Drużyna Pierścienia
powieść J.R.R. Tolkiena
Drużyna Pierścienia (ang. The Fellowship of the Ring) – tytuł pierwszego tomu powieści Władca Pierścieni autorstwa J.R.R. Tolkiena.
- Ten artykuł ma chronologiczny układ cytatów.
Księga pierwsza
edytujZabawa z dawna oczekiwana
edytuj- Pan Bilbo nauczył go abecadła... nie zrobił tego, uważacie ze złych chęci i mam nadzieję, że nic złego z tego nie wyniknie
- Opis: Hamfast Gamgee o Samie
- Elfowie i smoki! – powiadam mojemu synowi. – Dla ciebie i dla mnie ważniejsze są ziemniaki i kapusta.
- Opis: Hamfast Gamgee w gospodzie „Pod bluszczem”
- Od strony mostu na Brandywinie wjechała Nad Wodę bryka. Powoził nią samotny starzec. Ubrany był w wysoki, spiczasty niebieski kapelusz i w długi, szary płaszcz przepasany srebrną szarfą. Miał siwą brodę po pas, a krzaczaste brwi sterczały mu spod szerokich skrzydeł kapelusza.
- Opis: Charakterystyka Gandalfa
- Hobbici w dzień własnych urodzin zawsze rozdają znajomym prezenty. Zwykle są to niekosztowne drobiazgi i nie w takiej obfitości jak u Bilba; zwyczaj wcale niezły. Na przykład w Hobbitonie i Nad Wodą co dzień, jak rok okrągły, przypadały czyjeś urodziny, więc każdy hobbit w tej okolicy miał szansę otrzymać co najmniej jeden prezent tygodniowo. Ale nikt z tego powodu nie narzekał.
- Hodowla młodych hobbitów wymagała wielkiej ilości paszy.
- Połowy z was nie znam ani w połowie tak dobrze, jak chciałbym poznać, i mniej niż połowę z was lubię w połowie tak dobrze, jak na to zasługujecie.
- I don't know half of you half as well as I should like; and I like less than half of you half as well as you deserve. (ang.)
- Opis: Z przemówienia urodzinowego Bilba Bagginsa
- Chciałem znać całą prawdę. To bardzo ważne. Magiczne pierścienie są... no, po prostu: magiczne; a przy tym osobliwe i bardzo interesujące.
- I wanted the truth. It was important. Magic rings are, well – magical; and they are rare and curious. (ang.)
- To był komplement – odparł Merry Brandybuck – I jak zwykle komplementy, nieprawdziwy.
Cień przeszłości
edytuj- Trzy Pierścienie dla królów elfów pod otwartym niebem,
Siedem dla władców krasnali w ich kamiennych pałacach,
Dziewięć dla śmiertelników, ludzi śmierci podległych,
Jeden dla Władcy Ciemności na czarnym tronie
W krainie Mordor, gdzie zaległy cienie,
Jeden, by wszystkimi rządzić, jeden, by wszystkie odnaleźć,
Jeden, by wszystkie zgromadzić i w ciemności związać
W krainie Mordor, gdzie zaległy cienie.- Three Rings for the Elven-kings under the sky,
Seven for the Dwarf-lords in their halls of stone,
Nine for Mortal Men doomed to die,
One for the Dark Lord on his dark throne
In the Land of Mordor where the Shadows lie.
One Ring to rule them all, One Ring to find them,
One Ring to bring them all and in the darkness bind them
In the Land of Mordor where the Shadows lie. - Przekład: Maria Skibniewska
- Zobacz też: Wiersz o Pierścieniu (zawiera inne przekłady)
- Three Rings for the Elven-kings under the sky,
- Wielu z tych, którzy żyją zasłużyło na śmierć. Niejeden też z tych, którzy zasłużyli na życie umarł. Czy możesz tym umarłym zwrócić życie? Nie szafuj więc śmiercią w imię sprawiedliwości, bo narażasz własne bezpieczeństwo. Nawet najmądrzejsi mędrcy nie wszystko wiedzą.
- Przekład: Jerzy Łoziński
- Many that live deserve death. And some that die deserve life. Can you give it to them? Then do not be too eager to deal out death in judgement. For even the very wise cannot see all ends.
