Apollodor z Aten

grecki geograf i historyk

Apollodor z Aten (gr. Apollodoros ho Ahenaios, ok. 180–109 p.n.e.) – grecki historyk, gramatyk i leksykograf.

Biblioteka opowieści mitycznych (Bibliothéke)

edytuj

(przeł. Tomasz Mojsik, Wrocław 2018)

  • Bogowie postanowili wybrać sobie miasta, w których każdy z nich będzie odbierał szczególną cześć. Jako pierwszy przybył zatem do Attyki Posejdon i uderzywszy trójzębem w środek akropoli, sprawił, że wypłynęła morska woda. Miejsce to nosi obecnie nazwę Erechtheis. Potem przybyła Atena i wziąwszy Kekropsa na świadka objęcia miasta w posiadanie, zasadziła oliwkę, którą jeszcze dziś pokazują w świętym okręgu Pandrosos [Pandrosejonie]. Gdy między dwojgiem bogów doszło do sporu o krainę, Zeus rozdzielił ich i wyznaczył sędziów, ale nie – jak twierdzą niektórzy – Kekropsa i Kranaosa ani też Erysichthona, lecz dwunastu bogów. Na mocy ich wyroku ziemia została przyznana Atenie, ponieważ Kekrops zaświadczył, że jako pierwsza zasadziła oliwkę. Atena zatem od swego imienia nazwała miasto Atenami, a Posejdon, pełen gniewu, zatopił Równinę Thriasyjską i pogrążył pod wodą całą Attykę.
  • Hezjod powiada, że Tejrezjasz zranił spółkujące węże, które zobaczył na górze Kyllene, i z mężczyzny stał się kobietą, a gdy ponownie ujrzał, jak się parzą, na powrót stał się mężczyzną. Z tego powodu, gdy Hera i Zeus spierali się o to, czy kobiety czy też mężczyźni odczuwają w czasie cielesnego obcowania większą przyjemność, właśnie jego spytali o opinię. On zaś odrzekł, że jeśli przyjemność płynącą z obcowania cielesnego podzielić na dziesięć części, to mężczyzna odczuwa jedną jego część, a kobieta dziewięć. Za to Hera pozbawiła go wzroku, a Zeus obdarował sztuką wieszczenia.
  • Smok strzegący źródła – niektórzy powiadają, że był on potomkiem Aresa – zabił większość z wysłanych ludzi. Rozgniewany tym Kadmos zabił smoka i za radą Ateny zasiał jego zęby. Gdy tylko je posiał, z ziemi wyrośli uzbrojeni wojownicy, których nazwano Zasianymi [Spartami; Σπαρτοί – Spartoí]. Zabijali się oni nawzajem, jedni wbrew własnej woli wplątani w spór, drudzy zaś nieświadomi tego, co się dzieje. Ferekydes natomiast powiada, że Kadmos, widząc wyrastających z ziemi uzbrojonych mężów, rzucał w nich kamieniami, ci zaś, sądząc, że to [oni sami] obrzucają się nawzajem, ruszyli do walki ze sobą. Przy życiu pozostało pięciu: Echion, Udajos, Chthonios, Hyperenor i Peloros.
    • Opis: fragment opowieści o Kadmosie, który wyruszył na poszukiwania swojej siostry Europy i założył miasto Teby.
    • Źródło: s. 321.
    • Zobacz też: Kadmos, smok