Maurycy Beniowski

polski żołnierz, podróżnik i awanturnik

Maurycy August Beniowski (1746–1786) – polski podróżnik pochodzenia węgierskiego, uczestnik konfederacji barskiej, zesłaniec, żołnierz, awanturnik, kosmopolita, autor głośnych pamiętników, pod koniec życia król Madagaskaru (ampansakebe).

Maurycy Beniowski

Pamiętniki

edytuj
  • Niejeden raz spadałem z wysokości ponad sześćdziesięciu stóp w przepaść wraz z psami i saniami.
  • Nieprzerwane irytowanie się i niepokój, który odczuwałem, nadszarpnęły moje zdrowie i osłabiły mnie do tego stopnia, że chirurdzy zaczęli obawiać się o moje życie.
    • Opis: troska o losy wyprawy, w trakcie której choroba powodowała u niego częste i gwałtowne wymioty
    • Źródło: Ludwik Stomma, Sławnych Polaków choroby, op. cit., s. 69–70.
  • Ta okropna śmierć, tak niespodziewana dla wszystkich, wtrąciła mnie w rozpacz, potem zaś w malignę. Parę dni pozostawałem nieprzytomny.
    • Opis: o śmierci Afanasji.
    • Źródło: Ludwik Stomma, Sławnych Polaków choroby, op. cit., s. 69.
  • Żadne słowa nie są w stanie opisać sceny nieszczęścia, jaka nastąpiła po tym wydarzeniu. Pani Niłow upadła do moich nóg, jej córki zemdlały, ja zaś nie byłem w stanie zebrać myśli, bo byłem bliski szoku.
    • Opis: o śmierci kamczackiego wojewody Niłowa, który zginął z rąk buntowników Beniowskiego.
    • Źródło: Marcin Szymaniak, Ucieczka z krainy lodu, „Focus Historia” nr 12 (92)/2014 (grudzień), s. 38.

O Maurycym Beniowskim

edytuj
  • Osiemnastu ludzi zostało niecnie oszukanych przez tego nicponia Beniowskiego. Obiecuję im przebaczenie (…) Widać, że Rusek kocha swą Ruś, a ich nadzieja na okazanie przeze mnie miłosierdzia nie może nie znaleźć oddźwięku w mym sercu.
    • Autor: Katarzyna II
    • Źródło: Władysław A. Serczyk, Katarzyna II, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1983, ISBN 830401436X, s. 196.
  • Poglądy Beniowskiego wyprzedzały epokę, a obejście się jego z Malgaszami było światlejsze i sprawiedliwsze niż obejście innych Europejczyków, którzy przybywali na tę wyspę.
    • Autor: W. Ellis, Trzy podróże na Madagaskar