- Opis: Gandalf do Froda – rozmowa w Shire
- Wielu spośród żyjących zasługuje na śmierć. A niejeden z tych, którzy umierają, zasługuje na życie. Czy możesz ich nim obdarzyć? Nie bądź, więc tak pochopny w ferowaniu wyroków śmierci, nawet bowiem najmądrzejszy nie wszystko wie.
- Przekład: Maria Skibiniewska
- Many that live deserve death. And some that die deserve life. Can you give it to them? Then do not be too eager to deal out death in judgement. For even the very wise cannot see all ends.
- Opis: Gandalf do Froda – rozmowa w Shire
Trzech to już kompania
edytuj- A droga wiedzie w przód i w przód,
Choć się zaczęła tuż za progiem -
I w dal przede mną mknie na wschód,
A ja wciąż za nią – tak jak mogę...
Znużone stopy depczą szlak -
Aż w szerszą się rozpłynie drogę,
Gdzie strumień licznych dróg już wpadł...
A potem dokąd? – rzec nie mogę.- The Road goes ever on and on
Down from the door where it began.
Now far ahead the Road has gone,
And I must follow, if I can,
Pursuing it with weary feet,
Until it joins some larger way,
Where many paths and errands meet.
And whither then? I cannot say. - Opis: Piosenka Bilba (jeden wers zmieniony), śpiewał ją Frodo
- The Road goes ever on and on
- Niebezpiecznie wychodzić za własny próg, mój Frodo – powiadał nieraz. – Trafisz na gościniec i jeśli nie powstrzymasz swoich nóg, ani się spostrzeżesz, kiedy cię poniosą. Czy zdajesz sobie sprawę, że to jest ta sama ścieżka, która biegnie przez Mroczną Puszczę, i że jeśli jej pozwolisz, może cię zaprowadzić aż pod Samotną Górę albo nawet dalej i w gorsze jeszcze miejsce?
- Za zakrętem może czeka
Droga nowa i daleka,
A choć dziś ją omijamy,
Jutro tuż za progiem bramy
Może ścieżka nas uwiedzie,
Która wprost na księżyc wiedzie...- Still round the corner there may wait
A new road or a secret gate,
And though we pass them by today,
Tomorrow we may come this way
And take the hidden paths that run
Towards the Moon or to the Sun. - Opis: Piosenka Bilba, którą nucili sobie Frodo, Sam i Pippin
- Still round the corner there may wait
- Dom za nami, świat przed nami,
Wielu trzeba iść drogami,
By w krąg nocy wkroczyć godnie,
Nim zapłoną gwiazd pochodnie.
Wtedy znów przed nami wrota
I powracać w dom ochota...
Cień i chmura zmierzch i mgła
Niech znikną – sza, cicho – sza.
Piec, wieczerza, lampy blask,
I do snu czas! I do snu czas!- Home is behind, the world ahead,
And there are many paths to tread
Through shadows to the edge of night,
Until the stars are all alight.
Then world behind and home ahead,
We'll wander back to home and bed.
Mist and twilight, cloud and shade,
Away shall fade! Away shall fade!
Fire and lamp, and meat and bread,
And then to bed! And then to bed! - Opis: Piosenka Bilba, którą nucili sobie Frodo, Sam i Pippin
- Home is behind, the world ahead,
- Gwiazda przyświeca godzinie naszego spotkania.
- Elen síla lúmenn' omentielvo (quenya)
- Opis: Frodo do Gildora
- Nie pytaj o radę elfów, bo odpowiedzą ci ni to, ni sio.
- Go not to the Elves for counsel, for they will say both no and yes.
- Opis: Frodo do Gildora (Frodo nazwał je starym porzekadłem)
- Rada to niebezpieczny podarunek, nawet między Mędrcami, a każda może poniewczasie okazać się zła.
- Elves seldom give unguarded advice, for advice is a dangerous gift, even from the wise to the wise, and all courses may run ill.
- Opis: Gildor do Froda
Skrótem na pieczarki
edytuj- Przekonałem się, że moje lubienie albo nielubienie wcale ich nie dosięga, za wysoko stoją – z namysłem odparł Sam. – Nie wydaje się ważne, co ja o nich myślę. Inni są, niż się spodziewałem, bardzo starzy i jednocześnie młodzi, bardzo weseli i bardzo smutni zarazem.
