Elfriede Jelinek

Elfriede Jelinek (ur. 1946) – pisarka austriacka, laureatka Literackiej Nagrody Nobla w roku 2004.

Elfriede Jelinek (2004)

Cytaty z utworów literackich

Amatorki

(niem. Die Liebhaberinnen; tłum. Anna Majkiewicz, Joanna Ziemska)

• Gdy nie ma się teraźniejszości, trzeba zawczasu zadbać o przyszłość.

• Jeśli ktoś dysponuje losem, to mężczyzna. Jeśli kogoś dotyka los, to kobietę.

Wykluczeni

 Poniżej znajdują się wybrane cytaty, więcej znajdziesz w osobnym haśle Wykluczeni.

(niem. Die Ausgesperrten, tłum. Anna Majkiewicz i Joanna Ziemska)

• Miłość zniewala, bo stale się myśli, gdzie teraz jest partner, względnie dlaczego go nie ma. Człowiek traci autonomię.

• Płakać potrafi tylko ten, czyje serce jeszcze całkiem nie skamieniało.

• Śmierć jest za darmo, aczkolwiek trzeba za nią zapłacić życiem.

Inne

• Ludzie muszą być rentowni, zanim pójdą na rentę.
  • Źródło: Pożądanie, rozdział 7

• ONA siedzi samotnie w swoim pokoju, oddzielona od tłumu, który o niej zapomniał, ponieważ tak niewiele waży.
  • Źródło: Pianistka (niem. Die Klavierspielerin), tłum. Ryszard Turczyn

Wypowiedzi

• Nie chcę teatru. Chcę innego teatru.
  • Ich will kein Theater. Ich will ein anderes Theater. (niem.)
  • Źródło: „Ich will kein Theater – Ich will ein anderes Theater” Gespräch mit Elfriede Jelinek, rozm. prow. Anke Roeder, „Theater heute” 9/1989, s. 30–31.

• Prawo kobiety do samodzielnego decydowania o swoim macierzyństwie stało się jedną z tak fundamentalnych zasad, że nie tylko można usprawiedliwiać odebrania tego prawa w imię innych wartości, ale też odebranie go trzeba uznać za instrumentalizację tych wartości w celu represjonowania kobiet.
  • Źródło: Jelinek: Trzeba tresować mnie jak psa, „Gazeta Wyborcza”, dodatek „Duży Format”, s. 16, 17.

• Śmierć zawsze jest straszna. A kto twierdzi, że boi się jedynie umierania, a nie samej śmierci, ten okłamuje sam siebie, bo przecież nie balibyśmy się umierania, gdyby nie prowadziło ono do śmierci.
  • Źródło: Łukasz Chotkowski, Backstage: Można się udusić od tej niewinności, Dwutygodnik.com nr 102/2013, tłum. Karolina Bikont.
  • Zobacz: śmierć

• Żeby móc być wtłoczonym we własne istnienie, trzeba by podjąć się kilku drobnych czy też większych prac naprawczych w człowieku, inaczej nie wpasuje się on w siebie i przez całe życie będzie błądził w poszukiwaniu kogoś innego, w kogo mógłby się wpasować. Przy czym wtedy człowiek najbardziej może się przestraszyć właśnie tego, że jest samym sobą (i może wolałby jednak być tym drugim, czyli wtłoczyć się w istnienie kogoś innego – wielu do tego dąży i tego sobie życzy, i najczęściej im się to nie udaje). Ludzie jeszcze nie wiedzą, że najpierw powinni trochę (albo więcej niż trochę) pokręcić przy swoich śrubkach, żeby w ogóle stać się ludźmi. Jeżeli sami sobie będą najdrożsi, jeżeli sami siebie ukochają najbardziej, to w chwili poznania, rozpoznania być może z krzykiem od siebie uciekną.
  • Źródło: Łukasz Chotkowski, Backstage: Można się udusić od tej niewinności, Dwutygodnik.com nr 102/2013, tłum. Karolina Bikont.