Stefan Rowecki: Różnice pomiędzy wersjami

==O Stefanie Roweckim==

* Był dowódcą, któremu można było ufać, którego można było kochać i który wiedział, do czego prowadzi. (…) Wiedział czego chce, miał swą koncepcję i umiał ją realizować. Za to, jak decydował, brał całkowitą odpowiedzialność. Rozmawiając z nim lub otrzymując rozkaz każdy z nas musiał czuć, że za zewnętrznym słowem decyzji lub rozkazu kryje się siła, która przez cały czas wykonywania zleconego zadania nie zmieni się. To był jego wkład w życie narodu walczącego o swą wolność.

** Źródło: ''Stefan Rowecki w relacjach'', [[Tomasz Szarota]], redakcja naukowa, op. cit., s. 205.

 

* Do planowania powstania powszechnego przywiązywał Rowecki wielką wagę. Akt ten miałby być rehabilitacją klęski kampanii wrześniowej, a powszechny zryw powstańczy miałby przywrócić wiarę we własne siły i wolność Krajowi.

** Źródło: ''Stefan Rowecki w relacjach'', [[Tomasz Szarota]], redakcja naukowa, op. cit., s. 208.

 

* Gen. „Grot” uważał, że wolność utraconą w przegranej wojnie można odzyskać tylko w walce. Niewolę i jej skutki, wyrażające się w kompleksie niższości, bierności i gromadzeniu się jadu niewyładowanej nienawiści, można przekreślić jedynie przez czynną walkę. Nikt nam wolności nie zwróci, musimy ją sami dla siebie wywalczyć. By walkę tę wygrać i w przyszłości utrzymać niepodległość „Polska musi stać się tak silna, by jej nie mogła grozić katastrofa podobna do września 1939 roku”. Siła Polski opierać się musi na jej atrakcyjności dla szerokich mas chłopskich i robotniczych oraz narodów międzymorza. Polska musi wydobyć z siebie własne wartości moralne, umysłowo – kulturalne i własny dynamizm. Musi stać się ośrodkiem siły. A źródłem tej siły nie może być tylko siła fizyczna, jest to dzisiaj niewystarczające. Musi stać się ośrodkiem siły moralnej, siły duchowej.

** Źródło: ''Stefan Rowecki w relacjach'', [[Tomasz Szarota]], redakcja naukowa, op. cit., s. 204.

 

* Himmler zażądał od Roweckiego, by jako pierwszy Dowódca Armii Krajowej, człowiek o wielkim autorytecie w Kraju, podpisał odezwę do walczącej Warszawy z wezwaniem do zaprzestania walki. Rowecki odmówił i za odmowę został rozstrzelany. Dlatego śmierć jego pokryto tajemnicą. Tajemnicę tę utrzymano nawet wtedy, gdy dowództwo Armii Krajowej po poddaniu Warszawy było w rękach Niemców. Ostatnie chwile życia twórcy Armii Krajowej splotły się z Powstaniem Warszawskim, ze szczytowym momentem bojowym wielkiej epopei Polski Podziemnej.

** Źródło: ''Stefan Rowecki w relacjach'', [[Tomasz Szarota]], redakcja naukowa, op. cit., s. 299.

** Zobacz też: [[Heinrich Himmler]], [[Warszawa]]

 

* Już w 1941 roku „Grot” przedstawił Naczelnemu Wodzowi plan powstania powszechnego, zawarty w meldunku nr 54/41. Stosownie do sytuacji, jaka wyłoniła się po uderzeniu Niemców na ZSRR, „Grot” opracował nową wersję wystąpienia powszechnego w Kraju i ujął ją w meldunku nr 154/42. Studium KG AK prowadząc pod kierunkiem „Grota” prace ramach planu powstania powszechnego przewidywało akcje dywersyjne pod pseudonimem „Bariera” na komunikacje niemieckie. Akcja dywersyjna „Bariera” nie została wykonana w planowanych uprzednio rozmiarach, ale elementy obu planów powstania były adoptowane przez Studium Inwazji Naczelnego Dowództwa Zjednoczonych Sił Ekspedycyjnych (gen. Eisenhowera), Inwazji z podstawy wyjściowej na Bałkanach we współpracy z Naczelnym Wodzem gen. Sikorskim i AK. W 1944 roku alianci zrezygnowali z inwazji na Bałkanach, wtedy komendant AK włączył dywersję „Bariera” do planu „Burza”.

