Adam Miłobędzki: Różnice pomiędzy wersjami

Usunięta treść Dodana treść
Nie podano opisu zmian
formatowanie automatyczne
 
Linia 1:
[[Plik:Adam Miłobędzki.jpg|mały|<center>Adam Miłobędzki<center>]]
'''[[w:Adam Miłobędzki|Adam Miłobędzki]]''' (właśc. '''Jerzy Adam Miłobędzki'''; 1924–2003) – polski historyk architektury i sztuki, architekt, profesor nauk technicznych, profesor zwyczajny Uniwersytetu Warszawskiego, wykładowca innych uczelni.
 
* Synagoga była męską salą modlitwy wyposażoną w centralnie sytuowaną bimę (rodzaj mównicy) i ''aron hakodesz'' (ołtarzowa szafa pod ścianą), stanowiła też administracyjny i sądowy ośrodek gminy żydowskiej, czyli kahału. Ewolucja układu synagogi polegała nie tylko na zmianie ukształtowania sali, ale i na jej obrastaniu pomieszczeniami związanymi ze świecką funkcją. Od wieku XVI dodawano ponadto salki modlitwy dla kobiet (z oknami na salę główną), umieszczane albo na piętrze – nad przedsionkiem czy pokojem kahału – albo dobudowywane z boku. Od przełomu wieków XVI i XVII obok sal podłużnych zaczęły się pojawiać kwadratowe, nieco później zaś podporządkowały się im kompozycyjnie pozostałe pomieszczenia synagogi, a układ całości stał się ściśle osiowy i symetryczny. Większe sale często przemieniały się przy tym w centralne hale, których cztery słupy czy kolumny wydzielały dziewięć pól sklepieniowych. Niekiedy słupy wiązały się z ''bimą'' jakby w wielką rozbudowaną kaplicę, zajmującą środek sali i komplikującą jej wyraz przestrzenny (np. synagoga w Pińsku).
** Źródło: ''Zarys dziejów architektury w Polsce'', wyd. 3, Warszawa 1978, s. 218.
Linia 8 ⟶ 7:
* W Polsce pierwsze dzieła renesansu powstały na Wawelu z inicjatywy Zygmunta Starego. Jeszcze przed wstąpieniem na tron zaznajomił się on na Węgrzech z twórczością Włochów i popierał ją później w swych ważniejszych przedsięwzięciach budowlanych. Ta prowłoska orientacja nie świadczy jednak o głębszej kulturze artystycznej króla, który wcale nie rezygnował przy tym z usług budowniczych późnogotyckich – przede wszystkim zaś mistrza Benedykta.
** Źródło: ''Zarys dziejów architektury w Polsce'', wyd. 3, Warszawa 1978, s. 120.
** Zobacz też: [[architektura renesansu w Polsce]], [[Zygmunt I Stary]]
 
* Włosi przynieśli ze sobą przede wszystkim zespół odrodzonych rzymskich, antycznych motywów architektonicznych i ornamentalnych, stosując je najczęściej jako zewnętrzne przybranie budynków. Rzadziej przeszczepiali do Polski nowe schematy rozwiązań przestrzennych, nie tyle zresztą nawiązujące do antyku, co wyspekulowane na podstawie renesansowej teorii sztuki.
Linia 16 ⟶ 15:
** Źródło: ''Zarys dziejów architektury w Polsce'', wyd. 3, Warszawa 1978, s. 218.
 
== O Adamie Miłobędzkim ==
* ''Zarys dziejów architektury w Polsce'' (...) do dziś uchodzi za najlepszy podręcznik historii dawnej architektury na ziemiach polskich.
** Autor: [[Jerzy Stanisław Majewski]], [http://wyborcza.pl/1,75248,1814211.html ''Zmarł prof. Miłobędzki''], wyborcza.pl, 7 grudnia 2003
 
 
{{SORTUJ:Miłobędzki, Adam}}