Trzynasta dama

Trzynasta dama (hiszp. La dama numero trece) – powieść José Carlosa Somozy z 2003 roku.

• Alkohol (…) jest hagiograficzny! (…) Alkohol wymyśla niestworzone historie i odkrywa tajemnice.
  • Postać: Susana Blasco

• Co niemożliwe, może się wydarzyć w każdej chwili.
  • Postać: Salomon Rulfo

• Czasem najpiękniejsze jest misterium zapomnienia.
  • Postać: Jaqueline

• Czasem wszystko zależy od jednego słowa wypowiedzianego w odpowiedniej chwili. Nie znał przyczyny tej osobliwej natury życia, ponieważ zbawienne słowo nie zawsze było najbardziej trafne czy logiczne, lecz tak właśnie było.
  • Postać: dr. Eugenio Ballesteros

• Doszedł do niezwykłego wniosku: był jedynie przeszłością. Nie było w nim już nic, nic go już nie czekało, miał tylko to, co b y ł o kiedyś. Może wszystkie ludzkie istoty są takie same. Posiada się tylko to, co już się p o s i a d ł o: jeśli zostanie ci to odebrane, przestajesz istnieć. I za to mi zapłacisz. Zmuszę cię do tego, o ile potrafię.
  • Postać: Salomon Rulfo do Beatriz Dagger

• Dziwne sprawy. Tak dziwne, jak śmierć mojej żony. Jak poezja, którą pan czyta… Wobec nich stajemy w obliczu alternatywy. Ja wybrałem być może łatwiejsze wyjście: próbuję być szczęśliwy, póki Bóg da, i zamykam oczy na dziwne sprawy, zostawiam je na zewnątrz. Te sprawy istnieją i zapraszają nas do środka, ale ja postanowiłem nie wchodzić.
  • Postać: dr. Eugenio Ballesteros

• Głos był wspaniałym instrumentem: dawał się zabarwiać wszystkimi możliwymi stanami ducha. Nie brzmiał tak samo w zmęczeniu, radości, egzaltacji czy smutku. I nie brzmiał tak samo w wyrafinowanym bólu. Skoncentrowanie (…) doznania w słowach oznaczało tysiąckrotne, a może nawet wielomilionowe wzmocnienie efektu.
  • Postać: Jaqueline

• Istnieją stany opilstwa wykraczające poza drżenie, jąkanie się i drwinę: upojenie absolutne, jak szaleństwo, możliwe do ukrycia przed wzrokiem.

• Izolacja była większym luksusem niż najbardziej skomplikowany system monitorujący.

• Jak na ironię losu nastąpiło to w chwili, kiedy Caparros (nazwisko, które widniało na jednej z wielu prostokątnych Wizytówek unoszących się nad nim) powiedział do Tejery (kolejne nazwisko) coś w stylu: „Czuje się lepiej”. Usłyszawszy to, prawie wybuchnął śmiechem, ponieważ właśnie tego dnia czuł się po raz pierwszy naprawdę źle.
  – Proszę wymienić ostatnią rzecz, jaką pan zapamiętał.
  – Ten szpital.
  – A zanim pan tu trafił?
  -Mój dom.
  – Gdzie pan mieszka?
  – Na ulicy Lomontano cztery, trzecie piętro, po lewej.
  Dobrze, mówili, bardzo dobrze. Potem zorientował się, że wszystko toczyło się w ten sam absurdalny sposób: następnego dnia czuł się jeszcze g o r z e j, a mimo to Caparros i Tejera zdecydowali, że go wypiszą; kolejnego dnia jego stan „poprawił się diametralnie”, chociaż tkwił osaczony w przerażającym koszmarze wspomnień. Zdał sobie sprawę, że Caparros i Tejera – którzy nie byli już Wizytówkami, tylko Twarzami, a ściślej mówiąc Lekarzami – widzieli płomień. Płomień rozmawiał i odpowiadał na pytania, dlatego myśleli, że nic złego się nie dzieje. Nie potrafili jednak dojrzeć człowieka, który s p a l a ł s i ę w ś r o d k u.
  • Opis: o Salomonie Rulfo

• Każde wypowiedziane słowo ma swoją wagę
  • Postać: Cesar Guerina Saucedo.