** Źródło: ''Stefan Rowecki w relacjach'', [[Tomasz Szarota]], redakcja naukowa, op. cit., s. 182.

** Zobacz też: [[Władysław Sikorski]], [[Dwight Eisenhower]], [[Burza]], [[Bałkany]]

 

* Rowecki wychował żołnierzy Armii Krajowej w zasadach „zaciętej i ofiarnej walki”. Tej pełnej zdecydowania bojowego postawy nie zmienił do końca swego dowodzenia, do chwili aresztowania go przez Gestapo.

** Źródło: ''Stefan Rowecki w relacjach'', [[Tomasz Szarota]], redakcja naukowa, op. cit., s. 173.

** Zobacz też: [[Armia Krajowa]], [[gestapo]]

 

* Rowecki budował Armią Krajową i kierował nią z niezłomną siłą swej energii, z wiernością dla naczelnego wodza – odzyskania niepodległości, z głębokim zrozumieniem spraw społecznych, ze znajomością zagadnień ustroju demokratycznego. Był przekonany, że żołnierz Armii Krajowej zarówno w swej konspiracyjnej walce, jak i w końcowej akcji bojowej, będzie miał za sobą cały naród. Według Roweckiego bojowa działalność dywersyjna Armii Krajowej poza zadawaniem strat i szkód nieprzyjacielowi spełnia dwa zadania: po pierwsze – daje niezbędną zaprawę bojową zarówno żołnierzowi konspiracyjnemu, jak i kadrze przyszłych dowódców powstańczych; po drugie – utrzymuje społeczeństwo w napięciu walki, która nie powinna ustawać, a nawet musi stopniowo nasilać się, aby w końcowej fazie wojny przejść w jawną walkę powstańczą.

** Źródło: ''Stefan Rowecki w relacjach'', [[Tomasz Szarota]], redakcja naukowa, op. cit., s. 173.

 

* Rowecki był interesujący w dyskusji. Władał znakomicie piórem. Ta właśnie umiejętność posługiwania się słowem, które posłusznie oddawało każdy odcień jego myśli, stanowiła jeden z uroków tego człowieka. Do pracy w zespole prowadzonej pod jego kierownictwem, szczerze byliśmy wszyscy przywiązani. Stanowiła trwały i wartościowy dorobek dowództwa Armii Krajowej. Rowecki był twórcą i budowniczym Armii Krajowej. Tak bowiem należy z całkowitą odpowiedzialnością określić jego rolę w dorobku wojskowym Kraju. On jeden i tylko on jeden mógłby powiedzieć o sobie: „Armia Krajowa – to ja”.

** Źródło: ''Stefan Rowecki w relacjach'', [[Tomasz Szarota]], redakcja naukowa, op. cit., s. 296.

 

* Rowecki zarządził wówczas wzmożenie dywersji na Zamojszczyźnie i zasilenie bronią, sprzętem i specjalistami partyzantki, która tam powstała. Pierwsze działania zostały wykonane w noc sylwestrową (1942/1943). Między innymi wysadzono wtedy cztery mosty, wykolejono dwa pociągi, zerwano tory, zniszczono urządzenia stacyjne i telekomunikacyjne oraz podpalono wysiedlane wsie, przeznaczone dla osadników niemieckich. Wydaliśmy wtedy pierwszy nasz komunikat. Gdy wyłoniło się pytanie, jak go podpisać, „Grot” odpowiedział prawie bez namysłu: – Wszystko jedno! Podpiszcie na przykład – Kierownictwo Walki Konspiracyjnej.

** Opis: o akcji „Wieniec II”, noszącej też nazwę „Odwet za Zamojszczyznę”, przeprowadzonej przez oddziały Kedywu KG AK w nocy z 31 grudnia 1942 na 1 stycznia 1943.

** Źródło: ''Stefan Rowecki w relacjach'', [[Tomasz Szarota]], redakcja naukowa, op. cit., s. 37.

** Zobacz też: [[Zamość]]

 

* Tak więc nie było mu dane wziąć udziału do końca w pracy, którą kierował od jej początków. Zginał z ręki niemieckiej w chwili, gdy żołnierze jego na barykadach Warszawy stali w walce powstańczej, o której Rowecki myślał zawsze, jak o koronie swego dzieła, dzieła dowódcy Armii Krajowej.

** Źródło: ''Stefan Rowecki w relacjach'', [[Tomasz Szarota]], redakcja naukowa, op. cit., s. 172.

 

 

* Z rozkazów Roweckiego, z jego wypowiedzi, z jego działalności dowódczej wynika, że widział on konieczność toczenia walki o wolność nawet w warunkach najtrudniejszych.

** Źródło: ''Stefan Rowecki w relacjach'', [[Tomasz Szarota]], redakcja naukowa, op. cit., s. 173.