Przemyślny szlachcic Don Kichote z Manchy: Różnice pomiędzy wersjami

Usunięta treść Dodana treść
Nie podano opisu zmian
Nie podano opisu zmian
Linia 21:
* Bądźmy skłonni lepszym losom zaufać.
** Postać: Cardenio
 
 
==C==
Linia 189 ⟶ 190:
=='''''Część II (Dedykacja hrabiemu De Lemos)'''''==
{{IndeksPL}}
 
==A==
* Aby prawdy dowieść, trzeba licznych dowodów za i przeciw
** Postać: Don Quijote
 
* Ach, panie! (...) Niechaj Bóg wam odpuści tę krzywdę, jaką wyrządzacie całemu światu, chcą przywrócić rozum najzabawniejszemu szaleńcowi, jaki istnieje! Zali nie widzicie, panie, że nigdy korzyść z uzdrowienia Don Kichota nie będzie tak wielka, jak uciecha z jego dziwactw?
** Postać: Don Antonio Moreno do Samsona Carrasco
 
==B==
* Bardzo się radowali, że mogą w swym zamku ugościć takiego błędnego rycerza i takiego obłędnego giermka.
==C==
** Postać: Książę i księżna
 
* Błędny rycerz bez damy jest jak drzewo bez liści, jak budynek bez fundamentu i cień bez ciała, które go rzuca.
** Postać: Don Quijote
 
* Bóg wie, czy Dulcynea istnieje na świecie, czy nie, czy jest urojona, czy nieurojona; to są sprawy, których do sedna dochodzić nie należy
** Postać: Don Quijote
 
* Bóg cierpi złych, ale nie na zawsze.
** Postać: Don Quijote
 
* Bacz, aby strach, jaki odczuwasz, nie wyskoczył ci przez usta.
** Postać: Don Quijote
 
* Bądź umiarkowany w piciu, zważywszy, że nadużycie wina ani tajemnicy, ani słowa dotrzymać nie pozwoli.
** Postać: Don Quijote
 
* Błogosławiony, który sen wynalazł, ten płaszcz, który okrywa wszystkie myśli ludzkie, pożywienie, które głód uśmierza, wodę, która pragnienie gasi, ogień, który w zimie zagrzewa, chłód, który upał łagodzi, i na ostatek pieniądz obiegowy, za który wszystko kupić można, wagę i ciężarki, które równoważą pasterza i króla, prostaka i mędrca..Jedna tylko rzecz we śnie jest zła, iż – jak słyszałem- podobny jest śmierci, bowiem niewielka jest różnica między człowiekiem śpiącym a umarłym.
** Postać: Sancho Pansa Quijote
 
* Bowiem możny, który był występny, będzie tylko wielkim przestępcą, bogacz nieszczodrobliwy będzie żebraczym skąpcem; albowiem nie posiadanie bogactw, lecz używanie ich czyni szczęśliwym
** Postać: Don Quijote
 
* Bogactwa wiele braków pokrywają
 
==C==
* Chcę byś wiedział, Sancho, że gdyby do uszu panujących dochodziła naga prawda, nieprzyodziana w pochlebstwa, inne by czasy nastały oraz inne wieki, a nie nasz, uważane byłyby za żelazne
** Postać: Don Quijote
 
* Chciwość worki dziurawi
** Postać: giermek Leśnego Rycerza
 
* Człek w pogotowiu już jest na poły zwycięzcą. Nic nie stracę, mając się na baczności.
** Postać: Don Quijote
 
* Czas odkrywa wszelkie rzeczy i każdą bez wyjątku na jaśń słońca wywodzi
** Postać: Don Quijote
 
* Cóż mi szkodzi przedstawić więcej niewłaściwości, niż słońce ma atomów
** Postać: Mistrz Piotr czyli Gineo de Pasamonte
 
* Cały ten świat pełen jest przeciwieństw i pozorów, które się zwalczają.
** Postać: Don Quijote
 
* Często za krzyżem diabeł stoi
** Postać: Sancho Pansa
 
* Człowiek dostatni zawsze wyjdzie z matni.
** Postać: Sancho Pansa
 
* Czas jest lotny i żadna przeszkoda go nie wstrzyma.
** Postać: Don Quijote
 
==D==
* Dzielne serce przeciwności przełamuje.
 
* Dobrze każe, kto dobrze żyje (...) innej teologii nie znam.
** Postać: Sancho Pansa
 
* Don Kichote mało się nie upiekł, jak to mówią, jak chleb z ciekawości
 
* Dlatego dobrze jest żyć długo, aby widzieć wiele; chociaż mówią, że kto długo żyje, wiele ma złych dni. (Sancho)
* Dlatego dobrze jest żyć długo, aby widzieć wiele; chociaż mówią, że kto długo żyje, wiele ma złych dni.
** Postać: Sancho Pansa
 
* Dulcynea jest córką swoich czynów (...) cnoty poprawiają krew i że na większy szacunek zasługuje prostaczek cnotliwy niż występny wysoko urodzony (Don Quijote)
* Dulcynea jest córką swoich czynów (...) cnoty poprawiają krew i że na większy szacunek zasługuje prostaczek cnotliwy niż występny wysoko urodzony
** Postać: Don Quijote
 
Linia 212 ⟶ 271:
* Dobremu płatnikowi nie żal zadatku
** Postać: Sancho Pansa
 
* Do krośćset, panie bakałarzu, jest czas na atakowanie, jest czas na cofanie, a nie ciągle tylko: „św. Jakubie, napieraj Hiszpanio!”. Co więcej słyszałem, i to właśnie od mojego pana, o ile sobie dobrze przypominam, że między dwoma krańcami: tchórzostwem i zuchwalstwem, w pośrodku jest odwaga.
** Postać: Sancho Pansa
 
==E==
* Dzięki protekcji i podarkom wiele zawiłych spraw szczęśliwie zakończyć można.
==F==
** Postać: Antonio Moreno
 
* Dajcie mi spać, bowiem sen jest ulgą w cierpieniach, które nam spać nie dają.
** Postać: Sancho Pansa
 
==G==
* Głupstwa bogacza uchodzą w świecie za mądre sentencje
==H==
** Postać: Sancho Pansa
 
* Gotów jestem przysiąc (...) że wasza miłość nie jesteście znani w świecie, który zawsze niechętnie nagradza świetne talentu i chwalebne prace. Ileż zdolności straconych! Ileż talentów zagrzebanych!
** Postać: Don Quijote
 
