Miejsce Odosobnienia w Berezie Kartuskiej

Miejsce Odosobnienia w Berezie Kartuskiej – obóz odosobnienia zorganizowany i prowadzony przez władze II Rzeczpospolitej w Berezie Kartuskiej, istniejący w latach 1934–1939. Powstał w celu izolowania oraz psychicznego i fizycznego udręczenia przeciwników politycznych sanacji, m.in. endeków, komunistów, ludowców, a także nacjonalistów ukraińskich. Do obozu osadzeni trafiali na podstawie decyzji administracyjnej (bez sankcji sądowej), bez możliwości stosowania środka odwoławczego. Stałym elementem traktowania więźniów było stosowanie tortur.

• Bereza Kartuska miała jeden cel - złamać psychicznie osadzonych tak, aby już nigdy nie sprzeciwiali się władzom państwowym. Zakładano, że wystarczą na to trzy miesiące, ale wobec opornych można było przedłużać pobyt. Fizyczne znęcanie się poprzez bicie stosowano w Brześciu w nielicznych przypadkach - w Berezie Kartuskiej stało się ono codziennością.
  • Autor: Andrzej Garlicki, Bereza, polski obóz koncentracyjny, wyborcza.pl, 19 kwietnia 2008

• Chciałbym raz usłyszeć uzasadnienie prawne Berezy. Art. 97 i 98 Konstytucji są z nią sprzeczne. Kodeks Karny obozów izolowanych nie przewiduje.Koncepcja obozów koncentracyjnych powstała w dobie wojny światowej, rząd sowiecki zastosował ją w okresie wojny domowej, faszyzm rozwinął ją w tempie błyskawicznymi uczynił z niej instytucję stałą, stałe narzędzie rządzenia. Panowie ulegliście czarowi naśladownictwa.
  • Autor: Mieczysław Niedziałkowski, Fragment wystąpienia w Sejmie RP posła Niedziałkowskiego (PPS) w sprawie utworzenia i funkcjonowania obozu odosobnienia w Berezie Kartuskiej (1935), [w:] Wojciech Śleszyński (Białystok), Aspekty prawne utworzenia obozu odosobnienia w Berezie Kartuskiej i reakcje środowisk politycznych. Wybór materiałów i dokumentów, s. 273-274.