Arnold Hauser (1892–1978) – węgierski historyk sztuki i socjolog, także pisarz.

Społeczna historia sztuki i literatury

edytuj

(wyd. 1951, tłum. Janina Ruszczycówna)

  • Idea geniuszu, jako wrodzonej i nieprzekazywalnej siły twórczej, nauka o własnym i doniosłym prawie, któremu może i winien być posłuszny geniusz, usprawiedliwienie odrębności i samowoli genialnego artysty – cała ta doktryna powstaje dopiero w społeczeństwie renesansowym (…).
  • Poezja dworsko-rycerska nie odkryła miłości, ale obdarzyła ją nowym sensem.
  • W miarę jak środki i podstawy powodzenia gospodarczego wymykają się spod indywidualnego wpływu, coraz silniejsze staje się w ludziach uczucie niepewności i wrażenie, że są całkowicie zależni od samowoli potwora (…) wszelką własność, pozycję i wpływ trzeba z dnia na dzień na nowo nabywać, zdobywać i wymuszać; wszystko sprawia wrażenie prowizorycznego, nic nie wydaje się być godne zaufania ani stałe, stąd powszechny sceptycyzm, stąd uczucie dławiącego strachu przed życiem.
    • Źródło: Tomasz Weiss, Młoda Polska, wyd. II, WSiP, Warszawa 1989, s. 17.
    • Zobacz też: strach
  • Każde dzieło kultury jest wytworem określonego społeczeństwa, wehikułem jego samorealizacji i środkiem porozumienia jego członków; jako takie są więc dzieła sztuki ze sobą zawsze porównywalne i czytelne.
    • Źródło: Konrad Onasch, Annemarie Schneiper, Ikony. Fakty i legendy, Arkady, Warszawa 2007, s. 31.
    • Zobacz też: samorealizacja