* Gdyby oba byłą dobra, wierna i prawdziwa, miałaby wieki życia przed sobą,; ale że jest zła, niedługa będzie jej droga od urodzin do grobu.
** Postać: Don Quijote o alternatywnej opowieści twórcy z Toredesillas
 
==H==
* Honor może mieć nędzarz
 
* Historycy posługujący się kłamstwem winni być paleni, podobnie jak fałszerze monet.
** Postać: Samson Carrasco
 
==I==
* Iluż to żyje bez rządzenia na świecie i nie przestają przez to żyć i są zaliczani pomiędzy ludzi. Najlepsza przyprawa to głód, a jako nie brak jej ubogim, jedzą zawsze ze smakiem
** Postać: Teresa Pansa
 
==J==
* Jedynie Bogu zachowana jest wiadomość o wszystkich wiekach i chwilach i dla Niego nie masz przeszłości ni przyszłości, wszystko jest teraźniejszością.
** Postać: Don Quijote
 
* Jak owe Kozy są znaczone. (...) Są one – odpowiedział Sanczo - dwie zielone, dwie czerwone, dwie błękitne, a jedna łaciata.<br />- To jakiś nowy rodzaj kóz – wtrącił książę- w naszej ziemskiej krainie nie ma takich kolorów, to znaczy kóz takiej maści.<br />- To jasne przecie- rzekł Sanczo – musi być różnica między Kozami niebieskimi a ziemskimi.
** Postać: Sancho i Książę o Siedmiu Kozach - ludowa hiszpańska nazwa konstelacji Plejad.
 
* Jestem pewien, iż do dnia dzisiejszego wydrukowano już ponad dwanaście tysięcy tomów tej historii. Czy nie – niech odpowie Portugalia, Barcelona i Walencja, gdzie je wytłoczono; a nawet chodzą słuchy, że przedrukowano ją w Antwerpii, zaś świta mi, że nie będzie narodu, ani języka na świecie, na który by jej nie tłumaczono
** Opis: o historii Don Kichota mówi bakałarz Samson Carrasco
 
* Jedz mało, a na wieczerzę jeszcze mniej; zdrowie całego ciała urabia się w pracowni żołądka
** Postać: Don Quijote
 
* Ja, Sanczo, urodziłem się, aby żyć, umierając, a ty, aby umierać, jedząc
** Postać: Don Quijote
==K==
* Każdy jest taki, jakim go Pan Bóg stworzył, a czasem i gorszy często
==L==
** Postać: Sancho Pansa
==Ł==
 
* Kto nie umie korzystać ze szczęścia, kiedy się nadarza, nie powinien się skarżyć, kiedy go mija.
** Postać: Sancho Pansa
 
* Kiedy wszystko niewiele warte, mniej szkody przyniesie fałszywy świętoszek, który cnotliwego udaje, niż otwarty grzesznik.
** Postać: Don Quijote
 
* Kiedy gniew występuje z łożyska, język nie zważa na ojca i nie ma wędzidła, które by go powstrzymało.
** Postać: Don Quijote
 
* Krew się dziedziczy, a cnotę się nabywa i cnota ma wartość sama w sobie, a krew nie.
** Postać: Don Quijote
 
==M==
* Między „tak” a „nie” białogłowy nie odważyłbym się wsunąć końca igły, bo nie wlazłaby tam.
** Postać: Sancho Pansa
 
* Musi być oczywiście najurodziwszą istotą na świecie, a nawet w całej Manczy
** Postać: Księżna do Don Kichota o Dulcynei i Toboso
 
* Maluje on uczucie, odsłania urojenia, odpowiada na milczące pytania, wyjaśnia wątpliwości, rozwiązuje trudności, jednym słowem, zadośćczyni wszystkim atomom najżarliwszej ciekawości. O autorze najsłynniejszy! O szczęśliwy Don Kichocie! O wsławiona Dulcyneo! O krotochwilny Sancho Pansa! Obyście każde z osobna i wszyscy razem żyli przez nieskończone wieki ku zadowoleniu i rozrywce żyjących.
** Opis: frag. rozdziału 14
 
* Miarkuj swój sen, kto ze słońcem nie wstaje, nie korzysta z dnia; rozważ, Sanczo, że pilność jest matką szczęścia, lenistwo zaś, przeciwnie, nigdy nie osiąga upragnionego celu.
** Postać: Don Quijote
 
* Myśleć, że w tym życiu rzeczy doczesne zawsze trwać będą niezmiennie, to wierzyć w niemożliwość; przeciwnie, wydaje się, że wszystko w koło krąży, to znaczy, kołem się toczy; po przedwiośniu przychodzi wiosna, po wiośnie lato, po lecie jesień, po jesieni zima, a po zimie przedwiośnie, i tak toczy się czas ustawicznym kołem; jedynie życie ludzkie ku swemu końcowi bieży szybciej niż wiatr, a bez nadziei odrodzenia się, chyba w drugim życiu, które już kresu nie ma.
** Postać: filozof Sidi Hamet
Linia 242 ⟶ 350:
* Masz dać szczurowi, daj lepiej kotu, a pozbędziesz kłopotu.
** Postać: Sancho Pansa
==N==
 
* Myśl o schedzie zaciera i łagodzi w spadkobiercy pamięć o żalu, jaki powinien pozostawiać zmarły.
* Nadmiar bowiem rzeczy, choćby i dobrych, sprawia, że przestają być cenione, natomiast rzadkość, chociażby podlejszych, podnosi je w cenie.
==O==
==P==
 
==N==
* Piękniej wygląda żołnierz poległy w bitwie niż wolny w ucieczce.
* Nie trać ducha, w nieszczęściu bowiem upadek ducha niszczy zdrowie i sprowadza śmierć
==R==
** Postać: licencjat
==S==
 
==T==
* Nie jest bowiem miło żyć z sumieniem pełnym skrupułów.
* Teresa mówi (...) abym na palcach się z panem porachował, papier zostaje, słowa ulecą; kto się do czego bierze, niech sobie dobrze zastrzeże, więcej warte jedno masz niż dwa dasz.
** Postać: Sancho Pansa
* To samo (...) zachodzi w komedii i życiu tego świata, gdzie jedni grają role cesarzy, inni papieży, w końcu wszystkie te role, jakie mogą występować w komedii; ale kiedy dobrniemy do kresu, to znaczy, kiedy skończy się życie, wszystkich śmierć pozbawi owych szat, które ich różniły i staną się równi sobie w grobie.
** Postać: Don Quijote
* To strach niezawodnie (...) czyni ci lwa większym niż pół świata.
** Postać: Don Quijote
 
