Henning Mankell

Henning Mankell (1948–2015) – szwedzki pisarz, dziennikarz, reżyser i autor sztuk teatralnych.

Chińczyk

(szw. Kinesen; tłum. Ewa Wojciechowska)

Ale koniec zawsze oznacza początek czegoś nowego. Punkty, które wyznaczamy w naszym życiu, zawsze są w jakiś sposób prowizoryczne.

– Czas jest rzeczą – ciągnął kapitan. – Przecieka między palcami, niezależnie od tego, jak bardzo staramy się go zatrzymać.

Igrzyska olimpijskie wskrzeszono w 1896, pomyślała Hong. To bardzo niedawno, niewiele ponad sto lat temu. Nie wiemy nawet, czy jest to rzeczywiście nowa tradycja, czy też może coś, co przetrwa niedługi czas, na przykład kilkaset lat. Musimy wspomnieć mądre słowa Czou En-laja, gdy zapytano go, jakie wnioski możemy wyciągnąć dziś dla siebie z rewolucji francuskiej. Odpowiedział, że jest jeszcze zdecydowanie za wcześnie, by wygłosić ostateczny osąd.

Może to i prawda, że stara miłość nie rdzewieje. Ale stara przyjaźń z pewnością tak.

Nie namawiano nas do popełnienia samobójstwa z powodu zbliżającego się dnia sądu, ale do porzucenia swojej tożsamości na rzecz grupowego odrzucenia, w którym jakaś mała czerwona książka zastąpiła wszelkie oświecenie. Była w niej zawarta cała mądrość, odpowiedzi na wszystkie pytania, wyraz wszystkich społecznych i politycznych wizji, których potrzebował świat, by z ówczesnego stadium przejść do stanu, w którym część raju, zamiast w odległym niebie, miała znaleźć się na ziemi. Nie pojmowaliśmy jednak wcale, że teksty w książce żyły swoim własnym życiem. Cytaty nie zostały wyryte w kamieniu, ale opisywały rzeczywistość. Czytaliśmy je, tak naprawdę wcale nie czytając. Czytaliśmy, ale nie umieliśmy ich rozszyfrować. Jakby ta mała, czerwona książeczka była martwym katechizmem, rewolucyjną liturgią.

Pamięć jest jak szkło, pomyślała. Ci, którzy odeszli, wciąż są widoczni, całkiem z bliska. Ale nie możemy się nawzajem dosięgnąć. Śmierć jest niema. Zabrania rozmowy, dopuszcza wyłącznie ciszę.

(szw. Skuggorna växer i skymningen; tłum. Magdalena Mikołajczyk)

(szw. Villospår; tłum. Halina Thylwe)

(szw. Djup; tłum. Ewa Wojciechowska)

Nie da się wygrać wojny bez elementu improwizacji, tak samo jak prawdziwa sztuka nie może powstać bez ziarna irracjonalności, które inaczej nazywamy talentem autora.
- Źródło: s. 128.

Śmieć to wielka cisza, pomyślał. Nic więcej. Martwy człowiek jest jak drzewo wyrwane z ziemi z korzeniami. Przede wszystkim jednak śmierć niesie ze sobą nieznośną ciszę. Jej nadejście zwiastuje niemoc ludzkiego języka.
- Źródło: s. 133.

(szw. Mannen som log; tłum. Irena Kowadło-Przedmojska)

Jedząc, usiłował bez większego powodzenia zastanawiać się nad czymś innym niż nad swoją przyszłością. Zmuszał się do racjonalnego myślenia, równocześnie czując, że gdzieś w zakamarkach jego mózgu czają się nierealne marzenia, które tylko czekają, aby odezwać się z wielką siłą.

Mam wrażenie, że część mojej duszy zastąpiła proteza – pisał. W dalszym ciągu nie potrafię się nią posługiwać. Nieraz, w gorszych chwilach, wydaje mi się, że nigdy się tego nie nauczę. Ale jeszcze się całkowicie nie poddałem.

Pewnego dnia zauważyliśmy, że coś się wydarzyło, coś, co mogło być początkiem przyjaźni. Przyjaźń rodzi się często ze spotkania, od którego nikt nie oczekuje cudu. Ale przyjaźń to jest cud, tego mnie nauczyło życie.

Pomyślał, że w każdym człowieku istnieje tajemne pomieszczenie, w którym gromadzą się wspomnienia i obrazy przeszłości. Zaryglował prowadzące tam drzwi i założył mocną kłódkę.

Poniżej znajdują się wybrane cytaty, więcej znajdziesz w osobnym haśle Nim nadejdzie mróz.

Jeśli znajdzie się w sobie odwagę, by się zgubić, na końcu drogi czeka coś niespodziewanego. Wystarczy zdecydować się na okrężną drogę, a można przeżyć przygody, o których podróżujący prostymi autostradami nie mają bladego pojęcia.
- Źródło: s. 89
- Zobacz też: droga

Opuszczony dom sprawia równie przygnębiające wrażenie, co samotny człowiek.
- Źródło: s. 24

(…) wędrowanie wśród nagrobków to tak jak spacer między regałami w bibliotece. Każdy nagrobek jest jak okładka książki.
- Źródło: s. 214
- Zobacz też: nagrobek

Poniżej znajdują się wybrane cytaty, więcej znajdziesz w osobnym haśle Niespokojny człowiek.

(szw. Den orolige mannen)

Zapominamy to, co chcemy pamiętać,
A pamiętamy to, co najchętniej byśmy zapomnieli…
- Opis: napisy na ścianach domów w Nowym Jorku.

Śmierć rozdaje ciosy. (…) Potężną i bezlitosną pięścią.
- Postać: Kurt Wallander

Kiedy ktoś mówi o solidarności, musi być świadomy, że los kształtuje się poprzez działanie. Działając udowadniamy, że jesteśmy gotowi popierać to, co uznajemy za ważne.
- Źródło: Lewicowiec od urodzenia, rp.pl, 1 czerwca 2010