Brygada Świętokrzyska: Różnice pomiędzy wersjami
Usunięta treść Dodana treść
- dubel, uzupełnienie |
nowe cytaty |
||
Linia 23:
* Na stosunek ludności cywilnej do Brygady rzutowały przede wszystkim rekwizycje, które – według opinii akowskich bardzo często połączone były z rabunkami: „Stosunek ludności cywilnej do oddz[iałów] NSZ jest wyraźnie wrogi ze względu na przeprowadzane bezwzględne rekwizycje żywności i zdarzające się przy tym rabowanie ubrań i bielizny”. Nie ułatwiał sytuacji także fakt, że rekwizycje przeprowadzano również u akowców, a czasami zabierano zapasy przygotowane dla oddziałów AK. Niewiele lepiej oceniana była Brygada przez dawnych towarzyszy broni, którzy zgodnie z umową scaleniową z 7 marca 1944 r. znaleźli się w szeregach AK.
** Autor: [[Czesław Brzoza]] [http://bazhum.muzhp.pl/media//files/Pamiec_i_Sprawiedliwosc/Pamiec_i_Sprawiedliwosc-r2004-t3-n1_(5)/Pamiec_i_Sprawiedliwosc-r2004-t3-n1_(5)-s221-274/Pamiec_i_Sprawiedliwosc-r2004-t3-n1_(5)-s221-274.pdf ''Od Miechowa do Coburga: Brygada Świętokrzyska Narodowych Sił Zbrojnych w marszu na zachód''], „Pamięć i Sprawiedliwość”, 3, 2004, nr 1 (5), s. 226–227.
* Najprościej porównać jej sytuację do Rosyjskiej Armii Wyzwoleńczej (ROA) gen. Andrieja Własowa. Dostrzegam w tym jednak zasadniczy problem: własowcy chcieli obalić zbrodniczy reżim komunistyczny w ZSRR, natomiast umowa Brygady Świętokrzyskiej z Niemcami stała w sprzeczności z polityką legalnego polskiego rządu na uchodźstwie. W przeciwieństwie do władz radzieckich miał on charakter demokratyczny i nie było powodów, by go zwalczać.
** Autor: [[Jiří Friedl]], [http://wyborcza.pl/alehistoria/7,162654,23116267,czeski-historyk-zolnierze-brygady-swietokrzyskiej-nsz-byli.html ''Czeski historyk: Żołnierze Brygady Świętokrzyskiej NSZ byli dla czeskiego ruchu oporu kolaborantami'', „Ale Historia”], wyborcza.pl, 12 marca 2018.
** Zobacz też: [[w:Własowcy|własowcy]]
* Należy mocno wątpić w prawdziwość pojawiających się we wspomnieniach żołnierzy Brygady Świętokrzyskiej i późniejszej literaturze informacji o przyłączeniu się polskiej formacji do czeskich powstańców w Pilźnie i w jej ścisłe kontakty z czeskim ruchem oporu. Przypadek własowców, którzy w maju 1945 r. podjęli próbę przejścia na stronę powstańców w Pradze, to modelowy przykład, jak mogło się to skończyć. (…) Zachowała się relacja jednego z ważniejszych czeskich partyzantów z Pilzna Aloisa Petáka, później oficera kontaktowego przy sztabie Brygady Świętokrzyskiej, który nie wspomina o jakichkolwiek kontaktach z Polakami. Z jego relacji ewidentnie wynika, że główne siły czeskiego ruchu oporu o Brygadzie Świętokrzyskiej w ogóle nic nie wiedziały. A fakt, że Polakom towarzyszyła grupa niemieckich oficerów i podoficerów, wykluczał możliwość wtajemniczenia ich w przygotowania do powstania. Uważali Brygadę za formację kolaboracyjną.
** Autor: [[Jiří Friedl]], [http://wyborcza.pl/alehistoria/7,162654,23116267,czeski-historyk-zolnierze-brygady-swietokrzyskiej-nsz-byli.html ''Czeski historyk: Żołnierze Brygady Świętokrzyskiej NSZ byli dla czeskiego ruchu oporu kolaborantami'', „Ale Historia”], wyborcza.pl, 12 marca 2018.
* Niemcy (…) cały czas nalegali, aby włączyć Brygadę Świętokrzyską jako polską jednostkę do Waffen SS. Polacy nie wyrazili na to zgody, mieli bowiem świadomość, że Niemcom zależy głównie na propagandowym wykorzystaniu tego faktu, co zaszkodziłoby sprawie polskiej.
Linia 28 ⟶ 35:
* Niemcy zgadzali się utrzymywać żołnierzy Brygady, ale nie za wszelką cenę. Jak pisał Czesław Brzoza, ta kuratela nie była zbyt uciążliwa.
**
* Początek ofensywy sowieckiej w styczniu 1945 r. zaskoczył Brygadę Świętokrzyską. Jej dowództwo nie dysponowało bowiem planem ewakuacji na wypadek wkroczenia Armii Czerwonej i zmuszone było improwizować. 14 stycznia w rejonie Pogwizdowa przesuwające się na zachód oddziały Brygady Świętokrzyskiej stoczyły ciężką walkę z batalionem Wehrmachtu. Po nieudanej próbie przekroczenia Pilicy płk „Bohun” musiał nawiązać kontakt z dowództwem niemieckiej obrony: zawarto rozejm i uzyskano pozwolenie na przejście przez most w okolicy Żarnowca. W zamian Brygada zwolniła kilkunastu niemieckich jeńców. Przeprawa odbyła się pod ogniem sowieckich czołgów i artylerii.
Linia 42 ⟶ 49:
** Autor: [[Andrzej Friszke]], [http://szukaj.wyborcza.pl/Archiwum/1,0,122158,19930424RP-DGW,NSZ__proces_poszlakowy,.html ''NSZ – proces poszlakowy (zapis dyskusji)'', „Gazeta Wyborcza”, 24 kwietnia 1993]
* W Czechach dowództwo Brygady skorzystało z niemieckiej propozycji i do ośrodków SD-Abwehry skierowało na kursy około stu ludzi. Program zajęć opracowali czołowi specjaliści od wywiadu i dywersji
** Autor: [[Rafał Wnuk]], [http://wyborcza.pl/alehistoria/1,121681,19518952,brygada-swietokrzyska-zaklamana-legenda.html ''Brygada Świętokrzyska. Zakłamana legenda'', „Ale Historia”], wyborcza.pl, 25 stycznia 2016.
* W jednym z raportów AK czytamy: „Oddział ten [Brygada Świętokrzyska] jest dobrze uzbrojony i wyszkolony. Ćwiczy i obozuje niemal na oczach Niemców, którzy nie atakują go. Gdzie indziej kielecka AK informowała: Stosunek ludności cywilnej do oddziałów NSZ jest wyraźnie wrogi, ze względu na rekwizycje żywności i zdarzające się przy tym rabowanie ubrań i bielizny”. Akowców szczególnie oburzał fakt, że członkowie Brygady, podszywając się pod żołnierzy AK, przywłaszczali sobie zmagazynowaną dla nich żywność. Dopuszczała się tego formacja, która odmówiła wystąpienia przeciwko Niemcom w ramach akcji „Burza”.
** Autor: [[Rafał Wnuk]], ''Brygada Świętokrzyska. Zakłamana legenda'', „Ale Historia” nr 4, 25 stycznia 2016.
| |||