Étienne de La Boétie: Różnice pomiędzy wersjami
Usunięta treść Dodana treść
Plik |
lit., drobne merytoryczne, drobne redakcyjne |
||
Linia 12:
* Czyż nie sądzicie, że żaden ptak nie łapie się szybciej na wabik ani żarłoczna ryba na haczyk, niż dają się znęcić wszyscy ci ludzie, którzy przystają na niewolę, gdy tylko zasmakują odrobiny zbytku?
* Do natury człowieka należy
* Jest doprawdy czymś zdumiewającym – a przecież tak powszechnym, że wypada raczej zgrzytać zębami niż się dziwić – widzieć milion ludzi haniebnie podporządkowanych, dźwigających jarzmo, nie dlatego, że zmusiła ich do tego jakaś przemożna siła, lecz dlatego, że ulegli fascynacji i oczarowaniu imieniem jednego, którego nie powinni się bać, ponieważ jest sam, ani kochać ponieważ jest wobec nich nieludzki i okrutny. Na tym polega wszakże słabość ludzi: zmuszani do podlegania i kunktatorstwa, tracą ducha.
* (…) jest skrajną niedolą poddaństwo jednemu panu, którego dobroci nie można nigdy być pewnym i któremu władza umożliwia bycie niegodziwym, kiedy tylko zechce. Co do podlegania kilku panom – oznacza to tylko pomnożoną niedolę.
* Jednej z dwu rzeczy trzeba bowiem do tego, aby ludzie, o ile są ludźmi dali się zniewolić: przymusu albo oszustwa.
Linia 32:
* Pierwszą przyczyną dobrowolnej niewoli jest przyzwyczajenie.
* Tyrana nie musimy zwalczać ani zabić. Unicestwi się sam, byleby tylko kraj nie chciał mu dłużej służyć. Nie chodzi o to, by czegoś go pozbawić, ale o to, by niczego mu nie dawać. Nie trzeba,
|