Piotr I Wielki

Piotr I Aleksiejewicz Wielki (1672–1725) – cesarz Rosji w latach 1689-1725; twórca imperialnej Rosji.

Polska to dla Rosji pomost do Europy, a Bałtyk to nasze okno na świat.
- Zobacz też: Morze Bałtyckie

Strata czasu jest, podobnie do śmierci, nieodwracalna.
- Źródło: Melania Sobańska-Bondaruk, Stanisław Bogusław Lenard (oprac.), Wiek XVI-XVIII w źródłach. Wybór tekstów źródłowych z propozycjami metodycznymi dla nauczycieli historii i studentów, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1997, ISBN 8301124385, s. 399.
- Zobacz też: czas, śmierć

Zastałem Rosję strumyczkiem, pozostawię ją rzeką; jeśli moi następcy rozumnie poprowadzą losy Rosji, uczynią z tego wielki ocean, którego wody zaleją całą Europę, bez względu na przeszkody ludzi, którzy będą starali się wstrzymać zalew.
- Źródło: Wioletta Zielecka, Wielki reformator w: Romanowowie (tom 3. z serii Dynastie Europy), Biblioteka Gazety Wyborczej, ISBN 9788326800832, 2010, s. 59.

O Piotrze I

Cieśla i nawigator, ten władca zadowalał się przy projektowaniu swego miasta [Petersburga] jednym instrumentem – linijką. Rozpościerała się przed nim płaska równina i miał wszelkie dane, by odnosić się do niej jak do mapy, gdzie linie proste są najkorzystniejsze. Jeżeli nawet są w tym mieście zakręty, to nie dlatego, że tak zostało zaplanowane, lecz dlatego, że był kreślarzem niestarannym – co rusz palec ześlizgiwał mu się z linijki i kreska wiła się pod paznokciem.
- Autor: Josif Brodski, Przewodnik po przemianowanym mieście, tłum. Andrzej Mietkowski, w: Śpiew wahadła, Paryż 1989, s. 50.
- Zobacz też: Petersburg

Car Piotr Wielki był jedną z najbardziej niezwykłych i wewnętrznie sprzecznych postaci w dziejach świata. Był władcą, którego nienasycona żądza wiedzy, nieposkromiona energia i zdolności techniczne oraz praktyczne, chociaż późno, wyciągnęły jednak Rosję ze średniowiecza, wprowadziły ją w nowożytność i zbliżyły do Europy. Ale był też absolutnym panem życia i śmierci swych poddanych, który nie omieszkał osobiście uczestniczyć w okrutnych torturach i egzekucjach. Potężnej postaci, silny jak niedźwiedź, wykazujący się niewyczerpaną krzepą w licznych wojnach, podróżach oraz nocnych pijatykach i ekscesach, lecz cierpiący na chorobę nerwową zbliżoną do epilepsji. Niepohamowane wybuchy bezgranicznej wściekłości łączyły się w jego naturze z psychologiczną wrażliwością i znajomością ludzi, jak i z tym, że potrafił być w naturalny sposób kumplem prostego żołnierza lub służącego. Ta wielorakość cechowała go także w stosunkach z kobietami. Umiał być równie dobrze chamski, jak rycerski. Sypiał z niezliczonymi kobietami, przeważnie tylko dla doraźnego zaspokojenia swej męskości, również i pod tym względem niebywałej. W dobieraniu sobie kochanek sięgał od księżniczek aż do prostytutek.
- Źródło: Wolfgang Kossak, Cudzołóstwo, tłum. Robert Stiller, Dom Wydawniczy Bellona, Warszawa 2002, ISBN 8311095159, s. 84.

Inne

Carowi przypisuje się wydanie zarządzenia o treści "Podwładny powinien przed obliczem przełożonego mieć wygląd lichy i durnowaty, tak by swoim pojmowaniem sprawy nie peszyć przełożonego" (ros. "Подчинённый перед лицом начальствующим должен иметь вид лихой и придурковатый, дабы разумением своим не смущать начальство"). Jednakże w źródłach nie ma żadnego dokumentu o takowej treści, a dogłębniejsza analiza językowa pozwala stwierdzić, że fałszywka powstała najwcześniej pod koniec XIX w., kiedy takie "żarty" były bardzo popularne.