* Na dobrym fundamencie można zacny dom postawić, a najlepszym w świecie fundamentem i umocnieniem są pieniądze.
* Tyleś wart, ile masz, tyle masz, ileś wart! Dwa tylko rody są na świecie, jak mówiła moja prababka, tych, co mają, i tych, co nie mają; ona zaś zawsze trzymała się tych, co mają. I dzisiaj, panie mój Dona Kichocie, raczej maca się puls mienia niż wiedzy; osioł okryty złotem lepiej wyglądać może niźli rumak objuczony.
** Postać: Sancho Pansa
==U==
* Ubogi, dając dwa grosze chętnym sercem, dorównywa hojnością temu, który daje jałmużnę, bijąc w dzwony.
** Postać: Don Quijote
==T==
 
* Nie należy ufać tej Kostusze, chcę rzec śmierci, która zjada tak jagnię, jak barana; słyszałem jak nasz proboszcz mówił, że równą stopą trąca wysokie wieże królów jak niziuchne chaty ubogich. Więcej ma ta pani mocy niż delikatności; całkiem nie jest wybredna: wszystko zjada, wszystko niszczy i swoje sakwy napełnia ludźmi wszelakiego stanu, wieku i znaczenia. To żniwiarz, który nie zna spoczynku; o każdej porze zbiera i ścina zarówno suche jak zielone trawy; zdaje się, że nic nie żuje, jeno połyka i pochłania, co jej popadnie, ma bowiem wilczy apetyt i nigdy się nie nasyci, i chociaż brzucha nie ma, wydaje się, jakby cierpiała na puchlinę, wiecznie spragniona wypijać życie wszystkich żyjących jak ten, co kubeł wody zimnej wypija.
* Ta, którą tu nazywają Fortuną, jest wiecznie pijaną babą, postrzeloną, a nade wszystko ślepą, nie widzi przeto, co czyni, ani też wie, kogo obala, a kogo wynosi. (
** Postać: Sancho Pansa
==W==
* Wszyscy podlegamy śmierci, dziś jesteśmy, jutro nas nie ma.
** Postać: Sancho Pansa
 
* Nie ucieka, kto się cofa.
 
* Więcej warta dobra nadzieja niż liche posiadanie i dobra pretensja niż zła zapłata
** Postać: Don Quijote
 
* -Niechże go Sanczo weźmie – rzekła księżna – ze sobą na wielkorządztwo, tam będzie mógł mu dogadzać, jak zechce, a nawet można go zwolnić od pracy.<br />-Nie wiecie, wasza miłość, pani księżno, jak utrafiliście – rzekł Sanczo – widziałem już niejednego osła na urzędzie i nie byłoby w tym nic nowego, gdybym mego nań wyniósł.
* Wszystkie wady, Sanczo, mają w sobie jakiś urok, jedynie zawiść przynosi tylko przykrości, urazy i wściekłość.
** Opis: o siwku, ośle Sancha
** Postać: Don Quijote
 
* Wykształcenie jest gramatyką dobrego języka, kiedy mu wprawa towarzyszy.
* Niechby dobrze się naumieli na złą godzinę prosić, błagać i grzecznie postępować, bo czasy nie zawsze jednakie ani ludzie nie zawsze w dobrym humorze.
** Postać: student
* Wielkie czyny czekają na ludzi wielkich
** Postać: czarodziej Montesinos
* Wyjdzie na tych rządach jak król na swoich żupach; tym bardziej że dzięki licznym doświadczeniom wiemy, że nie potrzeba wielkiej zręczności ani wielkiej wiedzy, aby być gubernatorem, bo dziś są setki takich, którzy ledwie czytać umieją, a rządzą jak rarogi; najważniejsze jest, aby mieli dobre intencje i chęć dojścia do celu; nigdy nie zbraknie im kogoś, kto im poradzi i pokieruje nimi, jak mają postąpić, jak to bywa z wielkorządcami z możnych rodów.
** Postać: Don Quijote o Sancho Pansie
* Więcej wart ten, któremu Bóg daje, niż ten, co rano wstaje. (Sancho)
** Postać: Sancho Pansa
* W zwłoce tkwi niebezpieczeństwo i kiedy ci dają jałówkę, biegaj po powróz i skuwkę (Sanczo)
** Postać: Sancho Pansa
* Wszelka przesada jest zła.
** Postać: Don Quijote
* Wiecie dobrze, jegomość, że mądrzejszy głupiec w swoim domu niźli mądry w cudzym.
** Postać: Sancho Pansa
 
* Nikomu o tej sprawie nie opowiadaj, bowiem jeśli twoje innym pokażesz, jedni powiedzą, że białe, zaś drudzy, że czarne.
* W początkach miłości rychłe rozczarowanie zwykło być najlepszym lekiem.
** Postać: DonSancho QuijotePansa do żony Teresy
==Z==
==S==
* Zniewagi zwykły budzić gniew w najpokorniejszych sercach (narrator)
 
* Nic mniej nie kosztuje i taniej nie wychodzi jak grzeczność
** Postać: Sancho Pansa do żony Teresy
 
* Najkryształowszy rycerz Don Kichote Najmanczeński i jego najgiermkowatszy giermek Pansa.
** Postać: Dona Dolorida O Don Quijocie i Sancho Pansie
 
* Nie masz bowiem słodszej rzeczy na świecie, jak rozkazywać i być słuchanym (...)<br />-Panie – odparł Sanczo - myślę, że miło jest rozkazywać choćby i trzodzie owiec.
* Ubóstwo może przysłonić szlachectwo, ale nie zaćmić go zupełnie.
** Postać: Książę i Sanczo
 
* „Nie chcę twojego kaptura"
** Opis: aluzja do hiszp. przysłowia „Nie chcę, nie chcę, ale wrzuć mi do kaptura lub do kapelusza
 
* Nigdy nie postępuje wedle swego widzimisię, jak zwykli czynić głupcy, którzy się za mądrych uważają.
* Nie trać ducha, w nieszczęściu bowiem upadek ducha niszczy zdrowie i sprowadza śmierć (licencjat)
** Postać: Don Quijote
 
