Baruch Spinoza

Benedykt Spinoza (właśc. Baruch Spinoza; 1632–1677) – filozof niderlandzki żydowskiego pochodzenia.

Etyka

Bóg, czyli wszechistota składająca się z nieskończonej liczby przymiotów, z których każda wyraża treść wieczną i nieskończoną, istnieje koniecznie.
- Źródło: I, 11

Cokolwiek jest, jest w Bogu i nic bez Boga nie może być, ani dać się pojąć.
- Źródło: I, 15

Jestestwo wieczne i nieskończone, które nazywamy Bogiem, czyli Naturą, działa z tą samą koniecznością, z jaką istnieje.
- Źródło: IV, Wstęp
- Zobacz też: Bóg, natura

(…) dobrze było mi wiadomo, jakie korzyści zdobywa się przez zaszczyty i bogactwo, ale również i to, że musiałbym wstrzymać się od pożądania ich, gdybym miał ubiegać się poważnie o rzecz nową, a zupełnie inną. Jasne było dla mnie, że gdyby szczęście najwyższe miało na tych właśnie rzeczach polegać, to musiałbym go być pozbawiony, gdyby zaś nie miało na nich polegać, a jednak za niemi tylko bym się ubiegał, to tak samo nie dostąpiłbym szczęścia najwyższego.

Oto jest cel, do którego zmierzam: pozyskanie takiej właśnie natury oraz staranie się o to, aby wielu ludzi razem ze mną ją posiadło. To znaczy, że do mego własnego szczęścia należy też dbanie o to, aby wielu innych ludzi zrozumiało to, co ja, i aby ich rozumienie i pożądanie pozostawały w zupełnej zgodności z moim rozumieniem i pożądaniem.

To wszystko, co życie zazwyczaj nastręcza, a co ludzie, jak można sądzić z ich czynów, poczytują za dobro najwyższe, daje się sprowadzić do trzech rzeczy, a mianowicie: bogactwa, zaszczytów i rozkoszy zmysłowej.

Wszystko (…), co służyć może za środek ku temu celowi, zowie się dobrem prawdziwym, dobrem najwyższym zaś jest dopięcie tego, aby napawać się ową naturą, jeśli się to stać może, wspólnie z innemi ludźmi.

(…) wyrazy „dobro” i „zło” mają znaczenie tylko względne, a więc jedną i tę samą rzecz można nazwać dobrą lub złą zależnie od tego, pod jakim względem jest wzięta.

Gdy chodzi o sprawy ludzkie, nie śmiać się, nie płakać, nie oburzać się, lecz rozumieć.
- Źródło: Traktat polityczny, rozdział I

Im lepiej rozumiesz siebie i swoje emocje, tym bardziej zaczynasz kochać to, co jest.
- Źródło: Byron Katie, Stephen Mitchell, Kochaj, co masz! Cztery pytania, które zmienią twoje życie, G+J Gruner + Jahr Polska, Warszawa 2010, tłum. Anna Boniszewska.

(…) liczne są przykłady ludzi, którzy dla swych bogactw ponosili prześladowania, dochodzące aż do śmierci, tudzież takich, którzy dla zdobycia skarbów narażali się na niebezpieczeństwa, aż w końcu życiem przypłacili swą głupotę.
- Źródło: Richard H. Popkin, Avrum Stroll, Filozofia, Poznań 1994, tłum. Jan Karłowski, Norbert Leśniewski, Andrzej Przyłębski, s. 49.

Ludzka wolność ludzi polega zaledwie na tym, że człowiek zna swoje pragnienia, nie zna natomiast przyczyn, które je wywołują.

(…) nic nie jest dobre lub złe samo w sobie.
- Źródło: Richard H. Popkin, Avrum Stroll, Filozofia, op. cit., s. 50.

Nienawiść, którą całkowicie pokonała miłość, zamienia się w miłość, a jest ona tym większa, niż gdyby nie poprzedzała jej nienawiść.

Przyjemność może być nadmierna i zła, przykrość zaś o tyle może być dobra, o ile przyjemność, czyli radość, jest zła.

Starałem się jedynie, aby ludzkich postępków nie wyśmiewać, nie opłakiwać i nie potępiać, lecz je zrozumieć.

(…) wiedza o jedności łącząca umysł z całą Naturą.
- Źródło: Richard H. Popkin, Avrum Stroll, Filozofia, op. cit., s. 49.

(…) wszystko, co zachodzi, dzieje się według wiecznego porządku i stałych praw Natury.
- Źródło: Richard H. Popkin, Avrum Stroll, Filozofia, op. cit., s. 48.