- They seem a bit above my likes and dislikes, so to speak,' answered Sam slowly. 'It don't seem to matter what I think about them. They are quite different from what I expected – so old and young, and so gay and sad, as it were.
- Opis: Sam do Froda
Wykryty spisek
edytuj- Mówicie o niebezpieczeństwie, nie rozumiecie go jednak. To nie jest poszukiwanie skarbów, wyprawa tam i z powrotem. Uciekam przed jedną śmiertelną grozą w inną śmiertelną grozę.
- You speak of danger, but you do not understand. This is no treasure-hunt, no there-and-back journey. I am flying from deadly peril into deadly peril.
- Opis: Frodo
- Możesz nam zaufać; że cię nie opuścimy w dobrej czy złej doli, choćby do najgorszego końca. Możesz nam też ufać, że strzec będziemy twojej tajemnicy lepiej, niż ty sam jej strzegłeś. Ale nie licz na to, żebyśmy ci pozwolili samotnie stawić czoło niebezpieczeństwu i odejść od nas bez słowa.
- You can trust us to stick to you through thick and thin – to the bitter end. And you can trust us to keep any secret of yours – closer than you keep it yourself. But you cannot trust us to let you face trouble alone, and go off without a word.
- Opis: Merry do Froda
Stary Las
edytuj- Zaśpiewajmy wesoło, zaśpiewajmy w chórze -
O słońcu i o gwiazdach, mgłach, deszczu, wichurze,
O promyku na pączkach i na piórkach rosie,
O wietrze na pagórku i dzwonkach we wrzosie,
O sitowiu nad stawem, o liliach na wodzie,
O Tomie Bombadilu i Złotej Jagodzie.- Now let the song begin! Let us sing together
Of sun, stars, moon and mist, rain and cloudy weather,
Light on the budding leaf, dew on the feather,
Wind on the open hill, bells on the heather,
Reeds by the shady pool, lilies on the water:
Old Tom Bombadil and the River-daughter! - Opis: Piosenka Toma Bombadila
- Now let the song begin! Let us sing together
W domu Toma Bombadila
edytuj- Piękna pani – zagadnął po chwili Frodo – jeżeli to pytanie nie wydaje ci się zbyt niedorzeczne, powiedz mi, kim właściwie jest Tom Bombadil?
- Fair lady!' said Frodo again after a while. 'Tell me, if my asking does not seem foolish, who is Tom Bombadil?
- Opis: Frodo do Złotej Jagody
- Ho, Tomie Bombadilu, Bombadilu Tomie!
Na wierzbę i na rzekę, na wodę i płomień,
Na słońce i na księżyc – posłuchaj, sąsiedzie,
I przybądź do nas, Tomie, bo jesteśmy w biedzie!- Ho, Tom Bombadil, Tom Bombadillo!
By water, wood, and hill, by reed and willow,
By fire, sun, and moon, hearken now and hear us!
Come, Tom Bombadil, for our need is near us! - Opis: Piosenka Toma, której nauczył hobbitów, jeśli będą w kłopotach
- Ho, Tom Bombadil, Tom Bombadillo!
Mgła na Kurhanach
edytuj- Stary Tom Bombadil to kompan milutki,
Ma niebieski kabacik i żółte ma butki.
Nikt go jeszcze nie złapał, bo sprytny to chłopak
I w piosenkach mocniejszy, i śmieglejszy w stopach.- Old Tom Bombadil is a merry fellow,
Bright blue his jacket is, and his boots are yellow.
None has ever caught him yet, for Tom, he is the master:
His songs are stronger songs, and his feet are faster. - Opis: Piosenka Toma Bombadila
- Old Tom Bombadil is a merry fellow,
- Nie śmiej nigdy tu wrócić! Kurhan zostaw pusty!
Przepadnij w zapomnieniu, od mroku ciemniejszym,
Gdzie bramy są zawarte, nim świat się uleczy.- Come never here again! Leave your barrow empty!
Lost and forgotten be, darker than the darkness,
Where gates stand for ever shut, till the world is mended. - Opis: Piosenka Toma, żeby widmo znikło
- Come never here again! Leave your barrow empty!
- Odnaleźliście siebie, wróciliście z wielkich głębi. Ubranie – to mała strata, skoro sami ocaleliście z toni.
