludzi, którym wyrządziło się krzywdę. Ma się żal do nich, że byli przyczyną tego, co nas zawstydza, chociaż w istocie byli tylko pretekstem.
** Źródło: ''Węże i róże'', Czytelnik, Warszawa 1977, str. 50.
 
* — Nie lubię kaktusów — powiedziała [pani Cecylia] do pani Żanci, gdy już zasiadły przy stole. Ale pani Żancia lubiła kaktusy. Nigdy nie wiadomo, gdzie im wyrośnie liść i jak będzie wyglądał ani kiedy któremu przyjdzie do głowy zakwitnąć. Zawsze można po nich oczekiwać jakiejś niespodzianki.
* Nie to jest mi ważne, co ktoś dany uczuwa kryjomo względem mnie – ale co chce, abym ja sądziła, że czuje. Pierwsze bowiem jest od niego niezależne, drugie zaś określa jego stosunek do mnie świadomy, chciany, rozumowy – i pociąga za sobą odpowiedzialność. Życiową prawdą stosunków międzyludzkich jest ich strona oficjalna, ich pozór, ich właśnie – forma.
** Źródło: ''Granica'', [w:] ''Pisma wybrane'' t. 2, Czytelnik, Warszawa 1956, str. 167.
 
* — Nie można pojąć krzywdy, jeśli jej się samemu nie doznało.<br />— Można — jeżeli się samemu krzywdziło.
* Należy unikać brania gotowej piękności prosto z życia. Model nie powinien sam przez się być doskonałym dziełem sztuki, ale zaledwie okazją do samodzielnego poszukiwania piękności.
** Źródło: ''Książę'', Czytelnik, Warszawa 1976, str. 70.
 
* Nie to jest mi ważne, co ktoś dany uczuwa kryjomo względem mnie — ale co chce, abym ja sądziła, że czuje. Pierwsze bowiem jest od niego niezależne, drugie zaś określa jego stosunek do mnie świadomy, chciany, rozumowy — i pociąga za sobą odpowiedzialność. Życiową prawdą stosunków międzyludzkich jest ich strona oficjalna, ich pozór, ich właśnie — forma.
===''Noc podniebna''===
** Źródło: ''Węże i róże'', Czytelnik, Warszawa 1977, str. 189.
* Za zadanie wzięłam sobie obalić ten przesąd, że kobieta, co skończyła uniwersytet, przestaje być kobietą.
<!--
== O ==
-->
== P ==
* Pomiędzy człowiekiem i człowiekiem jest ciemność.
** Źródło: ''Dom kobiet'', [w:] ''Pisma wybrane'' t. 1, Czytelnik, Warszawa 1956,str. 674.
 
* Przy ograniczeniu ścisłym zakresu wrażeń życie wewnętrzne rozrasta się jak jemioła.
===''Róża Palatynu''===
** Źródło: ?
* Słusznie jest gdzieś tam powiedziane, że estetyczna twórczość kobiety wyraża zawsze tylko niedobór uczuciowy.
 
* Pytanie, czy istnieje „nieśmiertelność duszy” jest niekonieczne, jest z dziedziny złego tekstu. Nieśmiertelność i nieskończoność już „w tym życiu” – ze wszystkimi udręczeniami i całym upojeniem tego doznania. Nieśmiertelność jest konsumowana podczas życia, jest całkowicie wyczerpana, do dna wypita. Myślę, że wszystko jest zawarte i dotrzymane w obrębie życia. Mam niechęć do nieśmiertelności jako wznowienia życia indywidualnego. Cała reżyseria nieśmiertelności – zmartwychwstanie, metempsychoza, życie wieczne – to jest wciąż ten niepotrzebny, zły akt czwarty dobrze zbudowanego, rozdzierającego dramatu życia. Grzech śmiertelny przeciw jedności czasu i miejsca.
===''Tajemnice krwi''===
** Źródło: ''Dzienniki czasu wojny'', Warszawa 1972, str. ?
* Wojna – jest rzecz barbarzyńska. Już sama myśl o ogromie książek po bibliotekach świata, że ich nigdy nie przeczyta w jedno życie jeden człowiek, może pragnącego wiedzy wszystkiej doprowadzić do samobójstwa. A teraz wiadomo tylko, że najbogatsze biblioteki mogą być zrabowane, mogą spłonąć, że druki jedyne i bez ceny, jakieś manuskrypty bezpowrotne – nie odczytane, nie skopiowane – mogą przepaść..
** Zobacz też: [[nieśmiertelność]]
 
== R ==
===''Niedobra miłość''===
* Religia nie powinna zawierać się w formułkach, a w duszy.
* Człowiek robi się podobny do swojego losu.
** Źródło: ?
 