* Niechlujność jest oznaką nieporządnego umysłu.
* Nie jest bowiem miło żyć z sumieniem pełnym skrupułów.
** Postać: Don Quijote
 
* Nic bowiem tak nie dręczy serc ludzi ubogich jak głód i drożyzna.
* „Quando caput dolet, caeteara membra dolent” (łac) – Gdy głowa boli, cierpią inne członki”
** Postać: Don Quijote do Sancha
 
 
* Nie bądź ani zbyt surowy, ani zbyt łagodny, umiej wybierać środek między dwiema ostatecznościami; w tym leży właśnie mądrość.
* Uważ Sancho (...) – że kiedy cnota najwyższego szczebla sięgnie, jest prześladowana (Don Quijote)
** Postać: Don Quijote
 
* Niech gadają, co chcą; starać się zawiązać złe języki to tyle, co chcieć w otwartym polu stawiać bramy
* Sądzę (...) że nie masz historii ludzkiej na świecie, a zwłaszcza historii dotyczącej rycerstwa, która by nie miała swych wzlotów i upadków; żadna bowiem nie może zawierać jedynie pomyślnych wydarzeń.
** Postać: Don Quijote
 
* Niech mię maluje, kto chce – rzekł Don Kichote – ale niech mnie nie zniekształca; nieraz cierpliwości zabraknie, kiedy ją obelgi przygniotą
* Historycy posługujący się kłamstwem winni być paleni, podobnie jak fałszerze monet.
** Postać: Samson Carrasco
 
* Zaiste uważam, panie bakałarzu, że kto chce układać historie i książki jakiegokolwiek rodzaju, musi mieć wielki rozum i dojrzały sąd.
** Postać: Don Quijote
 
* Nie można bowiem nazwać żartami tego. Co boli, i nic nie są warte rozrywki, które przynoszą uszczerbek trzeciemu.
* „Stultorum infinitus est numerus” – Głupich jest poczet nieprzeliczony
** Postać: Antonio Moreno
** Opis: łac. Stary Testament, Ekklesiastes, I, 1 5
 
* Niebezpieczeńswo nieraz kryje się w odwłoce.
* Każdy jest taki, jakim go Pan Bóg stworzył, a czasem i gorszy często
** Postać: Sancho Pansa
 
* Na fundamencie głupoty nie stanie żaden mądry budynek.
** Postać: Don Quijote
 
* Nie ucałowali się, bowiem wielka miłość unika zbytnich uzewnętrznień.
* Zważcie, Sancho (...) że godności zmieniają obyczaje i stać się może, że ujrzawszy się wielkorządcą, nie zechcecie znać rodzonej matki.
** Opis: Gregorio i Anna Szczęsna
** Postać: Samson Carrasco
 
* Nadmiar bowiem rzeczy, choćby i dobrych, sprawia, że przestają być cenione, natomiast rzadkość, chociażby podlejszych, podnosi je w cenie.
* Iluż to żyje bez rządzenia na świecie i nie przestają przez to żyć i są zaliczani pomiędzy ludzi. Najlepsza przyprawa to głód, a jako nie brak jej ubogim, jedzą zawsze ze smakiem
** Postać: Teresa Pansa
 
==O==
* Kto nie umie korzystać ze szczęścia, kiedy się nadarza, nie powinien się skarżyć, kiedy go mija.
* O pospólstwie nie ma nic do powiedzenia, chyba że służy jedynie po to, aby pomnażać liczbę żyjących, nie zasługując na żadną inną chwałę czy rozgłos
** Postać: Sancho Pansa
** Postać: Don Quijote
 
* „Operibus credite et non verbis” - Wierzcie uczynkom, a nie słowom
* Zawsze, bracie, byłam za równością i nie mogę znieść wynoszenia się bez podstaw
** Opis: łac. Ew. św. Jana X,38
** Postać: Teresa Pansa
 
* Opuszczając ten świat, kiedy nas do ziemi zakopią, jednaką wąską ścieżką idzie książę i wyrobnik, a ciało papieża nie zajmuje więcej miejsca niż ciało zakrystiana, choćby był i wyższy od niego; schodząc do grobu, wszyscy się ściskamy, kurczymy i malejemy, a raczej nas ściskają i kurczą, choćby nam to przykre było i...dobranoc!
* Pan chce wymknąć się po raz trzeci i powrócić do swego, wedle nich obłędnego, rycerstwa.
** Postać: Sancho Pansa
 
* Od słowa do czynu droga daleka
* O pospólstwie nie ma nic do powiedzenia, chyba że służy jedynie po to, aby pomnażać liczbę żyjących, nie zasługując na żadną inną chwałę czy rozgłos
** Postać: DonSancho QuijotePansa
 
* Odkąd wapory wielkorządztwa na mnie uderzyły, porzuciłem kwilenia giermka i tyle mnie obchodzą wszystkie ochmistrzynie, co dzika figa.
* Bowiem możny, który był występny, będzie tylko wielkim przestępcą, bogacz nieszczodrobliwy będzie żebraczym skąpcem; albowiem nie posiadanie bogactw, lecz używanie ich czyni szczęśliwym
** Postać: DonSancho QuijotePansa
 
* Obowiązki wdzięczności za doznane dobrodziejstwa są więzami, które nie dozwalają swobodnie radować się wolnej duszy. Szczęśliwy, komu niebo użyczy kawałka chleba, za który nikomu innemu prócz Boga dziękować nie jest obowiązany.
* Ścieżka cnoty jest bardzo wąziuchna, zaś droga występku szeroka i przestronna; wiem. Że cele ich ostateczne są rozmaite; bowiem droga występku wygodna i szeroka kończy się śmiercią, zaś droga cnoty wąska i uciążliwa kończy się życiem, i to nie życiem, co przemija, ale takim, które nie będzie miało końca.
** Postać: Don Quijote
 
* Oczy nie zobaczą, to i serce nie pęknie.
 
