John Ball

John Ball (zm. 1381) – angielski ksiądz, przywódca chłopskiego powstania lollardów w 1381.

• Gdy Adam ziemię koapał, a Ewa przędła, kto wtedy był Szlachcicem?
  • When Adam delved and Eve span, who was the the gentleman? (ang.)
  • Opis: Temat kazania w Blackheath w czasie powstania chłopskiego Wata Tylera (1381).
  • Źródło: Henryk Markiewicz i Andrzej Romanowski, Skrzydlate słowa, wyd. PIW, Warszawa 1990, ISBN 8306011414, s. 39
  • Zobacz też: Adam i Ewa
• Zacni ludzie, nie może być dobrze i nie będzie dobrze w Anglii, póki majętności nie staną się wspólną własnością, póki będą chłopi i szlachta, i my wszyscy nie będziemy równi. Dlaczego ci, których nazywamy panami, mają być czymś wyższym od nas? Pochodzimy wszyscy od jednego ojca i jednej matki, od Adama i Ewy. W czym mogą oni wyrazić i pokazać, że są większymi panami od nas, prócz tego, że karzą nam orać i uprawiać to, z czego ciągną zyski? Oni odziani są w brokaty, my w zgrzebne płótno: oni mają wina, korzenie i smaczny chleb; my mamy razowiec, otręby i plewy i pijemy wodę; oni odpoczywają w pięknych dworach, a my mamy słotę i wiatr w polach i trzeba, żeby z nas i z naszego znoju pochodziło to, czym oni żyją… Idźmy do króla. On jest młody. Przedstawmy mu naszą niewolę. Powiedzmy mu, że chcemy, aby było inaczej, albo my sami na to zaradzimy.
  • Źródło: relacja Jeana Froissarta, cyt. za: André Maurois, Dzieje Anglii, tłum. Wacław Rogowicz, wyd. Książka i Wiedza, Warszawa 1957, s. 187.

John Ball

O Johnie Ballu

• Najpierw więc skierowali swój nikczemny szyk na pewną wieś arcybiskupa Canterbury, zwaną Maidstoke, w której znajdowało się więzienie arcybiskupie, a we wspomnianym więzieniu przebywał pewien kapłan Jan Balle, którego świeccy uważali za najsławniejszego kaznodzieję, a który poprzednio przez długi czas głosił słowo boże w głupi sposób, mieszając kąkol z pszenicą, zbyt podobając się świeckim, domagając się zmiany prawa kościelnego i obecnego stanu, a także wprowadzając wiele błędów do Kościoła Chrystusowego między kler i świeckich i przez szereg lat całą okolicę tak otumanił, że z tego powodu został przesłuchany przez duchownych i prawnie osądzony i skazany, w więzieniu tym na zawsze osadzony. Wspomniani zaś ludzie zniszczyli więzienie, wyprowadzili [Johna Balla] i kazali mu iść z sobą, albowiem chcieli go uczynić arcybiskupem (…).
  • Autor: Henry Knighton, Kronika, cyt. za: M. Małowist (oprac.), Historia powszechna XIV-XV w. Materiały źródłowe do historii powszechnej epoki feudalnej, Warszawa 1954.