Theodor Adorno: Różnice pomiędzy wersjami
Usunięta treść Dodana treść
Często przypisywany mu cytat o rzeźniach jest nieprawdziwy (bit.ly/2ujKfJl) |
+Filozofia nowej muzyki |
||
Linia 1:
[[Plik:AdornoHorkheimerHabermasbyJeremyJShapiro2.png|mały|<center>Theodor Adorno po prawej</center>]]
'''[[w:Theodor Adorno|Theodor Adorno]]''' (1903–1969) – niemiecki filozof, socjolog i muzykolog, jeden z założycieli szkoły frankfurckiej.
==''Filozofia nowej muzyki''==
<small>(PIW, Warszawa 1974, tłum. Fryderyka Wayda)<small>
* Dodekafonia jest równie polemiczna jak dydaktyczna. Jej polemiczność jednak dotyczy obecnie już zupełnie innych problemów niż te, które niegdyś zmobilizowały nową muzykę przeciw muzyce powagnerowskiej — a więc nie dotyczy już autentyczności i nieautentyczności, patetyczności i rzeczywistości, „absolutności“ i programowości, lecz utrzymania standardów technicznych w obliczu nadciągającego barbarzyństwa. Jeśli dodekafonia postawi tamę temu barbarzyństwu, to już uczyni dosyć, choćby sama nie dotarła do krainy wolności. Pokaże przynajmniej, jak można się z barbarzyństwem nie solidaryzować — chociaż wobec powszechnego już dziś solidaryzmu nawet i jej wskazówki mogą zostać nadużyte w imię solidaryzowania się. Mimo wszystko jednak dodekafonia, ten niemiłosierny Samarytanin, podeprze swym mocarnym ramieniem walące się doświadczenie muzyczne.
** Źródło: s. 162.
* Dydaktyczny, wzorcowy charakter późnych dzieł Schönberga jest zgodny z najgłębszą istotą dodekafonii. Kodeks norm dodekafonicznych to bynajmniej nie sławiona ziemia obiecana obiektywizmu, lecz tylko szkolne sito, przez które musi przejść wszelka muzyka, by uniknąć zgubnej przypadkowości. Křenek słusznie porównywał dodekafonię do reguł kontrapunktu ścisłego, wyabstrahowanych niegdyś przez Palestrinę i będących do dziś najlepszą szkołą kompozycji. W porównaniu tym tkwi również lekarstwo na normatywne pretensje dodekafonii. Tym, co różni reguły dydaktyczne od norm estetycznych, jest niemożliwość ich konsekwentnego stosowania.. Niemożliwość ta jest dla ucznia bodźcem do wysiłków. wysiłki te muszą się zakończyć niepowodzeniem i wtedy reguły trzeba z powrotem zapomnieć, a wydadzą owoce.
** Źródło: s. 160-161.
* Jako artysta Schönberg przywraca ludziom wolność sztuki. Kompozytor-dialektyk unieruchamia dialektykę.
** Źródło: s. 169.
==''Minima Moralia, Refleksje z poharatanego życia''==
<small>(WL, Kraków 1999, tłum. Małgorzata Łukasiewicz)</small>
| |||