Haiti: Różnice pomiędzy wersjami

Usunięta treść Dodana treść
nowy cytat
nowe cytaty, drobne redakcyjne
Linia 36:
** Opis: powiedzenie haitańskie, znaczy: „przykładam się”.
** Źródło: Ricardo Orizio, ''Zaginione białe plemiona'', tłum. Joanna Ugniewska i Mateusz Salwa, wyd. Czarne 2009, s. 208.
 
* Stany Zjednoczone, czułe na strategiczne znaczenie wyspy, postanowiły zabezpieczyć się przed wpływami Niemiec. Zajęły najpierw Republikę Haitańską (1915) na jej zachodzie, a potem Dominikańską (1916) na wschodzie. To była krwawa okupacja, pełna masakr. W amerykańskim obozie koncentracyjnym w Chabert w trzy lata zmarło ponad pięć tysięcy Haitańczyków, egzystujących tam w niewolniczych warunkach. Kolejne tysiące gniły w „zwykłych” więzieniach. Historyk dr Georges Michel twierdzi nawet, że Amerykanie truli osadzonych spalinami z wojskowych ciężarówek, a zwłoki porzucali na wybrzeżach na pastwę krabów. „To było Auschwitz tropików” – tak badacz scharakteryzował obóz w Chabert i ówczesną amerykańską politykę na Haiti.
** Autor: [[Adam Węgłowski]], ''Żywe trupy. Prawdziwa historia zombie'', Kraków 2016, s. 126.
** Zobacz też: [[Auschwitz]], [[USA]]
 
* Szarżować jak Polacy.
Linia 47 ⟶ 51:
* Wojskowa junta kontynuowała brutalną i dziką tradycję, przemieniając Haiti z najuboższego kraju na półkuli zachodniej w kraj najuboższy i rządzony w najokrutniejszy sposób, o największej liczbie chorych na AIDS. Większość mieszkańców nie ma dostępu do czystej wody, nie może też liczyć na właściwą obsługę medyczną. Niemal wszyscy Haitańczycy uprawiają zaledwie tyle płodów rolnych, by nie umrzeć z głodu.
** Źródło: ''Przewodnik po świecie. Ilustrowana encyklopedia geograficzna'', wyd. Przegląd, Warszawa 1998, s. 252.
 
* Wypędzeni Francuzi zmusili Haitańczyków do płacenia olbrzymich odszkodowań dla byłych plantatorów, na co zresztą haitańskie władze musiały zaciągnąć kredyty we francuskich bankach. Jeszcze sto lat temu ich regulowanie pożerało większość haitańskiego budżetu. Byli niewolnicy musieli spłacić swych dawnych właścicieli, żeby świat uznał ich wolność! O odszkodowaniach za niewolniczą pracę nikt jeszcze wtedy nie myślał. Spirala długu się nakręcała, obciążony kraj dreptał w miejscu.
** Autor: [[Adam Węgłowski]], ''Żywe trupy. Prawdziwa historia zombie'', Kraków 2016, s. 126.
** Zobacz też: [[dług]], [[niewolnictwo]]
 
* Zdesperowany Kolumb, chcąc spłacić dywidendy tym wszystkim, którzy zainwestowali w jego wyprawę, musiał więc spełnić obietnicę wypełnienia statków złotem. (…) Na Haiti, gdzie wedle jego wyobrażeń miały istnieć rozległe pola złotonośne, rozkazał wszystkim Indianom powyżej czternastego roku życia zbierać co trzy miesiące określoną ilość złota. Ci, którzy dostarczyli cenny kruszec, otrzymywali miedziane odznaki, zawieszane na szyi, zaś tym, którzy oznak nie mieli, odcinano dłonie, po czym pozostawiano ich samym sobie, aby wykrwawili się na śmierć. W okolicy jednak, oprócz niewielkich ilości złotego piasku zbieranego w strumieniach, nie było złota, wobec czego zadanie powierzone Indianom okazało się niewykonalne. Zaczęli więc uciekać, lecz zbiegów tropiono przy pomocy psów i zabijano. Choć najeźdźcy dysponowali zbrojami, muszkietami, mieczami i końmi, Arawakowie próbowali stawiać im opór. Schwytanych jeńców Hiszpanie wieszali lub palili żywcem. Arawakowie zaczęli masowo popełniać samobójstwa przy użyciu trucizny sporządzanej z manioku, zabijano też niemowlęta, aby ocalić je przed Hiszpanami. W ciągu dwóch lat, w rezultacie morderstw, okaleczeń i samobójstw, wyginęła połowa z dwustupięćdziesięciotysięcznej populacji rdzennych mieszkańców Haiti. Kiedy stało się jasne, że na wyspie nie ma już więcej złota, zmuszono Indian do niewolniczej harówki na ogromnych latyfundiach, nazwanych później ''encomiendas'', gdzie pracowali w morderczym tempie i umierali tysiącami. W roku 1515 na Haiti żyło już tylko piętnaście tysięcy Indian. W roku 1550 było ich zaledwie pięciuset. Według raportu z 1650 roku, na wyspie nie ocalał nikt spośród Arawaków lub ich potomków.
** Autor: [[Howard Zinn]], ''Ludowa historia Stanów Zjednoczonych. Od roku 1492 do dziś'', tłum. Andrzej Wojtasik, wyd. Krytyki Politycznej, Warszawa 2016, s. 31.
** Zobacz też: [[Arawakowie]], [[Krzysztof Kolumb]]
 
'''Zobacz też:'''
* [[rewolucja haitańska]]
 
{{wikisłownik|Haiti}}