• Każdy symptom ma swoja przyczynę, swoje źródło. Nawet koszmary są potrzebne, żeby maszyna mogła funkcjonować.
  • Postać: dr. Eugenio Ballesteros

• Kiedy słowa zmieniają miejsce, nie istnieją słowa, dzięki którym można to odkryć.
  • Postać: Jaqueline

• Kokietujemy zło zawsze, kiedy przemawiamy…Słowa i słowa, wymawiane na chybił trafił. Pomyśl, ile ich jest: słowa szaleńca, słowa dziecka, aktora w teatrze, kryminalisty i ofiary… Słowa tworzące rzeczywistość…Dźwięki, które mogą niszczyć lub kreować. Gleba słów, świat słów, w którym poezja ma najwyższą władzę…
  • Postać: Cesar Guerina Saucedo

• Lęk, jakiego nigdy dotąd nie doznała, sprawił, że trzęsła się od stóp do głów (…) Była to głęboka, odwieczna trwoga, jakby codzienne przerażenie zrzuciło z siebie maskę cherubina i przyglądało jej się oczyma bez źrenic i czerwonawym uśmiechem.
  • Postać: Raquel

• Logos wszechświata przyznaje (…) rację, ponieważ wszechświat to słowa.
  • Postać: Cesar Guerina Saucedo

• Mężczyźni pragną być oszukiwani.
  • Postać: Beatriz Dagger

• Niektórzy płacą rachunki, inni je wystawiają.
  • Postać: Cesar Guerina Saucedo

• Nieliczne meble wybebeszono z szuflad, a te ciśnięto na podłogę, żeby ukazać bezmiar bezużytecznych papierów, które przywierają do istnień ludzkich jak ekskrementy.

• Nie można żyć bez marzeń
  • Postać: Salomon Rulfo

• Nie potępiam jej: jest młoda i jeszcze wierzy, że robienie czegokolwiek nie jest pozbawione sensu.
  • Postać: Cesar Guerina Sacucedo o Susanie Blasco

• Nie zwykła się długo zastanawiać nad czymkolwiek. Była przyzwyczajona poskramiać ciekawość, eliminować ją nawet, i nic, co się działo wokół, nie budziło zbytnio jej zainteresowania.
  • Postać: Raquel

• Odgłosy dobiegające z ciemności są niebezpieczne.
  • Postać: Raquel

• Odkryłem, że strach czyni mnie niebezpiecznym.
  Niebezpiecznym dla kogo?-Przez chwilę Ballesteros patrzył na niego bez słowa.
  – Nie wiem, może dla mnie samego. (…) Mój ojciec mawiał, że są sprawy, które zdarzają się tylko nielicznym, ale dotyczą wszystkich i wszyscy powinni na nie reagować.
  • Postać: Eugenio Ballesteros do Salomona Rulfo

• Pajęczyna przeznaczenia była jednak zawiła. Kiedy dotykało się jednej nici, inna, na przeciwległym krańcu, poruszała się natychmiast.

• Pana umysł zaczął już na własną rękę obchodzić rocznicę. Proszę nie pozwolić, żeby to pana zniszczyło. Za to, co się stało, nie ponosi pan żadnej winy, nawet jeśli pan w to wierzy. Oto demon, którego należy wypędzić w pierwszej kolejności: nie jesteśmy niczemu winni.
  • Postać: dr. Eugenio Ballesteros

• Podświadomość to ocean.
  • Postać: dr. Eugenio Ballesteros

• Pomieszczenie, pozbawione okien i innych wyjść, wyłożono tkaninami: na ścianach wisiały zasłony, podłogę i sufit (stosunkowo niski) pokrywały miękkie dywany. Wszystko w niebieskim kolorze. Żadnych mebli. Komnata o osobowości kota. Miejsce o młodzieńczej skórze. Chciało się stąpać po nim boso.

• Ponieważ istnieją sprawy, których nie należy zgłębiać. A mimo to są najważniejsze ze wszystkich. Cyklon. Poemat. Zemsta.
  • Postać: Salomon Rulfo

• Pozostaniecie żywi i świadomi, dotkniecie dna i zobaczycie, co się kryje u korzeni świata, w samym środku rzeczywistości, wśród lodu i ciszy.
  • Postać: Jaqueline

• Prawdziwa poezja to czysty horror.
  • Postać: Alejandro Guerina

• Produktem pierdnięć umysłu bywa czasem czyste gówno.
  • Postać: Salomon Rulfo

• Przez całe życie źle znosiłem poniedziałki. To tylko dowód, że się nie zestarzałem.
  • Postać: dr. Eugenio Ballesteros

• Rób, co chcesz, byle coś się działo.
  • Opis: maksyma Rabelaise’go, którą uznał później za swoją Alistair Crowley

• „Sekret” brzmi następująco: ludzki język nie jest obojętnym narzędziem. Stwierdzamy to każdego dnia, choćby w przemówieniach fanatyków czy polityków… Słowa wypaczają rzeczywistość, tworzą r z e c z y, lecz tylko wtedy, kiedy recytuje się je w odpowiedniej formie we właściwym porządku.
  • Postać: Cesar Guerina Saucedo

