Tacyt
historyk rzymski
Tacyt (łac. Publius Cornelius Tacitus; ok. 55–ok. 120) – rzymski historyk, namiestnik Azji.
Dzieje
edytuj(łac. Historiae)
- Chciwość i bezczelność to główne wady możnych.
- Avaritia et arrogantia praecipua validiorum vitia. (łac.)
- Źródło: I, 51
- W pochlebstwie tkwi zbrodnicza cecha niewoli, w złośliwości fałszywy pozór wolności.
- Adulationi foedum crimen servitutis, malignitati falsa species libertatis inest. (łac.)
- Źródło: I, I
- [Myślano by, że to] Zdolny władca, gdyby nie panował.
- Capax imperii nisi imperasset. (łac.)
- Opis: o cesarzu Serwiniuszu Galbie.
- Źródło: I, 49
Roczniki
edytuj(łac. Ab excessu divi Augusti, Annales)
- Ludy małe i nieszczęśliwe to przedmiot umiłowania Rzymian.
- Breves et infausti populi Romani amores. (łac.)
- Źródło: II, 41
- Najwięcej praw w skorumpowanym państwie.
- Corruptissima re publica plurimae leges. (łac.)
- Źródło: III, 27
- O krzywdy bogów niech troszczą się bogowie.
- Deorum iniurae dis curae. (łac.)
- Źródło: I, 73
- Przy największym państwa nierządzie najliczniejsze (są) prawa.
- Corruptissima re publica plurimae leges. (łac.)
- Źródło: III, 27, tłum.S. Hammer
- Świadectwo faktu wystarczy.
- Conscienta facti satis est. (łac.)
- Źródło: II, 22
- W krótkiej chwili zmienia się wszystko.
- Brevibus momentis summa verti. (łac.)
- Źródło: V, 4
- Wzgardzona sława to wzgardzone cnoty.
- Contempia fama contemi virtutes. (łac.)
- Źródło: IV, 18
- Zdrów na umyśle.
- Inne tłumaczenie: Będący przy zdrowych zmysłach.
- Compos mentis. (łac.)
- Źródło: 15, 76
- Żądza władzy (jest gwałtowniejsza od innych namiętności).
- Cupido dominandi (cunctis affectibus flagrantior est). (łac.)
- Źródło: 15, 53
Inne
edytuj- Bez gniewu i zawziętości.
- Sine ira et studio. (łac.)
- Często chwalimy odległą przeszłość, a nie doceniamy współczesności.
- Dla pożądających władzy nie istnieje droga pośrednia między szczytem a przepaścią.
- Dopóki ludzie istnieć będą, będą i błędy.
- Jest w naturze ludzkiej nienawidzić tych, których się skrzywdziło.
- Proprium humani ingenii est odisse quem laeseris. (łac.)
- Źródło: De vita et moribus Iulii Agricolae, 42
- Lecz ponad wszystkim błyszczeli Kasjusz i Brutus – właśnie dlatego, że ich wizerunków nie oglądano.
- Lepiej paść z godnością niż żyć w hańbie.
- Los nie może nas obdarzyć większym szczęściem niż zasianie niezgody między naszymi nieprzyjaciółmi.
- Mistrz dobrego smaku.
- Arbiter elegantiarum. (łac.)
- Opis: o Petroniuszu.
- Nawet najdzielniejszych przeraża niespodziewana groza
- Nie to samo wszystkim przystoi.
- Prześladując pisarza, zwiększa się jego prestiż.
- Przyjemna to rzecz umrzeć z własnej ręki.
- Źródło: Czesław Jędraszko, Łacina na co dzień, Warszawa 1988, s. 36.
- Zobacz też: samobójstwo, śmierć
- Tylko głupcy nazywają samowolę wolnością.
- Właściwe jest naturze ludzkiej nienawidzić tego, kogo się obraziło.
- Proprium ingenii humani est odisse, quem laeseris. (łac.)
- Wszystko, co nieznane, wydaje się cudowne.
- Omne ignotum pro magnifico. (łac.)
- Zepsute państwo mnoży ustawy.
- Znaczenie: Im bardziej chore państwo, tym więcej w nim praw.
- Zmieniają kraj w pustynię i mówią, że przynieśli pokój
- Solitudinem faciunt, pacem appellant. (łac.)
- Zwykle niewinny nie sprosta nowej zawiści.
- Żadna z ludzkich spraw nie jest tak niestała i przemijająca jak rozgłos potęgi, która nie na własnej opiera się sile.
- Żądza władzy jest najgorętszym ze wszystkich uczuć.
- Cupido dominandi cunctis affectibus flagrantior est. (łac.)
O Tacycie
edytuj- Historia jest dość długa, a tylko wielki Tacyt umiał opowiadać historię stylem zwartym i nad podziw treściwym.
- Autor: Kornel Makuszyński, Szatan z siódmej klasy, Instytut Wydawniczy Nasza Księgarnia, Warszawa 1989, s. 248.
- Postać: Adam Cisowski