Maria Ossowska

polska socjolog

Maria Ossowska (1896–1974) – polska filozof i socjolog moralności. Żona prof. Stanisława Ossowskiego.

  • Gdyby dane mi było żyć ponownie, wybrałabym ten sam zawód po raz wtóry. (…) Praca naukowa stanowiła zresztą dla mnie zawsze coś więcej niż zawód; stanowiła potrzebę równie imperatywną i równie elementarną jak głód i pragnienie.
Maria Ossowska
  • Potrzebni są nam ludzie o mocnym kręgosłupie, który nie chwieje się wraz z każdą zmianą wiatru. Decyduje o nim posiadanie hierarchii wartości, do której jest się przywiązanym i z której nie zamierza się rezygnować. Uparta obrona tych wartości stanowi o postawie, którą nazywamy godnością. Potrzebni są nam ludzie wrażliwi na krzywdę i niezasłużone przywileje, ludzie, którzy spieszą innym z pomocą i nie odwracają się od przyjaciół, gdy im się nie powiedzie. Walczą, gdy zachodzi po temu potrzeba, przestrzegają reguł gry, nie rzucają się w trzech na jednego i nie kopią pokonanych. Potrzebni są nam ludzie uczciwi wobec siebie i wobec innych, ludzie, którym się ufa. Brak zaufania bowiem w obcowaniu z ludźmi czyni społeczeństwo chorym.
  • Praca naukowa dawała mi tyle przyjemności, że właściwie nie potrzebowałam zadawać sobie pytania o sens własnego życia, bo zawsze czułam potrzebę aktywnego uczestnictwa i uważałam się za uprzywilejowaną, że mogłam robić, to co chcę.
  • Rycerz musiał w zasadzie być dobrze urodzony. (...) miał promieniować urodą i wdziękiem. (...) musiał być silny.(...) Od rycerza oczekiwano, by był nieustannie zaprzątnięty swoją sławą.
    • Źródło: Etos rycerski i jego odmiany, wyd. 1973
    • Zobacz też: rycerz
  • Subtelniejsze formy przymusu – jak np. narzucanie ludziom pewnej hierarchii wartości, pewnej wiary czy systemu przekonań, są, jak wiadomo, jedną z głównych trosk naszego wieku, w związku z niebywałym rozrostem środków propagandy, które zagrażają nieznacznym urabianiem człowieka tak, by chciał robić to do czego go zmuszają.
    • Źródło: Socjologia moralności. Zarys zagadnień, PWN 2005, s. 175.
    • Zobacz też: przymus

O Marii Ossowskiej

edytuj
  • Umysły i serca domagają się nauki o moralności, serca i umysły wołają o racjonalną etykę niezależną. Autorka tego zadania nie podejmuje, chociaż całą swoją postawą (…) zdradza akces wewnętrzny do etyki w stylu jak najszlachetniejszym.