• Słyszała w swoim życiu wiele komplementów i widziała wiele spojrzeń spoczywających na niej, ale ani jedne, ani drugie nie sprawiały jej przyjemności, ponieważ nigdy nie odnosiły się do osoby czującej i myślącej w jej wnętrzu, tylko do doskonałych kształtów jej ciała. Żyła, jakby była zamknięta w jakimś olśniewającym posągu. Jednak w ciemnej samotni swojego umysłu uważała się za brzydką i nędzną istotę.
  • Postać: Raquel

• Śmierć jest zawsze prozaiczna (…) Romantycznie jest żyć dalej.
  • Postać: dr. Eugenio Ballesteros

• Tak czy inaczej nie ma się co nad sobą użalać.
  • Postać: Cesar Guerina Saucedo

• Tak naprawdę ważne było tylko to, czy potrafiło się ujarzmić rzeczywistość.
  • Postać: Jaqueline – Saga

• Teraz nie ma już rozmów ani dobrych, ani złych… Nie ma już nic. Wszystko skalane jest wulgarnością.
  • Postać: Cesar Guerina Saucedo

• To krab (…) Oblicze rzeczywistości jest jak krab: łapie cię, rozszarpuje szczypcami na strzępy, ty zaś tymczasem…próbujesz…rozpaczliwie…zrozumieć cokolwiek.
  • Postać: Cesar Guerina Saucedo

• To, w co wierzą przeciętni zjadacze chleba: że, o ile piekło istnieje, trzeba umrzeć, żeby się o tym przekonać.
  • Postać: Raquel

• Wiem, jak bardzo cierpisz, ale zapomnisz…Tak jak ja. Żyć to zapomnieć.
  • Postać: Raquel do Salomona Rulfo

• Wiesz co się kryje pod logos? Ślepy traf. Słowa rodzą rzeczy, to prawda, ale bez związku z ich znaczeniem. To, co naprawdę się liczy, to przypadkowa kolejność. Jak gra w domino wśród ślepych graczy: rząd kostek może nie być właściwie ułożony, lecz i tak utworzy jakiś obraz. I to właśnie nas martwi…Ponieważ każde zdanie wypowiedziane przypadkiem może mieć katastrofalne skutki. Nie wymówiono jeszcze na świecie wystarczającej ilości słów, by poznać do końca to, co mogą one wywołać. Wysiłek zmierzający do narzucenia pewnej hierarchii jest godny uznania, ale niemożliwością, nie-moż-li-wo-ścią jest kontrolować wszystko.
  • Postać: Cesar Guerina Saucedo

• W młodości własnymi rękoma zabił człowieka, który oślepił psa. Nie lubił, kiedy ktoś cierpiał bez potrzeby, zwłaszcza zwierzęta i kobiety.
  • Postać: Patricio Florencio

• Wspomnienia nigdy nie giną, co najwyżej pogrążają się w ciemnościach.
  • Postać: Salomon Rulfo

• W tragedii śmierci nie widział nic poza przerażającym cierpieniem życia.
  • Postać: dr. Eugenio Ballesteros

Uwaga: W dalszej części znajdują się słowa powszechnie uznawane za wulgarne!

• Wśród tylu kurew na tym świecie uczciwa kobieta jest jak czterolistna koniczyna.
  • Postać: Patricio Florencio

• Zapewniam (…), że nie ma znaczenia, ile czasu upłynęło: tragedie są zawsze młode.
  • Postać: dr. Eugenio Ballesteros

• Zbliżali się donikąd: nadal tkwili w ciemnościach, w przestrzeni, w której nie było czym oddychać.

• Zrozumiał jedno: pewnych spraw nie należy analizować, nie da się ich wytłumaczyć, są pozbawione kresu i sensu, ale bywają najważniejsze ze wszystkich. Cyklon. Poemat. Nagła miłość. Zemsta.
  • Postać: Salomon Rulfo

• Życie ma swój początek w słowie i do niego powraca.
  • Postać: Jaqueline

• „Żyć to zapomnieć”. Miała rację, teraz to rozumiał. Życie, prawdziwe życie, to teraźniejszość, leży tutaj na stole uchwycone przez polaroid, z oczami szeroko otwartymi na świat. Pierwsza wnuczka Eugenia Ballesterosa.
  • Postać: Salomon Rulfo o słowach Raquel

• Żyjemy w wieku sekt.
  • Postać: Susana Blasco