Wyjątek potwierdza regułę: Różnice pomiędzy wersjami

Usunięta treść Dodana treść
rozbudowa
m formatowanie
Linia 1:
[[Kategoria:Cytaty]]
*'''[[w:Wyjątek potwierdza regułę|Wyjątek potwierdza regułę]]'''
* Wyjątek potwierdza regułę
**Wersja oryginalna: ''Exceptio probat regulam'' (łac.)
** Źródło: łacińska formuła prawna
**Komentarz Opis: klasyczny [[w:błąd logiczny|błąd logiczny]] [[w:błędne koło|błędnego koła]] (branie przesłanki jako wniosku). Prawdopodobnie rzymska przeróbka wcześniejszego greckiego cytatu z Heraklita (poniżej), w celu demagogicznego uzasadniania, że kontrargument dla naszej hipotezy jest tak naprawdę argumentem na jej rzecz. Wyłącznie w takim znaczeniu używane do dzisiaj.
 
*'' Każda reguła, mimo że prawdziwa, na dłuższą metę ma wyjątek''
**Wersja oryginalna: ''Kamatos esti tois autois mochthein kai archesthai'' (gr.)
** Autor: [[Heraklit z Efezu]]
 
* Wyjątek potwierdza regułę w przypadkach nie wyjątkowych.
**Wersja oryginalna: ''Exceptio probat regulam in casibus non exceptis''<br />lub<br /> ''Exceptio figit regulam in non exceptis.'' (łac.)
** Źródło: łacińskie formuły prawne
 
* Jeżeli coś jest zabronione w drodze wyjątku, to oczywiście jest dozwolone tam, gdzie wyjątek nie zachodzi.
**Wersja oryginalna: ''Quod si exceptio facit ne liceat, ubi non sit exceptum, ibi necesse est licere.''
** Autor: [[Cyceron]]
** Źródło: Mowa w obronie Korneliusza Balbo (''PRO L. CORNELIO BALBO ORATIO'')
**Komentarz Opis: Przypuszczalnie pierwsze sformułowanie zasady wyrażonej później w formule: wyjątek potwierdza regułę. Korneliusz Balbo nie był Rzymianinem z urodzenia, lecz otrzymał obywatelstwo rzymskie. Tę decyzję zaskarżono, argumentując, że istnieją umowy zabraniające nadawania obywatelstwa członkom niektórych plemion. Jednak Balbo nie należał do żadnego z tych plemion, więc Cyceron dowodził, że skoro prawo dokładnie ustala wyjątki, kiedy coś jest zabronione, to wynika z tego właśnie, że w przypadkach nie objętych tymi wyjątkami jest to dozwolone.
 
* Wyjątek sprawdza regułę.
** Źródło: Popularne, błędne tłumaczenie ''Exceptio probat regulam'', w którym czasownik ''probo, -are'' wzięty jest w znaczeniu „sprawdzać”, „próbować”, a nie „potwierdzać”.
 
* Ustawa o obywatelskiej inicjatywie ustawodawczej mówi wprost, iż w jej przypadku nie obowiązuje zasada dyskontynuacji, co znaczy, że w innych przypadkach zasada ta obowiązuje.
** Autor: [[Wiktor Osiatyński]]
** Źródło: ''Gazeta Wyborcza'', nr 66, 5074, 18-19 marca 2006