* Zaiste lepszy wróbel w garści niż sęp w locie.
** Postać: Sancho Pansa
 
* Odziewaj się przystojnie, słup przyodziany nie robi już wrażenia słupa.
** Postać: Don Quijote do Sancha
==Q==
* „Quando caput dolet, caeteara membra dolent”
** Opis: (łac.) – Gdy głowa boli, cierpią inne członki
 
==P==
* Chciwość worki dziurawi
* Pan chce wymknąć się po raz trzeci i powrócić do swego, wedle nich obłędnego, rycerstwa.
** Postać: giermek Leśnego Rycerza
 
* „Pane lucrando”
** Opis: z hiszp. – Dla zdobycia chleba, dla zysku
 
* Płacić za to, o czym wiem, byłoby wielkim głupstwem
* Sztuka nigdy nie zdoła prześcignąć natury, jedynie ją doskonali; tak że kiedy się natura ze sztuką połączy a sztuka z naturą, stworzą najdoskonalszego poetę.
** Postać: DonSancho QuijotePansa
 
* Pod nędznym płaszczem zwykł dobry pijak siedzieć.
* Człek w pogotowiu już jest na poły zwycięzcą. Nic nie stracę, mając się na baczności.
** Postać: Sancho Pansa
 
* Przekazuję ci, abyś był schludny, abyś obcinał swe paznokcie, nie pozwalając im rosnąć, jak niektórzy czynią, w swej głupocie mniemając, że długie paznokcie przydają piękności rękom
** Postać: Don Quijote
 
* Poszukiwanie zemsty za krzywdę mi wyrządzoną wszystkie me zacne skłonności wniwecz obróciło i czyni, że trwam w tym stanie na przekór i wbrew memu rozumieniu.
** Postać: Roch
 
* Przyjdzie na nią św. Marcin, jak dla każdej świni.
* Bogactwa wiele braków pokrywają
 
* Żona prawowita nie jest towarem, który raz kupiony można oddać, wymienić lub odstąpić; małżeństwo to zdarzenie nieodwracalne, trwa tak długo jak życie: jest to pętla, którą gdy raz włożysz na szyję, w węzeł gordyjski się zamienia, ani go rozwiązać nie można, póki go nożyce śmierci nie przetną.
** Postać: Don Quijote
 
* Pomiędzy nieudolnymi poetami współczesnymi jest w zwyczaju, że każdy pisze, jak chce, i kradnie, od kogo by chciał, czy to się zgadza, czy nie z jego pomysłem, i wszystkie głupstwa, jakie wyśpiewują, idą na karb poetyckiej swobody
** Postać: muzyk
 
* Piękniej wygląda żołnierz poległy w bitwie niż wolny w ucieczce.
 
==R==
* Na dobrym fundamencie można zacny dom postawić, a najlepszym w świecie fundamentem i umocnieniem są pieniądze.
* Również ubodzy, cnotliwi i mądrzy znachodzą druhów, którzy ich szanują i otoczą opieką, jak bogaci znajdują pochlebców i kumotrów.
** Postać: Sancho Pansa
 
* Rozumiem to przysłowie: Mrówce skrzydła na zgubę wyrosły
 
 
* Nie należy ufać tej Kostusze, chcę rzec śmierci, która zjada tak jagnię, jak barana; słyszałem jak nasz proboszcz mówił, że równą stopą trąca wysokie wieże królów jak niziuchne chaty ubogich. Więcej ma ta pani mocy niż delikatności; całkiem nie jest wybredna: wszystko zjada, wszystko niszczy i swoje sakwy napełnia ludźmi wszelakiego stanu, wieku i znaczenia. To żniwiarz, który nie zna spoczynku; o każdej porze zbiera i ścina zarówno suche jak zielone trawy; zdaje się, że nic nie żuje, jeno połyka i pochłania, co jej popadnie, ma bowiem wilczy apetyt i nigdy się nie nasyci, i chociaż brzucha nie ma, wydaje się, jakby cierpiała na puchlinę, wiecznie spragniona wypijać życie wszystkich żyjących jak ten, co kubeł wody zimnej wypija. (Sancho)
** Postać: Sancho Pansa
* Również ubodzy, cnotliwi i mądrzy znachodzą druhów, którzy ich szanują i otoczą opieką, jak bogaci znajdują pochlebców i kumotrów.
 
* Raczej chlubą niech ci będzie skromność twojego rodu i nie wahaj się przyznać, że pochodzisz z wieśniaków; gdyż widząc, że się tego nie wstydzisz, nikt cię tym nie zechce zawstydzać; raczej staraj się być maluczkim cnotliwym niż występnym pyszałkiem.
** Postać: Don Quijote
 
==S==
* Kiedy wszystko niewiele warte, mniej szkody przyniesie fałszywy świętoszek, który cnotliwego udaje, niż otwarty grzesznik. (Don Quijote)
* „Stultorum infinitus est numerus” – Głupich jest poczet nieprzeliczony
** Opis: łac. Stary Testament, Ekklesiastes, I, 1 5
 
* Sztuka nigdy nie zdoła prześcignąć natury, jedynie ją doskonali; tak że kiedy się natura ze sztuką połączy a sztuka z naturą, stworzą najdoskonalszego poetę.
* Zapytano Juliusza Cezara, owego dzielnego cesarza rzymskiego, jaka jest najlepsza śmierć; odpowiedział, że niespodziewana, nagła i nieprzewidziana(Don Quijote)
 
* Płacić za to, o czym wiem, byłoby wielkim głupstwem
** Postać: Sancho Pansa
* Jedynie Bogu zachowana jest wiadomość o wszystkich wiekach i chwilach i dla Niego nie masz przeszłości ni przyszłości, wszystko jest teraźniejszością. (Don Quijote)
** Postać: Don Quijote
* Czas odkrywa wszelkie rzeczy i każdą bez wyjątku na jaśń słońca wywodzi (Don Quijote)
** Postać: Don Quijote
* „Operibus credite et non verbis” - Wierzcie uczynkom, a nie słowom łac. Ew. św. Jana X,38
 
* - Sanczo przyjacielu, bez ochyby ten twój pan winien być pomylony.<br />- Jak to winien - odpowiedział Sanczo – nic nie jest nikomu winien, za wszystko płaci, a najbardziej wtedy, kiedy monetą jest szaleństwo.
* Aby prawdy dowieść, trzeba licznych dowodów za i przeciw (Don Quijote)
** Postać: DonTosilos Quijotei Sanczo
* Cóż mi szkodzi przedstawić więcej niewłaściwości, niż słońce ma atomów (Mistrz Piotr czyli Gineo de Pasamonte)
 
* Skarby błędnych rycerzy są, podobnie jak skarby chochlików, pozorne i złudne
* Kiedy gniew występuje z łożyska, język nie zważa na ojca i nie ma wędzidła, które by go powstrzymało.
** Postać: Don Quijote
* Nie ucieka, kto się cofa (Don Quijote)
** Postać: Don Quijote
* Cały ten świat pełen jest przeciwieństw i pozorów, które się zwalczają.(Don Quijote)
** Postać: Don Quijote
* Żarty i dowcip (...) nie są udziałem tępych umysłów (piękna Łowczyni – księżna)
 
* Sprawy ludzkie nie są wieczne, jeno stale od swego początku ku końcowi ostatecznemu zmierzają, osobliwie zaś życie ludzkie.
* Bardzo się radowali, że mogą w swym zamku ugościć takiego błędnego rycerza i takiego obłędnego giermka. (Książę i księżna)
 
 
* Sądzę (...) że nie masz historii ludzkiej na świecie, a zwłaszcza historii dotyczącej rycerstwa, która by nie miała swych wzlotów i upadków; żadna bowiem nie może zawierać jedynie pomyślnych wydarzeń.
 