- You've found yourselves again, out of the deep water. Clothes are but little loss, if you escape from drowning.
- Opis: Tom Bombadil
Pod Rozbrykanym Kucykiem
edytuj- Aż nagle struny pąg – bąg – prask,
A krowa hop ponad Księżyc!
Niedzielny talerz w czworo pękł,
Sobotnia łyżka z żalu brzdęk,
A pies ze śmiechu aż rzęzi.- Opis: Piosenka Bilba, którą śpiewał Frodo w gospodzie
- Jeden z tych wędrowców, nazywamy ich Strażnikami. Małomówny gość, ale jeżeli się odezwie, zawsze ma coś ciekawego do opowiedzenia. Znika na miesiąc albo na rok, potem znów tutaj zagląda. Wiosną kręcił się tutaj ustawicznie, ale ostatnimi czasy jakoś go nie widziałem. Prawdziwego jego nazwiska nigdy nie słyszałem, znają go w okolicy wszyscy z przezwiska Obieżyświat.
- He is one of the wandering folk – Rangers we call them. He seldom talks: not but what he can tell a rare tale when he has the mind. He disappears for a month, or a year, and then he pops up again. He was in and out pretty often last spring; but I haven't seen him about lately. What his right name is I've never heard: but he's known round here as Strider.
- Opis: Barliman Butterbur o Obieżyświacie
- Co widziałem, to widziałem, a widziałem, że go nie było widać.
- I saw what I saw and I saw what I didn't!
- Opis: Mugwort
Obieżyświat
edytuj- Znaczy to tylko tyle: powiem ci, co wiem, i dam ci dobrą radę, ale zażądam nagrody.[...] Po prostu: weźmiesz mnie ze sobą i pozwolisz sobie towarzyszyć, póki sam nie zechcę cię porzucić.
- I mean just this: I will tell you what I know, and give you some good advice – but I shall want a reward.' [...] 'Just this: you must take me along with you, until I wish to leave you.
- Opis: Aragorn
- Nie każde złoto blask odkrywa,
Ani wędrowiec myli drogi,
Starość dojrzała siłą bywa,
Korzeni mróz nie sięga srogi.
Z popiołów płomień się zapali,
I w mroku kiedyś skra zapłonie,
Złamaną klingę można scalić,
Wygnaniec siądzie znów na tronie.- Przekład: Jerzy Łoziński
- Nie każde złoto jasno błyszczy,
Nie każdy błądzi, kto wędruje,
Nie każdą siłę starość zniszczy.
Korzeni w głębi lód nie skuje,
Z popiołów strzelą znów ogniska,
I mrok rozświetlą błyskawice.
Złamany miecz swą moc odzyska,
Król tułacz wróci na stolicę.- Przekład: Maria Skibniewska
- All that is gold does not glitter,
Not all those who wander are lost;
The old that is strong does not wither,
Deep roots are not reached by the frost.
From the ashes a fire shall be woken,
A light from the shadows shall spring;
Renewed shall be blade that was broken,
The crownless again shall be king. - Opis: Wiersz związany z imieniem Aragorna, zapisany w liście do Froda od Gandalfa
- Nazywam się Aragorn, syn Arathorna, i będę was bronił, choćby za cenę życia.
- I am Aragorn son of Arathorn; and if by life or death I can save you, I will.
- Opis: Aragorn
- Ja wyglądam szpetnie, a czuje się we mnie piękno!
- So I look foul, and I seem fair?
- Opis: Obieżyświat
Ostrze w ciemnościach
edytuj- Gil-galad królem elfów był:
Smutny śpiewają o nim rym -
Ostatni to, co wolny kraj
W swej władzy aż po Góry miał.
Przy włóczni ostrej – długi miecz;
Z dala widziano lśniący hełm;
Niebiańskich pól gwiaździsty siew
Na lustrze tarczy jarzył się.
Lecz dawno już odjechał stąd
I nie wie nikt, gdzie znalazł dom,
Bo gwiazda jego padła w mrok
Mordoru, tam gdzie cienie są.- Gil-galad was an Elven-king.
Of him the harpers sadly sing:
the last whose realm was fair and free
between the Mountains and the Sea.
His sword was long, his lance was keen
His shining helm afar was seen
The stars above in heaven's field
Were mirrored by his silver shield.
