Pierwiosnek
Pierwiosnek, pierwiosnka, prymulka – rodzaj roślin należący do rodziny pierwiosnkowatych.
- I on [Ambroży Stub] także był pierwiosnkiem, zwiastunem poezji. Zjawił się za wcześnie jak na swoje czasy, dlatego spotkały go deszcze i ostre wichry; musiał objeżdżać dwory na Fionii jako kwiat w szklanym naczyniu, jak kwiat w rymowanym liście. Pierwiosnek, zwiastun lata i zimy, dowcipniś i błazen, a przecież był on pierwszym, jedynym, pełnym młodzieńczej świeżości duńskim poetą.
- Autor: Hans Christian Andersen, Pierwiosnek, tłum. Stefania Beylin, [w:] tegoż, Baśnie, tłum. Stefania Beylin, Jarosław Iwaszkiewicz, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1971, seria Biblioteka klasyki polskiej i obcej, s. 465.
- Jeszcze zimno jest na dworze
trawa jeszcze nie urosła
a ze śniegu się wychyla
kto to taki? To pierwiosnek.
Schyla się malutka Zosia,
by go zerwać do wazonu.
Na to mama „Nie, nie wolno!
Kwiatek ten jest pod ochroną”.- Autor: Iwona Salach, Pierwiosnek
- Kwiat wyprężył się, wyprostował i napierał na cienką, zmiękczoną przez wodę skorupę, aż ją przebił i wyrósł spod śniegu. Miał jasnozielone pączki, zieloną łodygę i wąskie mięsiste liście ochraniające te pączki. (…)
– Witaj, witaj! – śpiewał każdy promyk słońca, pieścił i całował kwiatek, aż ów otworzył się całkiem. Biały jak śnieg, pomalowany w zielone paski. Pochylił główkę, pełen radości i pokory.
– Prześliczny kwiat – mówiły promyki słońca. – Jaki świeży i delikatny! Jesteś pierwszym, jesteś jedynym! Jesteś naszym ukochaniem. Zwiastujesz lato, piękne lato, które zawita do wsi i miast, gdy cały śnieg się roztopi, zimne wichury odlecą daleko, ciepło zapanuje i wszystko się zazieleni. Nie będziesz sam, wyrosną twoi towarzysze: bez, złoty deszcz i nareszcie róże, ale ty jesteś pierwszy, jesteś delikatny i śliczny.- Autor: Hans Christian Andersen, Pierwiosnek, op. cit., s. 462-463.
- Prymula uschła, kuzyn zapomniał ją bowiem podlewać w paleobotaniczno-gastronomicznym ferworze. Zjawisko uznałem za typowe: kto oddaje się liczbie mnogiej, za nic ma pojedynczą.
- Autor: Stanisław Lem, Pokój na Ziemi
- Wam, niezabudki modre, nadwodne,
ciche pierwiosnki, bielsze niż śnieg,
cicho wyśpiewa serce łagodne
to, com ukochał, to, czegom strzegł.- Autor: Władysław Broniewski, O wiośnie i o śmierci
- Zobacz też: miłość, niezabudka, serce, śnieg
- Z niebieskich najrańsza piosnek
Ledwie zadzwonił skowronek,
Najrańszy kwiatek pierwiosnek
Błysnął ze złotych osłonek.- Autor: Adam Mickiewicz, Ballady i romanse. Pierwiosnek
- Zobacz też: kwiat, piosenka, skowronek, złoto