* Błędny rycerz bez damy jest jak drzewo bez liści, jak budynek bez fundamentu i cień bez ciała, które go rzuca. (Don Quijote)
** Postać: Don Quijote
 
* Bóg wie, czy Dulcynea istnieje na świecie, czy nie, czy jest urojona, czy nieurojona; to są sprawy, których do sedna dochodzić nie należy” (Don Quijote)
==Ś==
* Ścieżka cnoty jest bardzo wąziuchna, zaś droga występku szeroka i przestronna; wiem. Że cele ich ostateczne są rozmaite; bowiem droga występku wygodna i szeroka kończy się śmiercią, zaś droga cnoty wąska i uciążliwa kończy się życiem, i to nie życiem, co przemija, ale takim, które nie będzie miało końca.
** Postać: Don Quijote
 
* Św. Piotrowi dobrze w Rzymie.
* Rozumiem to przysłowie: Mrówce skrzydła na zgubę wyrosły (Sancho)
** Postać: Sancho Pansa
* Opuszczając ten świat, kiedy nas do ziemi zakopią, jednaką wąską ścieżką idzie książę i wyrobnik, a ciało papieża nie zajmuje więcej miejsca niż ciało zakrystiana, choćby był i wyższy od niego; schodząc do grobu, wszyscy się ściskamy, kurczymy i malejemy, a raczej nas ściskają i kurczą, choćby nam to przykre było i...dobranoc!
** Postać: Sancho Pansa
* Często za krzyżem diabeł stoi
** Postać: Sancho Pansa
* Pod nędznym płaszczem zwykł dobry pijak siedzieć.
** Postać: Sancho Pansa
 
==T==
* -Niechże go Sanczo weźmie – rzekła księżna – ze sobą na wielkorządztwo, tam będzie mógł mu dogadzać, jak zechce, a nawet można go zwolnić od pracy.<br />-Nie wiecie, wasza miłość, pani księżno, jak utrafiliście – rzekł Sanczo – widziałem już niejednego osła na urzędzie i nie byłoby w tym nic nowego, gdybym mego nań wyniósł.
** Opis: o siwku, ośle Sancha
 
* Od słowa do czynu droga daleka
** Postać: Sancho Pansa
 
* Niechby dobrze się naumieli na złą godzinę prosić, błagać i grzecznie postępować, bo czasy nie zawsze jednakie ani ludzie nie zawsze w dobrym humorze. (Sancho)
** Postać: Sancho Pansa
* Nikomu o tej sprawie nie opowiadaj, bowiem jeśli twoje innym pokażesz, jedni powiedzą, że białe, zaś drudzy, że czarne.
** Postać: Sancho Pansa do żony Teresy
 
* Nic mniej nie kosztuje i taniej nie wychodzi jak grzeczność
** Postać: Sancho Pansa do żony Teresy
* Tak chodzą prawa, jak chcą królowie.
** Postać: dona Rodriguez
 
* Ta głowa, panie Don Kichocie, została zrobiona i wytworzona przez jednego z najuczeńszych czarnoksiężników i zaklinaczy, jacy są na świecie. O ile wiem, był to Polak z pochodzenia, uczeń słynnego Escotilla
* Odkąd wapory wielkorządztwa na mnie uderzyły, porzuciłem kwilenia giermka i tyle mnie obchodzą wszystkie ochmistrzynie, co dzika figa.
** Postać: Antonio Moreno do Don Quijota
 
* Teresa mówi (...) abym na palcach się z panem porachował, papier zostaje, słowa ulecą; kto się do czego bierze, niech sobie dobrze zastrzeże, więcej warte jedno masz niż dwa dasz.
** Postać: Sancho Pansa
* Najkryształowszy rycerz Don Kichote Najmanczeński i jego najgiermkowatszy giermek Pansa.
** Postać: Dona Dolorida O Don Quijocie i Sancho Pansie
 
* To samo (...) zachodzi w komedii i życiu tego świata, gdzie jedni grają role cesarzy, inni papieży, w końcu wszystkie te role, jakie mogą występować w komedii; ale kiedy dobrniemy do kresu, to znaczy, kiedy skończy się życie, wszystkich śmierć pozbawi owych szat, które ich różniły i staną się równi sobie w grobie.
** Postać: Don Quijote
 
* To strach niezawodnie (...) czyni ci lwa większym niż pół świata.
* Bóg cierpi złych, ale nie na zawsze.
** Postać: Don Quijote
 
* Tyleś wart, ile masz, tyle masz, ileś wart! Dwa tylko rody są na świecie, jak mówiła moja prababka, tych, co mają, i tych, co nie mają; ona zaś zawsze trzymała się tych, co mają. I dzisiaj, panie mój Dona Kichocie, raczej maca się puls mienia niż wiedzy; osioł okryty złotem lepiej wyglądać może niźli rumak objuczony.
* Św. Piotrowi dobrze w Rzymie.
** Postać: Sancho Pansa
 
* Ta, którą tu nazywają Fortuną, jest wiecznie pijaną babą, postrzeloną, a nade wszystko ślepą, nie widzi przeto, co czyni, ani też wie, kogo obala, a kogo wynosi.
* Bacz, aby strach, jaki odczuwasz, nie wyskoczył ci przez usta.
** Postać: DonSancho QuijotePansa
 
* Jak owe Kozy są znaczone. (...) Są one – odpowiedział Sanczo - dwie zielone, dwie czerwone, dwie błękitne, a jedna łaciata.<br />- To jakiś nowy rodzaj kóz – wtrącił książę- w naszej ziemskiej krainie nie ma takich kolorów, to znaczy kóz takiej maści.<br />- To jasne przecie- rzekł Sanczo – musi być różnica między Kozami niebieskimi a ziemskimi.
** Postać: Sancho i Książę o Siedmiu Kozach - ludowa hiszpańska nazwa konstelacji Plejad.
 
