Gabinet doktora Caligari: Różnice pomiędzy wersjami

Usunięta treść Dodana treść
drobne redakcyjne, drobne techniczne, formatowanie
 
Linia 1:
[[Plik:Cabinet of Dr Caligari 1920 Lobby Card.jpg|mały|<center>''GabinetKadr doktoraz Caligari''filmu</center>]]
'''''[[w:Gabinet doktora Caligari (film 1920)|Gabinet doktora Caligari]]''''' (niem. ''Das Cabinet des Dr. Caligari'') – niemiecki [[film]] niemy z 1920 roku, wyreżyserowany przez Roberta Wiene. Autorami scenariusza są Carl Mayer i Hans Janowitz.
 
==O ''Gabinecie doktora CaligariegoCaligari''==
* ''Gabinet doktora Caligari'' to kluczowa pozycja wśród dziwnych, fantastycznych filmów, które tak licznie powstawały w Niemczech w latach 20. i niesłusznie kojarzone były z ruchem ekspresjonizmu w sztuce. O ile większość filmów w pierwszych dwóch dziesięcioleciach rozwoju kina utrzymana była w stylu "okna„okna na świat"świat” braci LumiereLumière, gdzie zarówno fikcyjne, jak i dokumentalne historie przedstawiono w sposób poruszający emocjonalnie, co pozwalało widowni zapomnieć, że znajduje się w kinie, ''Gabinet'' wraca do maniery Georges'aGeorges’a Melies, prezentując stylizowane, magiczne efekty teatralne, które wyolbrzymiają lub karykaturują rzeczywistość. W tym filmie oficjele siedzą na śmiesznie wysokich stołkach, na ścianach i twarzach kładą się cienie, w całej scenografii przeważają postrzępione formy, plenery są ewidentnie malowane, a nierealistyczne horyzonty i sposób gry odznaczają się niezwykle przesadną stylizacją.
** Autor: Kim Newman, ''Gabinet doktora Caligari'', w: ''1001 filmów, które musisz zobaczyć'' pod red. Stevena Jaya Schneidera, wyd. ELIPSAElipsa, Warszawa 2004, ISBN 83-7265-062-4, tłum. zespół, s. 36.
 
* Nakręcony osiemdziesiąt pięć lat temu ''Gabinet doktora Caligari'' mógłby pozostać w historii kina tylko jako film, który zapoczątkował niemiecki ekspresjonizm i skierował sztukę filmową na nowe tory rozwoju. Jego sławę zwiększyło jednak wykreowanie postaci charyzmatycznej, doktora Caligari, której symboliczne znaczenie ujawnili późniejsi interpretatorzy.
** Autor: [[Grażyna Stachówna]], ''Władcy wyobraźni. Sławni bohaterowie filmowi'', Wydawnictwo Znak, Kraków 2006, ISBN 8324007113, s. 131.
 
* O niemieckim ekspresjonizmie mówi się często używając zawiłych terminów i groźnie brzmiących nazwisk. Tymczasem, aby zrozumieć - i poczuć - niemiecki ekspresjonizm, wystarczy obejrzeć właśnie ''Gabinet doktora Caligari''. Takie sceny jak wizyta doktora w ratuszu miejskim (bezradność bohatera podkreślająca odrealnione dekoracje), przebudzenie somnambulika Cesara (czarno-biały makijaż aktora, nagłe otwarcie diabolicznie błyszczących oczu) albo zakradanie się Cesara do łóżka Jane (morderca niczym cień "odrywa„odrywa się"się” nagle z ciemności i rzuca ku bohaterce). Zwróćmy też uwagę, w których momentach filmu łagodnieją ostre kąty dekoracji - może się to okazać kluczem do zrozumienia filmu i spinającej go niejasnej klamry.
** Autor: [[Bartłomiej Paszylk]], ''Leksykon filmowego horroru'', Instytut Wydawniczy Latarnik, Michałów-Grabina 2006, s. 10.
 
* Zdaniem niemieckiego historyka i teoretyka kina, Siegfrieda Kracauera, film miał zapowiadać epokę nazizmu właśnie poprzez historię tytułowego doktora Caligariego, hipnotyzującego somnambulika Cezara i zmuszającego go do zbrodni. W istocie dzieło Roberta Wiene, który przeszedł do historii kina tym jednym tytułem, sugestywnie stwarza atmosferę niepokoju i zagrożenia, co odzwierciedlało kondycję psychiczną społeczeństwa niemieckiego po przegranej I wojnie światowej.
** Autor: Jan F. Lewandowski, ''Wielkie kino. 150 filmów, które musisz zobaczyć'', wyd. Videograf II, Chorzów 2006, ISBN 83-7183-394-6, s. 10.