== S ==
===''Romans Teresy Hennert''===
* Samotność jest złudzeniem. Myśli człowieka krążą zawsze koło innych ludzi i łączą go z ich obcym losem, który na próżno stara się odepchnąć.
* Człowiek się chciałby kończyć na swej skórze – ale się nie kończy.
** Źródło: ''Granica'', ?
 
* Są tacy ludzie, którzy sami sobie niejako aranżują świat i im właśnie wszystko się udaje, choć można by mniemać, że działają pośród fikcji.
** Źródło: ''Granica'', [w:] ''Pisma wybrane'' t. 2, Czytelnik, Warszawa 1956, str. 50.
 
* Słusznie jest gdzieś tam powiedziane, że estetyczna twórczość kobiety wyraża zawsze tylko niedobór uczuciowy.
** Źródło: ''Róża Palatynu'', [w:] ''Opowiadania'', Czytelnik, Warszawa 1984, str. 174—175.
 
== T ==
* Tańczyć – jest to właściwie: iść nigdzie.
** Źródło: ''Romans Teresy Hennert'', [w:] ''Pisma wybrane'' t. 1, Czytelnik, Warszawa 1956, str. 197.
 
* To, czym jesteśmy dla ludzi, jest ważniejsze niż to, czym jesteśmy we własnych oczach.
* W formule: Bóg i Ojczyzna zawiera się więc antynomia i bluźnierstwo. Bóg jest tym, co ludzi w najwyższych ich tęsknotach godzi i jednoczy, ojczyzna tym, co według najwyższych haseł – dzieli. Ojczyzna przywraca politeizm: każda armia do swego Boga modli się o zwycięstwo.
** Źródło: ''Granica'', [w:] ''Pisma wybrane'' t. 2, Czytelnik, Warszawa 1956, str. 114.
 
===''Dom kobiet''=U ==
* Umiera się w byle jakim miejscu życia. I dzieje człowieka zawarte między urodzeniem jego a śmiercią wyglądają niekiedy jak nonsens. Któż bowiem jest w możności o każdej chwili przemijającej pamiętać, by mogła ona być na wszelki wypadek jego gestem ostatnim? Śmierć nieraz chwyta człowieka in flagranti, zanim zdążył przedsięwziąć jakiekolwiek środki ostrożności. Najbardziej logiczny plan życia, najściślej wyprowadzona formuła jego wartości rozpada się nagle, gdy ujawniona zostanie ostatnia niewiadoma.
* Między człowiekiem a człowiekiem jest ciemność.
** Źródło: ''Granica'', [w:] ''Pisma wybrane'' t. 2, Czytelnik, Warszawa 1956, str. 7.
 
== W ==
===''Niecierpliwi''===
* W formule: Bóg i Ojczyzna — zawiera się więc antynomia i bluźnierstwo. Bóg jest tym, co ludzi w najwyższych ich tęsknotach godzi i jednoczy, ojczyzna tym, co według najwyższych haseł – dzieli. Ojczyzna przywraca politeizm: każda armia do swego Boga modli się o zwycięstwo.
* Wystarczy zwrócić uwagę na człowieka, by stał się na swój sposób piękny.
** Źródło: ''Romans Teresy Hennert'', [w:] ''Pisma wybrane'' t. 1, Czytelnik, Warszawa 1956, str. 236.
 
* Wierność cenna jest tylko w takiej kobiecie, którą ona coś kosztuje.
===''Węzły życia''===
** Źródło: ''Książę'', Czytelnik, Warszawa 1976, str. 14.
* Największym urokiem świata jest urok drugiego człowieka.
 
* Wojna – jest rzecz barbarzyńska. Już sama myśl o ogromie książek po bibliotekach świata, że ich nigdy nie przeczyta w jedno życie jeden człowiek, może pragnącego wiedzy wszystkiej doprowadzić do samobójstwa. A teraz wiadomo tylko, że najbogatsze biblioteki mogą być zrabowane, mogą spłonąć, że druki jedyne i bez ceny, jakieś manuskrypty bezpowrotne – nie odczytane, nie skopiowane – mogą przepadnąć.
* Z dawna ustalonym porządkiem świata ludzie w stodole byli inni niż we dworze. Tu nocowali żołnierze, robotnicy i chłopi, tam mieścili się tylko państwo. Inne też były tutejsze rozmowy i milczenia. W przeciwieństwie do tamtych – tutaj nie bardzo dziwiono się wojnie. U pani Targańcowej wojna była rzeczą niepojętą, nieoczekiwaną, zwalającą się niespodziewanie klęską, niszczącą życie uporządkowane, równe, szczęśliwe. W stodole klęską było całe życie, klęską trwającą od nieprzejrzanych lat. Wojna nie budziła zdziwienia. Była dalszym ciągiem, naturalnym następstwem tego, co się działo z ludźmi, co wyznaczało ich losy.
** Źródło: ''Tajemnice krwi'', [w:] ''Opowiadania'', Czytelnik, Warszawa 1984, str. 233.
 