* Nie masz bowiem słodszej rzeczy na świecie, jak rozkazywać i być słuchanym (...)<br />-Panie – odparł Sanczo - myślę, że miło jest rozkazywać choćby i trzodzie owiec.
** Postać: Książę i Sanczo
 
==U==
* Raczej chlubą niech ci będzie skromność twojego rodu i nie wahaj się przyznać, że pochodzisz z wieśniaków; gdyż widząc, że się tego nie wstydzisz, nikt cię tym nie zechce zawstydzać; raczej staraj się być maluczkim cnotliwym niż występnym pyszałkiem.
* Ubogi, dając dwa grosze chętnym sercem, dorównywa hojnością temu, który daje jałmużnę, bijąc w dzwony.
** Postać: Don Quijote
* Krew się dziedziczy, a cnotę się nabywa i cnota ma wartość sama w sobie, a krew nie.
** Postać: Don Quijote
* „Nie chcę twojego kaptura" (aluzja do hiszp. przysłowia „Nie chcę, nie chcę, ale wrzuć mi do kaptura lub do kapelusza)
 
* Ubóstwo może przysłonić szlachectwo, ale nie zaćmić go zupełnie
* Nigdy nie postępuje wedle swego widzimisię, jak zwykli czynić głupcy, którzy się za mądrych uważają.
** Postać: Don Quijote
* Przekazuję ci, abyś był schludny, abyś obcinał swe paznokcie, nie pozwalając im rosnąć, jak niektórzy czynią, w swej głupocie mniemając, że długie paznokcie przydają piękności rękom
** Postać: Don Quijote
* Niechlujność jest oznaką nieporządnego umysłu.
** Postać: Don Quijote
 
* Uważ Sancho (...) – że kiedy cnota najwyższego szczebla sięgnie, jest prześladowana.
* Jedz mało, a na wieczerzę jeszcze mniej; zdrowie całego ciała urabia się w pracowni żołądka
** Postać: Don Quijote
* Bądź umiarkowany w piciu, zważywszy, że nadużycie wina ani tajemnicy, ani słowa dotrzymać nie pozwoli.
** Postać: Don Quijote
 
==W==
* Głupstwa bogacza uchodzą w świecie za mądre sentencje
* Wszyscy podlegamy śmierci, dziś jesteśmy, jutro nas nie ma.
** Postać: Sancho Pansa
* Człowiek dostatni zawsze wyjdzie z matni.
** Postać: Sancho Pansa
 
* Więcej warta dobra nadzieja niż liche posiadanie i dobra pretensja niż zła zapłata
* Na fundamencie głupoty nie stanie żaden mądry budynek.
** Postać: Don Quijote
 
* Czas jest lotny i żadna przeszkoda go nie wstrzyma.
* Wszystkie wady, Sanczo, mają w sobie jakiś urok, jedynie zawiść przynosi tylko przykrości, urazy i wściekłość.
** Postać: Don Quijote
* Odziewaj się przystojnie, słup przyodziany nie robi już wrażenia słupa. (Don Quijote do Sancha)
 
* Wykształcenie jest gramatyką dobrego języka, kiedy mu wprawa towarzyszy.
* Nic bowiem tak nie dręczy serc ludzi ubogich jak głód i drożyzna (Don Quijote do Sancha)
** Postać: student
 
* Wielkie czyny czekają na ludzi wielkich
* Nie bądź ani zbyt surowy, ani zbyt łagodny, umiej wybierać środek między dwiema ostatecznościami; w tym leży właśnie mądrość. (Don Quijote)
** Postać: czarodziej Montesinos
 
* Wyjdzie na tych rządach jak król na swoich żupach; tym bardziej że dzięki licznym doświadczeniom wiemy, że nie potrzeba wielkiej zręczności ani wielkiej wiedzy, aby być gubernatorem, bo dziś są setki takich, którzy ledwie czytać umieją, a rządzą jak rarogi; najważniejsze jest, aby mieli dobre intencje i chęć dojścia do celu; nigdy nie zbraknie im kogoś, kto im poradzi i pokieruje nimi, jak mają postąpić, jak to bywa z wielkorządcami z możnych rodów.
** Postać: Don Quijote o Sancho Pansie
 
* Więcej wart ten, któremu Bóg daje, niż ten, co rano wstaje.
* Niech gadają, co chcą; starać się zawiązać złe języki to tyle, co chcieć w otwartym polu stawiać bramy
** Postać: Sancho Pansa
 
* W zwłoce tkwi niebezpieczeństwo i kiedy ci dają jałówkę, biegaj po powróz i skuwkę
* Wolność, Sanczo, jest najcenniejszym darem użyczonym ludziom przez niebo; nie mogą się z nią równać skarby, jakie ziemia zamyka ani jakie morze kryje; dla wolności; jak dla czci, można i należy narażać życie; przeciwnie zaś, niewola jest największym złem, jakie może spotkać człowieka. (Don Quijote)
** Postać: Sancho Pansa
 
* Wszelka przesada jest zła.
* Obowiązki wdzięczności za doznane dobrodziejstwa są więzami, które nie dozwalają swobodnie radować się wolnej duszy. Szczęśliwy, komu niebo użyczy kawałka chleba, za który nikomu innemu prócz Boga dziękować nie jest obowiązany. (Don Quijote)
** Postać: Don Quijote
 
* Wiecie dobrze, jegomość, że mądrzejszy głupiec w swoim domu niźli mądry w cudzym.
* Ja, Sanczo, urodziłem się, aby żyć, umierając, a ty, aby umierać, jedząc (Don Quijote)
** Postać: Sancho Pansa
 
* W początkach miłości rychłe rozczarowanie zwykło być najlepszym lekiem.
* Niech mię maluje, kto chce – rzekł Don Kichote – ale niech mnie nie zniekształca; nieraz cierpliwości zabraknie, kiedy ją obelgi przygniotą (Don Quijote)
** Postać: Don Quijote
 
