Sabała

polski artysta ludowy, gawędziarz i pieśniarz góralski (1809–1894)

Sabała (właśc. Jan Krzeptowski; 1809–1893) – zakopiański bajarz, poeta, muzyk, przyjaciel artystów młodopolskich.

  • Byli chłopcy, byli, ale się mineli,
    I my się miniemé po malućkiej kwili.
Sabała, rysunek Stanisława Witkiewicza
  • Do przodka się nie pchać, na tyle nie zostawać, a i w środku za długo nie siedzieć.
  • Jakiegoś mnie, Panie Boze, stworzył, takiego mos.
  • Pan profesor to nie ziemski cłek, nogami on tu, ale serce jego w niebie.
  • Smutne serce gorse niźli chorość – pilniej cłowieka uśmierzci.
  • W Pana Boga wierz, ale Mu nie wierz.

O Sabale

edytuj

Śpiewki góralskie upamiętniające Jana Krzeptowskiego-Sabałę

Idziy se Sabała popod zieleniny!
Gwizdo, podśpiywujy pojod niedźwiedziny!
Sabała zaśpiywoł Krywań mu łodpedzioł,
bo ło jego sprawak nik wiyncyj nie wiedzioł!
Czeba by siy spytać starego Sabały:
Ftorymi wiyrskami koziny chodzały?!
Umar nom Sabała dej mu Boze niebo!
Fto se bedziy growoł na złóbcockach jego?
Sabała, Sabała, sabałowe dzieci,
Kie Sabała umre syćko sié uozleci!
  • Sabała — był to typ dawnego górala, a zarazem idealny przewodnik tatrzański: nadzwyczaj inteligentny, dowcipny i towarzyski; bawił gości setkami opowiadań, a opowiadał tak pięknie i barwnie, jak rzadko kto potrafi. Najznakomitsi w Polsce ludzie, jak Sienkiewicz (»Sabałowa bajka«), Witkiewicz (»Na przełęczy«) Chałubiński, Dembowski pisali o nim, a nie było sławniejszego człowieka w naszym kraju, któregoby tyle malowano, rysowano i rzeźbiono, co Sabałę.