* Wolność nie jest rzeczą zupełną, rzeczą doskonałą. Jest wyzwoleniem się z pewnych stosunków do spraw świata, jest tendencją do znalezienia się na zewnątrz cudownych zawiłości życia, organicznych powiązań. Prawdą życia jest powrót, jest niewola w zamęcie potęg ziemi i nieba, niewola, zamykająca w sobie panowanie. Człowiek wolny jest ten, który nie pozostaje do życia w żadnym stosunku. Człowiek wolny nie może władać.
===''Dzienniki''===
** Źródło: ''Narcyza'', Wydawnictwo Literackie, Kraków 1976, str. 280.
* Pytanie, czy istnieje „nieśmiertelność duszy” jest niekonieczne, jest z dziedziny złego tekstu. Nieśmiertelność i nieskończoność już „w tym życiu” – ze wszystkimi udręczeniami i całym upojeniem tego doznania. Nieśmiertelność jest konsumowana podczas życia, jest całkowicie wyczerpana, do dna wypita. Myślę, że wszystko jest zawarte i dotrzymane w obrębie życia. Mam niechęć do nieśmiertelności jako wznowienia życia indywidualnego. Cała reżyseria nieśmiertelności – zmartwychwstanie, metempsychoza, życie wieczne – to jest wciąż ten niepotrzebny, zły akt czwarty dobrze zbudowanego, rozdzierającego dramatu życia. Grzech śmiertelny przeciw jedności czasu i miejsca.
 
* Wszelka indywidualna niezależność to jest złudzenie.
* Dziwne, jakie złoża cierpienia czekają w człowieku całkiem gotowe, przeznaczone dla drugiego człowieka.
** Źródło: ''Granica'', [w:] ''Pisma wybrane'' t. 2, Czytelnik, Warszawa 1956, str. 57.
 
* Wystarczy umrzeć, aby stać się zupełnie bezbronnym.
* Moja miłość jest na całej przestrzeni mnie, na wszystkich szczeblach, jestem nią cała objęta, nie chcę zostawić dla siebie nic.
** Źródło: ''Granica'', ?
 
* Wystarczy zwrócić uwagę na człowieka, by stał się pociągający i na swój sposób piękny.
** Źródło: ''Niecierpliwi'', [w:] ''Pisma wybrane'' t. 2, Czytelnik, Warszawa 1956, str 367.
 
== Z ==
* Za zadanie wzięłam sobie obalić ten przesąd niemądry, że kobieta, co skończyła uniwersytet, przestaje być kobietą.
** Źródło: ''Noc podniebna'', [w:] ''Opowiadania'', Czytelnik, Warszawa 1984, str. 152.
 
* Z dawna ustalonym porządkiem świata ludzie w stodole byli inni niż we dworze. Tu nocowali żołnierze, robotnicy i chłopi, tam mieścili się tylko państwo. Inne też były tutejsze rozmowy i milczenia. W przeciwieństwie do tamtych — tutaj nie bardzo dziwiono się wojnie. U pani Targańcowej wojna była rzeczą niepojętą, nieoczekiwaną, zwalającą się niespodziewanie klęską, niszczącą życie — uporządkowane, równe, szczęśliwe. W stodole klęską było samo życie, klęską trwającą od nieprzejrzanych lat. Wojna nie budziła zdziwienia. Była dalszym ciągiem, naturalnym następstwem tego, co się działo z ludźmi, co wyznaczało ich losy.
** Źródło: ''Węzły życia'', [w:] ''Pisma wybrane'' t. 2, Czytelnik, Warszawa 1956, str 703.
 
* Zerwać jest najłatwiej. Na to nie trzeba wiele rozumu (...) Ale wytrzymać, ale umieć to jakoś w sobie przemóc — to jest trudniej.
** Źródło: ''Granica'', [w:] ''Pisma wybrane'' t. 2, Czytelnik, Warszawa 1956, str. 135.
 
* Zło wojny wydaje się rzeczą niewątpliwą, rzeczą zbyt oczywistą, by należało podejmować trud przekonywania o tym innych.(...) A przecież obrońcy pokoju zmuszeni są wciąż do poszukiwania nowych środków perswazji, do przytaczania nowych dowodów, zobowiązani do największej czujności wobec klas panujących mijającego ustroju, którym do przetrwania wojna jest potrzebna.
** Źródło: [http://mbc.malopolska.pl/dlibra/doccontent?id=14092 ''O pokoju'', „Życie Literackie” 1951, nr 1 (4 lutego), s. 2]
** Zobacz też: [[wojna]], [[pokój]]
 
== Zobacz też ==
* ''[[Medaliony]]''