Janusz Sztumski
polski socjolog
Janusz Sztumski (ur. 1930) – polski socjolog.
Wstęp do metod i technik badań społecznych
edytujwyd. Śląsk, Katowice 1999
- Jak powszechnie wiadomo, świadomość nie istnieje poza jednostkami ludzkimi, w których głowach dokonują się procesy odbicia.
- Jednogłośność nie oznacza wcale jednomyślności.
- Na podstawie dotychczasowych doświadczeń badawczych zauważono, że w badaniach ankietowych nie tyle ankieter musi być mądry, co sama ankieta.
- Termin „rozwinięte społeczeństwo socjalistyczne” był w użyciu nie tylko w języku publicystów, ale także niektórych socjologów, choć oni właśnie powinni byli wskazać zarówno na jego niestosowność praktyczną, jak i nieprzydatność poznawczą. Każdemu, kto zapoznał się z marksistowską teorią rozwoju społecznego trudno niewątpliwie przyjąć możliwość istnienia np. „nierozwiniętego społeczeństwa socjalistycznego”.
- Zarówno współcześni ludzie wysoko cywilizowanych społeczeństw, jak też ludzie żyjący ogniś na wszystkich etapach rozwoju cywilizacyjnego, przy potocznym ujmowaniu, wyjaśnianiu i tłumaczeniu zjawisk społecznych lub przyrodniczych, odwołują się na ogół do własnych doświadczeń i obserwacji, zdrowego rozsądku, intuicji i autorytetów. Swoje opinie i twierdzenia opierają więc na mniej lub bardziej wątpliwych przesłankach, ponieważ zarówno własne doświadczenia i obserwacje, jak też zdrowy rozsądek i intuicja, a nawet przeróżne autorytety, nie są wcale niezawodną podstawą wiedzy o obiektywnej rzeczywistości, jaką tworzy przyroda i społeczeństwo.