Piama Gajdenko: Różnice pomiędzy wersjami

* Nie będę nazbyt oryginalna, jeśli przypomnę, że filozofia zrodziła się w świecie antycznym dokładnie wówczas, gdy nastąpił kryzys możliwości mitologicznego objaśniania świata; gdy mitologia nie była już w stanie dawać zadowalających odpowiedzi na pytania, które nazywamy ostatecznymi, a które dotyczą samej istoty bytu i ludzkiej egzystencji. (...) Nastąpiło to mniej więcej na przełomie szóstego i piątego wieku przed naszą erą. Szczególnie charakterystyczny z tego punktu widzenia był ruch pierwszych filozofów, których określamy mianem sofistów. Tradycyjne, mitologiczne wyobrażenia o świecie, strukturze kosmosu i miejsca człowieka w kosmosie nie były już dla nich dostatecznie wiarygodne; zaczęli więc podawać te przekonania oraz dawne wartości w wątpliwość, relatywizować je. Reakcją na ten kryzys oraz relatywizm wartości były próby „uporządkowania” świata w nowej formie oraz nowego uzasadnienia przynajmniej najważniejszych spośród tradycyjnych wartości, które to próby podejmował najpierw Sokrates, a później Platon.

** Źródło: ''Filozofia i świadomość moralna, czyli o jedności wiedzy''. Rozmowa z prof. Piamą P. Gajdenko. w: [[Wiktor Osiatyński]], ''Zrozumieć świat. Rozmowy z uczonymi radzieckimi'', Czytelnik, Warszawa 1982, ISBN 83-07-00684-8, s. 398.

 

* Sofiści zburzyli to, w co poprzednio wierzono bezkrytycznie. Odtąd nie było już jednej, jedynej, raz na zawsze ustalonej prawdy. Platon oburzał się na sofistów właśnie o to, że wszystko burzą, nie proponując niczego w zamian, i sam spróbował w nowy sposób uzasadnić wyższe wartości i prawdy, tak by – nie mając już oparcia w tradycji – opierały się na naszej świadomości i intelekcie.