Obóz Narodowo-Radykalny: Różnice pomiędzy wersjami
Usunięta treść Dodana treść
drobne merytoryczne, sortowanie |
red., format |
||
Linia 1:
'''[[w:Obóz Narodowo-Radykalny|Obóz Narodowo-Radykalny]]''' –
* Była to ideologia socjalnarodowa, jak określali ją sami twórcy. (…) Ustrój ten przewidywał zlikwidowanie różnic klasowych, a na to miejsce zjednoczenie całego narodu wokół ideologii Organizacji Wewnętrznej [ONR „ABC”]. Jednym z najważniejszych punktów programu OW było wyeliminowanie i likwidacja mniejszości narodowych. Za mniejszości najbardziej niebezpieczne i wrogie uznano Niemców, Ukraińców i Żydów. (…) Mieli być ustawowo wysiedleni poza granice, a jednostki znane z działalności na szkodę narodu miały być zlikwidowane.
** Autorka: [[Lucyna Kulińska
** Źródło: Lucyna Kulińska, Mirosław Orłowski, Rafał Sierchuła, ''Narodowcy. Myśl polityczna i społeczna Obozu Narodowego w Polsce w latach 1944–1947'', Warszawa-Kraków 2001.
* Do Organizacji Polskiej przyjmowano ludzi, którzy zasłużyli się w organizacjach zewnętrznych. Wymagany był cenzus czystości rasowej polskiej do czwartego pokolenia i wysoki poziom moralny w życiu prywatnym. Za ujawnienie istnienia organizacji przewidywano, nawet po latach, karę śmierci. Sprawy te normował statut Organizacji Polskiej. Celem Organizacji Polskiej było konsolidowanie elit narodowego rodowodu w celu przejęcia władzy w państwie i zorganizowania życia podług wytycznych ideowych zawartych w deklaracji ONR z kwietnia 1934 roku. Ideologia, jaką kierowała się OP, zbieżna była z nurtem nacjonalistycznym, zakładała silne związki z kościołem katolickim, wychowanie młodzieży w duchu narodowym, wyeliminowanie obcego kapitału, usunięcie z Polski mniejszości żydowskiej, czystość rasową. U jej podstaw leżała koncepcja narodowo-katolickiej Wielkiej Polski, której twórcą był Roman Dmowski. Swoje kredo polityczne OP wyłożyła w deklaracji ideowej ONR z kwietnia 1934 roku. Do 1939 roku na łamach prasy narodowo-radykalnej trwał proces tworzenia koncepcji zmierzającej do stworzenia w pełni alternatywnego modelu państwa narodowego dla spełnienia misji dziejowej narodu polskiego, tj. zbudowania wielkiego i potężnego państwa.
** Autor:
** Źródło: L. Kulińska, M. Orłowski, R. Sierchuła, ''Narodowcy. Myśl polityczna i społeczna obozu narodowego w Polsce w latach 1944–1947'', Warszawa-Kraków 2001, s. 134.
* Istotniejsze znaczenie miało podjęcie 14 kwietnia 1934 r. działalności przez Obóz Narodowo-Radykalny (ONR), wzorujący się, zarówno jeśli chodzi o program, jak i działalność, na rozwiązaniach faszystowskich. Wśród jego twórców znajdowali się głownie działacze warszawscy, m.in. Jan Mosdorf, Henryk Rossman, Bolesław Piasecki, Tadeusz Gluziński i Jan Jodzewicz. Odrzucali oni tradycyjne wzorce działalności, np. parlamentarnej, na rzecz „akcji bezpośredniej”, zaostrzenia walki z żydostwem, komunizmem i masonerią. Podkreślając wyjątkowe znaczenie katolicyzmu, narodu i państwa, opowiadali się za tworzeniem zhierarchizowanych struktur organizacyjnych i społecznych, domagali się zdecydowanego rozwiązania problemu mniejszości narodowych.
