|
[[Plik:Brazilian-Indians.jpg|mały|<{{center>|Brazylijscy Indianie}}]]
'''[[w:Indianie|Indianie]]''' – najliczniejsza i najbardziej zróżnicowana z trzech grup ludności tubylczej zamieszkujących oba kontynenty amerykańskie, obejmująca setki ludów, plemion i grup o bardzo różnym charakterze i stopniu rozwoju.
* Anglicy nie potrafili zniewolić Indian, nie byli też w stanie z nimi żyć, postanowili zatem ich eksterminować. (…) Czy wszystkie te oszustwa i rozlew krwi – począwszy od Kolumba, poprzez Cortésa i Pizarra, po Purytanów – były konieczne w ramach postępu ludzkości na drodze od dzikości do cywilizacji? Czy Morision (popularny amerykański historyk, autor prac o Kolumbie) postąpił słusznie, przykrywając historię ludobójstwa ważniejszą historią ludzkiego postępu? Zapewne można przedstawić jakiś przekonujący argument na poparcie tej tezy – podobnie postąpił Stalin, mordując chłopów w imię industrializacji Związku Radzieckiego, podobnie postąpił Churchill, uzasadniając bombardowania Drezna i Hamburga, podobnie postąpił Truman, usprawiedliwiając Hiroszimę. Jak jednak można dokonać oceny korzyści i strat, jeśli informacje o stratach się przemilcza albo jedynie wzmiankuje na marginesie? (…) Populacja Indian, mocno rozproszona na ogromnych obszarach obu Ameryk, w czasie wyprawy Kolumba liczyła około siedemdziesięciu pięciu milionów ludzi, z czego prawdopodobnie dwadzieścia pięć milionów ludzi na kontynencie północnym.
** Autor: [[Howard Zinn]], ''Ludowa historia Stanów Zjednoczonych. Od roku 1492 do dziś'', tłum. Andrzej Wojtasik, Wyd. Krytyki Politycznej, Warszawa 2016, s. 41, 47–48.
** Zobacz też: [[ludobójstwo]], [[postęp]]
* Być Indianinem we współczesnej Ameryce to w bardzo realnym sensie – być nierealnym i ahistorycznym.
** Autor: [[Vine Deloria, Jr.]]
* Czyż nie jest wartym utrwalenia coś z naszego indiańskiego ducha demokracji, w którym Ziemia – nasza matka – była wolna dla wszystkich i nikt nie dążył do poniżenia lub zniewolenia swojego sąsiada?
** Autor: [[Charles Alexander Eastman]]
* Długa jest lista okrucieństw, jakich dopuściła się ludzkość wobec samej siebie; niejeden naród cierpiał z powodu wygnania. Jednak na żaden inny lud nie miało ono równie druzgocącego wpływu, jak na Indian żyjących we wschodniej części kontynentu. Indianie byli uwrażliwieni na wszelkie aspekty swego naturalnego otoczenia. Zamieszkiwali otwartą przestrzeń. Znali każde okoliczne bagno, każdą polanę, każde wzgórze, każdą skałę, każde źródło i każdy potok tak dobrze, jak może je znać jedynie myśliwy. Nigdy do końca nie pojęli zasady ustanawiającej prywatną własność gruntów – było to dla nich czymś równie niepojętym jak prywatna własność powietrza – lecz kochali swoją ziemię bardziej, niż był ją w stanie pokochać jakikolwiek właściciel. Czuli się jej częścią, jak skały i drzewa, zwierzęta i ptaki. Ich ojczyzna była świętą ziemią, godną czci jako miejsce spoczynku kości ich przodków i stanowiącą naturalne sanktuarium ich religii. Indianie wierzyli, że jej wodospady i grzbiety górskie, jej chmury i mgły, jej doliny i łąki zamieszkują liczne duchy, z którymi pozostawali w codziennym kontakcie. To właśnie z tej obmywanej deszczami krainy lasów, strumieni, jezior – do której przynależeli dzięki tradycji swoich przodków i własnym aspiracjom duchowym – Indianie zostali wygnani na suche i bezdrzewne równiny położone daleko na zachodzie, w bezludne rejony znane pod nazwą Wielkiego Amerykańskiego Pustkowia (Great American Desert).
** Autor: [[Dale Van Every]], ''The Disinherited''
* Dobry Indianin powinien umieć się wyżywić, jedząc wszystko, co nie zje go pierwsze.
* Historycznie, wszyscy Indianie byli marginalizowani, politycznie zwalczani, kulturowo alienowani, społecznie znienawidzeni i deprecjonowani. Z tego powodu organizujemy się, aby nikt nie był marginalizowany i eksploatowany. Równość i poszanowanie praw człowieka to dla nas sprawa priorytetowa.
** Autor: [[Evo Morales Ayma]], lewica.pl, 29 października 2006
* Indianie dostosowują się, dostrajają do harmonii natury.<br />Biali przestrajają otaczający świat tak, by grał w ich własnym rytmie.
** Autor: [[Paulo Coelho]], ''[[Weronika postanawia umrzeć]]''
* Indianin nigdy nie upiększa. Opisuje świat takim, jakim go widzi. Ale nikt inny na całym świecie nie potrafi świata bardziej u d r a m a t y z o w a ć{{rozstrzelony|udramatyzować}}. Indiańskie Opowieści ''ociekają krwią'', której było raptem dwie krople, ''ciągną się miesiącami'', które naprawdę trwały tylko kilka dni, ''przerażają śmiertelnie'', choć to nie był żaden ''potwór'' tylko stary wyleniały jaguar, lekko kulawy i ślepy na jedno oko.<br />Dlaczego?<br />Nie wiem. Po tylu latach spędzonych wśród Indian ciągle nie wiem. I wciąż próbuję zgłębić tę Tajemnicę.
** Autor: [[Wojciech Cejrowski]], ''[[Gringo wśród dzikich plemion]]''
* W imię Boga popełniono wiele poważnych grzechów przeciwko rdzennym mieszkańcom Ameryki. Uznali to moi poprzednicy, powiedziała to CELAM, Rada Biskupów Ameryki Łacińskiej, i ja też pragnę powiedzieć. Tak jak święty Jan Paweł II – cytuję jego słowa – proszę, aby Kościół „uklęknął przed obliczem Boga i błagał o przebaczenie za dawne i obecne grzechy swoich dzieci”. I chcę wam powiedzieć, chciałbym to stwierdzić bardzo jasno, tak jak to uczynił Jan Paweł II: pokornie proszę o przebaczenie, nie tylko win samego Kościoła, ale także przepraszam za zbrodnie przeciwko ludności tubylczej podczas tak zwanego podboju Ameryki.
** Autor: [[Franciszek (papież)]]
** Źródło: [http://wyborcza.pl/1,75477,18341232,franciszek-wy-najpokorniejsi-najbardziej-wyzyskiwani-najbiedniejsi.html#BoxGWImg pełna treść wystąpienia na kongresie ruchów ludowych w Boliwii, wyborcza.pl, 10 lipca 2015]
* W więziach społecznych tubylców musi być coś wyjątkowo pociągającego i znacznie lepszego od wszystkiego, czym my sami się szczycimy, bowiem tysiące Europejczyków stało się Indianami, nie ma zaś choćby jednego przypadku, aby któryś z Indian został z własnego wyboru Europejczykiem.
'''Zobacz też:'''
* [[Przysłowiaprzysłowia indiańskie]]
|
