* Lecz zaklinam —– niech żywi nie tracą nadziei<br />I przed narodem niosą oświaty kaganiec;<br />A kiedy trzeba, na śmierć idą po kolei,<br />Jak kamienie przez Boga rzucone na szaniec!...▼
▲*Lecz zaklinam — niech żywi nie tracą nadziei<br>I przed narodem niosą oświaty kaganiec;<br>A kiedy trzeba, na śmierć idą po kolei,<br>Jak kamienie przez Boga rzucone na szaniec!...
===Cytaty o wierszu===
* Motyw przeanielenia u Czapskiego powraca raz po raz w rozmaitych uwikłaniach. W najbardziej może rozbudowanej postaci w eseju- – wspomnieniu ''"It is our custom"'' z 1951 roku. Tu omawia Czapski przypadek "polskiej uczonej działaczki i patriotki, wychowanej we Wiedniu, w zaustriaczonej rodzinie, z matki Niemki. Wyznała mi kiedyś, że mając 12 lat przeczytała ''Testament'' Słowackiego. Od tej chwili -– pamięta to doskonale -– stała się Polką bezpowrotnie i na zawsze". Główną atrakcją polskości -– i to Czapski z wielkim naciskiem podkreśla -– ma być właśnie stała obecność dążenia do przemiany duchowej. Drugi przypadek fatalnej siły wiersza Słowackiego staje się właściwie osnową wspomnianego szkicu. Amerykański przyjaciel Czapskiego, Arthur (którego rodzice przybyli z Polski, a on sam zna polski dość słabo), z uwagą i zachwytem czyta i tłumaczy utwór:<br />I ten wiersz ostatni, który zna w Polsce każde dziecko<br />lecz po śmierci was będzie gniotła niewidzialna,<br />aż was zjadaczy chleba w aniołów przerobi<br />''... you, eaters of bread, as to raise you into -– angels.''<br />Więc to jest wasza polska filozofia? -– mówi Arthur -– ona jest bardzo mistyczna. To wy nie musicie jej tracić nigdy. żaden inteligent nie ma prawa jej tracić.
**źródło Źródło: ''Płacz generała -– eseje o wojnie''
** Autorka: [[Maria Janion]]
**zobacz Zobacz też: [[Juliusz Słowacki]], [[Józef Czapski]]