** Autor: [[Czesław Brzoza]], ''Polska w czasach niepodległości i II wojny światowej (
* Kierownicze stanowiska w państwie mogliby obejmować wyłącznie członkowie Organizacji Wewnętrznej [ONR „ABC”] potrafiący udowodnić czysto polskie, w sensie rasowym, pochodzenie cztery pokolenia wstecz. Oni mieli decydować o selekcji ludzi na wyższe stanowiska i tworzeniu z nich elitarnej hierarchii. W przyszłym państwie nie było mowy o uznawaniu jakiejkolwiek partii, stowarzyszenia czy organizacji społecznej. Nie zamierzano też tolerować rozwoju społecznego czy kulturalnego innych narodowości.
** Autor:
** Źródło: Lucyna Kulińska, Mirosław Orłowski, Rafał Sierchuła, ''Narodowcy. Myśl polityczna i społeczna Obozu Narodowego w Polsce w latach 1944–1947'', Warszawa-Kraków 2001.
Linia 37:
* Program ONR był bliski pod wieloma względami programowi OWP, co uwydatniało się szczególnie w odniesieniu do koncepcji polityczno-ustrojowych. Znacznie dalej natomiast odbiegał od programu SN, aczkolwiek istniejące rozbieżności dotyczyły raczej kwestii drugorzędnych.
**
▲** Źródło: [http://rcin.org.pl/Content/51995/WA303_71196_A507-DN-R-8-3_Majchrowski.pdf J.M. Majchrowski, ''Obóz Narodowo-Radykalny - okres działalności legalnej'', „Dzieje Najnowsze”, 8, 1976, nr 3, s. 64].
* Skrajna prawica nacjonalistyczna w Polsce nie była obozem jednolitym. (
**
▲** Źródło: [http://rcin.org.pl/Content/47717/WA303_63848_A507-DN-R-23-2_Landau-Czajka.pdf ''Naród i państwo w publicystyce polskiej skrajnej prawicy nacjonalistycznej lat 1926-1939'', „Dzieje Najnowsze”, 23, 1991, nr 2, s. 59 i n].
* Szczyt powstawania polskich grup faszystowskich przypadał na rok 1926. W maju tego roku ukazuje się pierwszy numer „Faszysty Polskiego”, będącego organem prasowym Stronnictwa Faszystów Polskich (które istniało między majem a wrześniem 1926 r.). Jednakże pierwszym ugrupowaniem politycznym była utworzona w 1924 roku, z inspiracji tajnej i hierarchicznej organizacji Związku Rycerzy Prawa, Wojskowa Organizacja Faszystów Polskich (która w 1925 r. przekształciła się w Polską Organizację Faszystów mając przybrać kształt partii politycznej). (
** Autor: Arkadiusz Meller, recenzja pracy O. Grotta, ''Faszyści i narodowi socjaliści w Polsce'', Kraków 2007,
** Źródło: [https://repozytorium.umk.pl/bitstream/handle/item/861/1400%2CMeller.pdf?sequence=1 „Historia i Polityka”, 2009, nr 1 (8), s. 222].
* W atmosferze fermentu ideowego „młodzi” działacze przedstawili strategię nowej myśli nacjonalistycznej. Dla „młodych” postawa niezgody na panujące w Polsce stosunki afirmowała diagnozę potrzeby dokonania przewrotu, prawdziwej głębokiej rewolucji rozegranej na dwóch płaszczyznach: duchowej – w wymiarze osobistym każdego Polaka i narodowej – regulującej sprawy społeczne. (
**
▲** Źródło: [http://apcz.umk.pl/czasopisma/index.php/HiP/article/view/7837/7049 ''Rewolucja na prawicy. Działalność Obozu Narodowo-Radykalnego w Wilnie w latach 1934-1938'', „Historia i Polityka”, 2008, t. 7, s. 79].
* Wzdrygniesz się, tylu na jednego. Ta krew tak niepokojąco jakoś wygląda. (…) Nie przejmuj się widokiem krwi – bij, bij zawsze i wszędzie, bij tym, co ci pod rękę wpadnie, bij, czym najlepiej się bije.
|