But long ago he rode away
And where he dwelleth none can say
For into darkness fell his star
In Mordor where the shadows are. - Opis: Wiersz Bilba Bagginsa, wypowiedział go Sam
- Gil-galad was an Elven-king.
- Została jeszcze nadzieja – rzekł. – Nie jesteś sam. To drewno, przygotowane do rozpalenia ogniska, możemy uznać za dobry znak. Marny tu znaleźliśmy schron i nie do obrony, ale ogień zastąpi jedno i drugie. Sauron umie posługiwać się ogniem, jak zresztą każdym innym środkiem, do złych celów, lecz Jeźdźcy ognia nie lubią i boją się tych, którzy nim władają. Ogień jest naszym sprzymierzeńcem na pustkowiu.
- There is still hope,' he said. 'You are not alone. Let us take this wood that is set ready for the fire as a sign. There is little shelter or defence here, but fire shall serve for both. Sauron can put fire to his evil uses, as he can all things, but these Riders do not love it, and fear those who wield it. Fire is our friend in the wilderness.
- Opis: Aragorn
Bieg do brodu
edytuj- Tam zostało moje serce, los jednak nie pozwala mi cieszyć się spokojem, nawet w pięknym domu Elronda.
- There my heart is; but it is not my fate to sit in peace, even in the fair house of Elrond.
- Opis: Aragorn
- Klnę cię na Elbereth, na Lúthien najpiękniejszą – rzekł Frodo, ostatkiem sił dźwigając miecz w górę – że nigdy nie dostaniecie ani Pierścienia, ani mnie.
- By Elbereth and Lúthien the Fair,' said Frodo with a last effort, lifting up his sword, 'you shall have neither the Ring nor me!
- Opis: Frodo do Jeźdźców
- [...] a nurtem jej przewaliła się w pióropuszach piany kawalkada fal. Wydawało mu się, że z fal strzelają białe płomyki, i w wyobraźni niemal dostrzegł cwałujących przez wodę białych rycerzy na białych koniach o spienionych grzywach.
- There came a plumed cavalry of waves. White flames seemed to Frodo to flicker on their crests and he half fancied that he saw amid the water white riders upon white horses with frothing manes.
- Tracąc przytomność, Frodo usłyszał jeszcze krzyki i miał wrażenie, że widzi za szeregiem Jeźdźców, którzy zatrzymali się w rozterce nad brzegiem, postać jaśniejącą białym blaskiem; za nią zaś drobne mgliste sylwetki miotały płomienie, które błyszczały czerwienią w szarzyźnie zasnuwającej cały świat.
- It seemed to him that he saw, beyond the Riders that hesitated on the shore, a shining figure of white light; and behind it ran small shadowy forms waving flames, that flared red in the grey mist that was falling over the world.
Księga druga
edytujMost w Khazad-dûm
edytuj- Nie przejdziesz!
- You cannot pass!
- Opis: Gandalf do Balroga
- Teraz dopiero mogli się poddać rozpaczy i płakali wszyscy długo: jedni wyprostowani i milczący, inni przypadłszy twarzą do ziemi. Dum... dum... Bębny ucichły.
Lothlórien
edytuj- W Rivendell przechowywano pamięć rzeczy starożytnych, ale w Lorien żyły one prawdziwe i na jawie. Widywano tutaj zło, słyszano o nim, znano smutki i troski, elfy bały się zewnętrznego świata, któremu nie ufały; wilki wyły na kresach lasów – ale cień nie padł nigdy na Lorien.
- -Stójcie! – szepnął towarzyszom – nie ruszać się i nie odzywać!
Nad ich głowami ktoś roześmiał się z cicha. A potem drugi głos przemówił w języku elfów. Frodo trochę rozumiał, bo mowa leśnego ludu mieszkającego na wschód od gór podobna była do mowy używanej przez elfów na zachodzie. Legolas, zadarłszy głowę dpowiedział w tym samym języku.
-Co to za jedni i czego chcą? – zapytał Merry.
-Elfowie – odpowiedział Sam – czyż nie poznajesz głosów?
-Tak, to elfowie. – odpowiedział Legolas. – mówią, że tak głośno sapiecie, iż trafiliby was po ciemku z łuku
Sam co prędzej zasłonił usta dłonią.