* Wolność, Sanczo, jest najcenniejszym darem użyczonym ludziom przez niebo; nie mogą się z nią równać skarby, jakie ziemia zamyka ani jakie morze kryje; dla wolności; jak dla czci, można i należy narażać życie; przeciwnie zaś, niewola jest największym złem, jakie może spotkać człowieka.
* Poszukiwanie zemsty za krzywdę mi wyrządzoną wszystkie me zacne skłonności wniwecz obróciło i czyni, że trwam w tym stanie na przekór i wbrew memu rozumieniu.” (Roch)
** Postać: Don Quijote
 
==Z==
* Nie można bowiem nazwać żartami tego. Co boli, i nic nie są warte rozrywki, które przynoszą uszczerbek trzeciemu. (Antonio Moreno)
* Zaiste uważam, panie bakałarzu, że kto chce układać historie i książki jakiegokolwiek rodzaju, musi mieć wielki rozum i dojrzały sąd.
** Postać: Don Quijote
 
* Zważcie, Sancho (...) że godności zmieniają obyczaje i stać się może, że ujrzawszy się wielkorządcą, nie zechcecie znać rodzonej matki.
* Ta głowa, panie Don Kichocie, została zrobiona i wytworzona przez jednego z najuczeńszych czarnoksiężników i zaklinaczy, jacy są na świecie. O ile wiem, był to Polak z pochodzenia, uczeń słynnego Escotilla (Antonio Moreno do Don Quijota)
** Postać: Samson Carrasco
 
* Zawsze, bracie, byłam za równością i nie mogę znieść wynoszenia się bez podstaw
* Gotów jestem przysiąc (...) że wasza miłość nie jesteście znani w świecie, który zawsze niechętnie nagradza świetne talentu i chwalebne prace. Ileż zdolności straconych! Ileż talentów zagrzebanych!(Don Quijote)
** Postać: Teresa Pansa
 
* Zaiste lepszy wróbel w garści niż sęp w locie.
* Przyjdzie na nią św. Marcin, jak dla każdej świni.(Don Kichote)
 
* Ach, panie! (...) Niechaj Bóg wam odpuści tę krzywdę, jaką wyrządzacie całemu światu, chcą przywrócić rozum najzabawniejszemu szaleńcowi, jaki istnieje! Zali nie widzicie, panie, że nigdy korzyść z uzdrowienia Don Kichota nie będzie tak wielka, jak uciecha z jego dziwactw? (Don Antonio Moreno do Samsona Carrasco)
 
* Zawsze słyszałem, iż więcej warta dobra nadzieja niż złe posiadanie.(Sancho)
** Postać: Sancho Pansa
* Nie ucałowali się, bowiem wielka miłość unika zbytnich uzewnętrznień.(Gregorio i Anna Szczęsna)
 
* Dzięki protekcji i podarkom wiele zawiłych spraw szczęśliwie zakończyć można. (Antonio Moreno)
 
* Zawsze słyszałem, iż więcej warta dobra nadzieja niż złe posiadanie.
* - Sanczo przyjacielu, bez ochyby ten twój pan winien być pomylony.
- Jak to winien - odpowiedział Sanczo – nic nie jest nikomu winien, za wszystko płaci, a najbardziej wtedy, kiedy monetą jest szaleństwo. (Tosilos i Sanczo)
 
* Zważ, Sanczo (...) iż wielka jest różnica między tym, co się czyni z miłości, a tym, co wdzięczność dyktuje. (Don Quijote)
 
* Skarby błędnych rycerzy są, podobnie jak skarby chochlików, pozorne i złudne(Don Quijote)
 
* Oczy nie zobaczą, to i serce nie pęknie.(Sancho)
** Postać: Sancho Pansa
* Błogosławiony, który sen wynalazł, ten płaszcz, który okrywa wszystkie myśli ludzkie, pożywienie, które głód uśmierza, wodę, która pragnienie gasi, ogień, który w zimie zagrzewa, chłód, który upał łagodzi, i na ostatek pieniądz obiegowy, za który wszystko kupić można, wagę i ciężarki, które równoważą pasterza i króla, prostaka i mędrca..Jedna tylko rzecz we śnie jest zła, iż – jak słyszałem- podobny jest śmierci, bowiem niewielka jest różnica między człowiekiem śpiącym a umarłym (Sancho)
** Postać: Sancho Pansa
* Dajcie mi spać, bowiem sen jest ulgą w cierpieniach, które nam spać nie dają. (Sancho)
** Postać: Sancho Pansa
* Gdyby oba byłą dobra, wierna i prawdziwa, miałaby wieki życia przed sobą,; ale że jest zła, niedługa będzie jej droga od urodzin do grobu (Don Quijote o alternatywnej opowieści twórcy z Toredesillas)
 
* Zważ, Sanczo (...) iż wielka jest różnica między tym, co się czyni z miłości, a tym, co wdzięczność dyktuje.
* Pomiędzy nieudolnymi poetami współczesnymi jest w zwyczaju, że każdy pisze, jak chce, i kradnie, od kogo by chciał, czy to się zgadza, czy nie z jego pomysłem, i wszystkie głupstwa, jakie wyśpiewują, idą na karb poetyckiej swobody (muzyk)
** Postać: Don Quijote
 
* Niebezpieczeńswo nieraz kryje się w odwłoce. (Sancho)
** Postać: Sancho Pansa
* Z Bożą pomocą kije dobrze grzmocą.
** Postać: Sancho Pansa
 
* Zniewagi zwykły budzić gniew w najpokorniejszych sercach
* Sprawy ludzkie nie są wieczne, jeno stale od swego początku ku końcowi ostatecznemu zmierzają, osobliwie zaś życie ludzkie.”
** Postać: narrator
 
* Zapytano Juliusza Cezara, owego dzielnego cesarza rzymskiego, jaka jest najlepsza śmierć; odpowiedział, że niespodziewana, nagła i nieprzewidziana
* Myśl o schedzie zaciera i łagodzi w spadkobiercy pamięć o żalu, jaki powinien pozostawiać zmarły.
** Postać: Don Quijote
 
==Ż==
 
* Żona prawowita nie jest towarem, który raz kupiony można oddać, wymienić lub odstąpić; małżeństwo to zdarzenie nieodwracalne, trwa tak długo jak życie: jest to pętla, którą gdy raz włożysz na szyję, w węzeł gordyjski się zamienia, ani go rozwiązać nie można, póki go nożyce śmierci nie przetną.
** Postać: Don Quijote
 
* Żarty i dowcip (...) nie są udziałem tępych umysłów
** Postać: piękna Łowczyni – księżna